Tổng Thanh tra: 9 tháng năm 2022, thu hồi hơn 1.000 tỷ đồng tài sản tham nhũng

Thanh tra không phát hiện nhưng UB KTTW lại thấy vi phạm?

Đại biểu Quốc hội đặt nhiều vấn đề khi chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong tại Kỳ họp thứ 4.

Là người đầu tiên đặt câu hỏi, đại biểu Đặng Hồng Sỹ (đoàn Bình Thuận) cho rằng, thời gian qua có vụ việc khi thanh tra kết luận thì không có khuyết điểm, hoặc chỉ kiểm điểm rút kinh nghiệm nhưng khi Ủy ban Kiểm tra Trung ương vào cuộc thì phát hiện sai phạm, cơ quan điều tra xử lý hình sự.

“Phải chăng do pháp luật chưa đồng bộ, hiểu pháp luật chưa đúng hay có tiêu cực trong quá trình thanh tra? Xin Tổng Thanh tra cho biết giải pháp gì khắc phục tình trạng này thời gian tới?” – đại biểu chất vấn.

Trả lời đại biểu, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong dẫn vụ việc cụ thể xảy ra tại Bình Thuận và cho rằng, có lẽ đại biểu đề cập đến trường hợp này.

Theo đó, năm 2019, trên cơ sở đơn thư tố cáo của nguyên cán bộ tỉnh Bình Thuận tố cáo lãnh đạo tỉnh này làm sai một số vụ việc, trong đó có chuyển mục đích sử dụng sân golf sang khu đô thị.

Thanh tra Chính phủ thành lập đoàn kiểm tra rà soát các nội dung. Thanh tra có căn cứ kết quả kiểm toán, có kế thừa và phát hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất trên có sai khi không dành 20% quỹ đất làm nhà ở xã hội, xác định giá đất chưa chính xác.

Kiểm toán Nhà nước và Thanh tra Chính phủ kết luận yêu cầu UBND tỉnh Bình Thuận tính toán xác định lại cho đúng pháp luật. Tuy nhiên, sau 1-2 năm, UBND tỉnh Bình Thuận không thực hiện nên người tố cáo tiếp tục tố cáo. Khi đó ông Phong mới nhận nhiệm vụ Tổng Thanh tra và đã chỉ đạo rà soát, phát hiện sai phạm chuyển cơ quan điều tra.

“Ủy ban Kiểm tra Trung ương có xem xét việc này và thấy trách nhiệm của thanh tra ở 2 vấn đề: Giải quyết chậm và có cái kế thừa kết quả kiểm toán, Bộ Xây dựng. Do vậy, cả 3 cơ quan đều có hình thức xử lý kỷ luật” – ông Đoàn Hồng Phong thông tin.

Tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng còn thấp

Nêu câu hỏi chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong, đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn Đắk Nông) đánh giá, thời gian qua, công tác phòng, chống tham nhũng quyết liệt, đạt nhiều kết quả quan trọng.

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng, thất thoát còn thấp, tham nhũng trên một số lĩnh vực còn diễn biến nghiêm trọng, phức tạp, gây bức xúc trong xã hội. Đại biểu Dương Khắc Mai đề nghị Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết nguyên nhân, trách nhiệm và giải pháp trong thời gian tới.

Trả lời đại biểu Dương Khắc Mai, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong thừa nhận đây là nhiệm vụ khó khăn, phức tạp. Vì vậy, tháng 6/2021, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 04-CT/TW về nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự, kinh tế. Thời gian qua, cơ quan chức năng đã thực hiện tốt công tác này, tỷ lệ thu hồi năm sau cao hơn năm trước.

Số liệu thống kê cho thấy, 9 tháng năm 2022, thanh tra đã đôn đốc gần 5.600 kết luận thanh tra, thu hồi hơn 1.000 tỷ đồng, đạt 60% - gấp đôi năm 2021; xử lý 1.700 tổ chức và 4.800 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra 76 vụ với 93 đối tượng. Khoảng 1.800 vụ đã thi hành án với hơn 15.000 tỷ đồng…

Tuy nhiên, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nhìn nhận, tỷ lệ thu hồi tham nhũng còn thấp. Thời gian tới, cơ quan thanh tra sẽ hoàn thiện pháp luật về thu hồi tài sản tham nhũng; tăng cường xử lý sau thanh tra về thu hồi tài sản tham nhũng; chủ động có biện pháp kê biên, phong tỏa tài sản bảo đảm xử lý sau thanh tra, thi hành án; tăng cường hợp tác quốc tế và tương trợ tư pháp để thu hồi tài sản tham nhũng với các vụ việc có yếu tố nước ngoài.

"Khi vụ án xảy ra, nếu người tham nhũng nộp lại tiền thì sẽ được xem xét giảm thời gian thi hành án", Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết thêm.

Tham nhũng "vặt" đang làm xói mòn lòng tin của người dân

Chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong, đại biểu Huỳnh Thanh Phương (đoàn Tây Ninh) quan tâm đến vấn đề xử lý tham nhũng, tiêu cực.

Đặt vấn đề chất vấn tại hội trường, đại biểu Phương cho biết, hiện nay tình trạng tiêu cực, tham nhũng trong thực hiện các thủ tục hành chính đang có xu hướng gia tăng, nhất là trong quan hệ giao dịch, lĩnh vực xây dựng, đất đai, kinh doanh. Hiện tượng tham nhũng vặt đã và đang làm xói mòn lòng tin của người dân.

Tuy nhiên, những công cụ kiểm soát hành chính như kiểm tra, thanh tra, giám sát hiện nay chưa đủ điều kiện để kịp thời phát hiện và xử lý. Đại biểu đề nghị Tổng thanh tra Chính phủ cho biết giải pháp nào để thúc đẩy phát hiện và xử lý tình trạng tham nhũng, tiêu cực này một cách hiệu quả nhất trong thời gian tới?

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong thừa nhận, qua thanh tra, các cơ quan nhận thấy có thực trạng nhũng nhiễu, phiền hà trong giải quyết công vụ, trong đó có cả cán bộ trong lĩnh vực thanh tra. Còn tình trạng cố tình kéo dài thời gian trả lời người dân, trả lời chung chung, khiến họ phải đi lại nhiều lần. Thậm chí, có tình trạng vòi vĩnh bằng nhiều cách thức khác nhau để vụ lợi cá nhân.

Ông Phong cho rằng, cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tránh gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, hạn chế tình trạng "giấy phép con".

Một đơn vị trong thời gian ngắn phải liên tiếp đón nhiều đoàn thanh tra

Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông) chất vấn: “Thời gian qua, công tác phòng, chống tham nhũng của nước ta quyết liệt, đạt hiệu quả quan trọng, toàn diện. Tuy nhiên, tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng thất thoát còn thấp, tham nhũng trên một số lĩnh vực còn diễn biến nghiêm trọng, phức tạp, gây bức xúc trong xã hội.

Về thực trạng ngăn chặn xử lý, thu hồi tài sản tham nhũng, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong chia sẻ, đây là một trong những nhiệm vụ khó khăn, vướng mắc, phức tạp nên luôn được sự quan tâm lãnh đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng và Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Thời gian qua, các cơ quan theo chức năng đã là thực hiện tốt những công việc về thu hồi tài sản tham nhũng và đạt tỷ lệ là năm sau cao hơn năm trước. Kết quả 9 tháng đầu năm 2022, thu hồi được hơn 1.000 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 60% và gấp đôi so với năm 2021.

Tuy nhiên, Tổng Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ, tỷ lệ thu hồi tham nhũng vẫn còn thấp. Do đó, trong thời gian tới, Thanh tra Chính phủ tập trung giải pháp khắc phục như hoàn thiện quy định pháp luật về thu hồi tài sản tham nhũng; tăng cường xử lý sau thanh tra, thi hành án về thu hồi tài sản nhũng.

Trong quá trình điều tra và phát hiện dấu hiệu tội phạm phải chủ động có biện pháp kê biên, phong tỏa, tạm giữ tài sản để đảm bảo xử lý. Sau thanh tra thi hành án và kịp thời tháo gỡ khó khăn những quá trình thu hồi và tăng cường hợp tác quốc tế và tương trợ tư pháp để thu hồi tài sản tham nhũng. 

Về xử lý tập thể, cá nhân, nhất là nơi để xảy ra vi phạm pháp luật nghiêm trọng, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết: 9 tháng đầu năm 2022, qua theo dõi đôn đốc, kiểm tra, xử lý sau thanh tra, các cơ quan đã xử lý hành chính 1.714 tổ chức và 4.841 cá nhân.

Trong đó, chuyển cơ quan điều tra 76 vụ, 93 đối tượng.

Nguyên nhân là cơ quan thanh tra không có quyền xử lý, kỷ luật cán bộ, công chức. Cơ quan thanh tra chỉ kiến nghị cơ quan có thẩm quyền quản lý cán bộ, công chức tiến hành xử lý.

Nguyên nhân tiếp theo là quy định về thời hiệu xử lý kỷ luật Đảng về hành chính còn chưa đồng nhất. Nhiều trường hợp đã bị kỷ luật Đảng nhưng khi xem xét kỷ luật hành chính đã hết thời hiệu.

Hiện Chính phủ đang trình Quốc hội sửa đổi bổ sung nội dung này.