Xây dựng Chính phủ điện tử, tại sao không chấp nhận tố cáo qua email?

Tại Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Tố cáo (sửa đổi) do Tổng thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái trình bày, quan điểm của Chính phủ là giữ nguyên quy định 2 hình thức tố cáo như trong dự thảo Luật là tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp, không mở rộng hình thức tố cáo qua điện thoại, fax, thư điện tử nhằm tránh tình trạng tố cáo tràn lan, thiếu căn cứ. Hơn nữa, tố cáo cán bộ, công chức, viên chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ rất phức tạp, cần phải được tiếp nhận và xử lý chặt chẽ theo quy định.

Theo quan điểm của Chính phủ, việc mở rộng các hình thức tố cáo cũng cần các điều kiện bảo đảm về mặt pháp lý, nguồn nhân lực, các điều kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật để xác minh, kết luận đối với các trường hợp tố cáo. Trong bối cảnh hiện nay quy định việc tiếp nhận và giải quyết tố cáo thông qua điện thoại, fax, hộp thư điện tử là khó khả thi. Vì vậy trước mắt cần tập trung giải quyết tốt đối với tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp.

Mặc dù không giải quyết đối với tố cáo qua thư điện tử, fax, điện thoại... theo quy trình giải quyết tố cáo, Chính phủ cho rằng những hành vi vi phạm pháp luật được phản ánh qua thư điện tử, fax, điện thoại cần phải được các cơ quan nhà nước tiếp nhận, xử lý phục vụ yêu cầu công tác quản lý, công tác thanh tra, kiểm tra.

Báo cáo thẩm tra Dự án Luật do Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định trình bày cho rằng nên mở rộng hình thức tố cáo 

Tuy nhiên, tại báo cáo thẩm tra Dự án Luật của Ủy ban Pháp luật cũng như đa số ý kiến đại biểu khi thảo luận về Dự án Luật đều cho rằng không nên chỉ giới hạn ở 2 hình thức tố cáo như Luật hiện hành để phù hợp hơn với trình độ phát triển của xã hội, của công nghệ như hiện nay. Theo Ủy ban Pháp luật, quy định này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân thực hiện quyền Hiến định và cũng thống nhất với quy định của một số luật hiện hành, như Luật Phòng, chống tham nhũng, Bộ luật Tố tụng hình sự đều có quy định về việc tiếp nhận tố cáo, tố giác, tin báo tội phạm qua điện thoại, qua mạng thông tin điện tử hoặc phương tiện thông tin khác; Luật Giao dịch điện tử cũng đã quy định về giá trị của văn bản điện tử và chữ ký điện tử.

Thảo luận tại tổ về Dự án Luật, Đại biểu Trần Văn Quý (Hưng Yên) bày tỏ sự đồng tình với báo cáo thẩm tra là mở rộng các hình thức tố cáo để mở rộng quyền công dân. Phải xác định được người tố cáo và nội dung tố cáo, các hình thức email cũng phải xác định được người tố cáo cơ quan tiếp nhận phải liên hệ với người tố cáo qua điện thoại, nếu xác nhận được thì tiếp nhận, nếu nặc danh thì không tiếp nhận.

Thượng tướng Lê Quý Vương - Thứ trưởng Bộ công an cũng cho rằng, việc mở rông hình thức tố cáo qua thư điện tử, fax, điện thoại cần phải xem xét bởi chúng ta đang tiến tới xây dựng chính phủ điện tử, miễn là người tố cáo có tên tuổi, địa chỉ cụ thể, nội dung tố cáo rõ ràng…

Thảo luận tại tổ Dự án Luật tố cáo (sửa đổi)

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đặt câu hỏi: Luật phòng chống tham nhũng và Luật tố tụng hình sự cũng đã quy định hình thức tố cáo bằng emai, điện thoại, fax, vậy tại sao Luật tố cáo lại không chấp nhận hình thức này. “Vấn đề là dù tố cáo dưới hình thức nào thì cũng phải xác định được rõ họ tên, địa chỉ của người tố cáo - đây là điều kiện cần để thụ lý giải quyết; cơ sở quan trọng nhất để quyết định thụ lý, giải quyết tố cáo vẫn là nội dung tố cáo phải có căn cứ, có cơ sở để xác minh, kết luận. Việc tố cáo qua thư điện tử, fax, điện thoại thực chất cũng chỉ là các phương thức thể hiện khác nhau của 2 hình thức tố cáo mà dự thảo Luật đã quy định là tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp - ông Uông Chu Lưu nhấn mạnh.