Đổi vàng bằng máu

Anh Bùi Văn Mẫn ở xã Sào Bảy, huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình là nạn nhân đầu tiên được tìm thấy trong vụ ngạt khí hầm vàng ở bản Kịt, xã Lũng Cao (huyện Bá Thước, Thanh Hóa). Do gia cảnh khó khăn, anh Mẫn đi tìm kiếm cơ hội đổi đời ở bản Kịt. Trước lúc lên đường, anh Mẫn còn dặn các con: “Bố đi chuyến này sẽ dành dụm tiền để mua sách vở và dành tiền đóng học cho 2 con”. Nào ngờ đó là lời cuối cùng anh nói với các con.

Trong số 3 người tử vong do ngạt khí hầm vàng, còn có anh Khà Văn Huyền ở xã Pù Pin, (huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình). Anh Huyền là nạn nhân cuối cùng được đưa ra khỏi hang Nước, bản Kịt. Anh Huyền và anh Mẫn đều đã từng đi phu vàng ở nhiều nơi. Người nhà của anh Huyền chia sẻ, do anh có thâm niên làm phu vàng, nên các bưởng vàng rất thích thuê anh. Vậy mà không hiểu sao lần này anh Huyền lại bất cẩn rơi vào tình trạng bị ngạt khí ở trong hầm vàng. 

Đến giờ bà con người Mường ở huyện Lạc Sơn (Hòa Bình) vẫn chưa quên vụ sạt lở kinh hoàng tại bãi vàng Minh Lương (huyện Văn Bàn, Lào Cai) cách đây 3 năm. 8 phu vàng bị thiệt mạng gồm: Bùi Văn Chẻm (SN 1960), Bùi Văn Khánh (SN 1995), Bùi Văn Viên (SN 1968), Bùi Anh Tú (SN 1995), Bùi Văn Ai (SN 1981) cùng ở xã Tuân Đạo; Bùi Văn Rúc (SN 1958, xã Quý Hòa); Bùi Văn Biền (SN 1991) và Bùi Văn Rự (SN 1986), cùng xã Tân Lập. 

Ông Bùi Văn Rưn, Chủ tịch UBND xã Tuân Đạo, huyện Lạc Sơn, nhớ lại: "Xã Tuân Đạo có 5 nạn nhân bị thiệt mạng khi đi lao động tự do tại bãi vàng ở xã Minh Lương (huyện Văn Bàn, Lào Cai), trong đó nhiều người tuổi đời còn trẻ và chưa lập gia đình”.

Làm phu vàng gặp nhiều rủi ro.

Nhắc đến con trai là anh Bùi Văn Biền (22 tuổi) mất cách đây chưa lâu, bà Quách Thị Dưn, ở xóm 1, xã Tân Lập, lại rơi lệ. Cái chết của Biền khiến bà tiều tụy đi nhiều. 

Biền được một người trong xã rủ đi làm phu vàng ở Lào Cai. Trước lúc đi Biền còn bảo: “Con sẽ cố gắng làm ở bãi vàng một năm, kiếm tiền để bố mẹ xây cái nhà mới cho bớt khổ”. Nghe con nói vậy, bà Dưn mừng lắm. Thế là đứa con trai của bà đã biết lo cho gia đình. Biền vừa lên bãi vàng chưa được 1 tháng, bà nhận tin dữ con bị núi lở đè chết. “Từ hôm mất nó tôi như mất đi một phần người vậy. Ngày nào cũng nhớ thương con đến héo cả ruột gan”, bà Dưn buồn rầu.