Tăng cường bảo vệ trẻ em, phòng, chống lao động trẻ em

Ngày 7/6, tại TP.HCM, Cục Trẻ em (Bộ LĐ-TB&XH) phối hợp với Tổ chức Cứu trợ trẻ em quốc tế tại Việt Nam (SCI) và Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP.HCM tổ chức buổi Tập huấn báo chí, truyền thông về bảo vệ trẻ em và phòng, chống lao động trẻ em.

Buổi tập huấn nhằm trang bị kỹ năng, nâng cao nhận thức cho phóng viên, nhà báo và những người làm trong lĩnh vực truyền thông về công tác truyền thông bảo vệ trẻ em, phòng chống lao động trẻ em. 

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, những năm gần đây hệ thống luật pháp, chính sách liên quan đến lao động trẻ em ngày càng hoàn thiện; sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền, các bộ, ngành và sự tham gia của các tổ chức liên quan, doanh nghiệp và toàn xã hội đối với công tác phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em ngày càng nhiều. Qua khảo sát quốc gia lần 2 năm 2018 của Bộ về lao động trẻ em cho thấy tỷ lệ lao động trẻ em từ 5 - 17 tuổi đã giảm từ 9,6% năm 2012 xuống còn 5,4% năm 2018 thấp hơn tỷ lệ của khu vực châu Á - Thái Bình Dương là 2%. Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho Việt Nam tham gia ký kết các hiệp định thương mại và hội nhập toàn cầu; tăng cường hợp tác quốc tế trong công tác phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em.

Theo ông Đặng Hoa Nam, Cục trưởng Cục trẻ em (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), vẫn còn tình trạng lao động trẻ em, tập trung trong lĩnh vực nông nghiệp khó khăn trong thanh tra, kiểm tra việc sử dụng lao động trẻ em trong hộ gia đình, các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhỏ lẻ, khu vực phi chính thức. Bên cạnh đó đội ngũ cán bộ các ngành, các cấp đặc biệt tại địa phương có trách nhiệm phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em còn thiếu và hạn chế về năng lực; công tác thanh tra, kiểm tra giám sát về lao động trẻ em còn hạn chế; cơ sở dữ liệu về lao động trẻ em còn thiếu...

Do vậy, ông Đặng Hoa Nam cho rằng cần tăng cường truyền thông, nhất là về nhận thức vị trí, tầm quan trọng của việc bảo đảm thực hiện quyền trẻ em trong cộng đồng; các vấn đề về kiến thức, kỹ năng trong việc chăm sóc phát triển trẻ em toàn diện như: thể chất, trí tuệ, cảm xúc, giao tiếp xã hội, an toàn thể chất, tinh thần, sinh mạng. Đồng thời ông Đặng Hoa Nam nhấn mạnh, vai trò, trách nhiệm của cha mẹ, gia đình là không thể thay thế; kiến thức, kỹ năng của cha mẹ, các thành viên gia đình; kiến thức, kỹ năng của trẻ em, của cộng đồng dân cư, hàng xóm, phòng ngừa và lên tiếng tố cáo…

Tại buổi tập huấn, bà Nguyễn Kim Hoa - Trưởng Phòng Bảo vệ Trẻ em (Cục Trẻ em) phổ biến về lao động trẻ em, cách nhận biết về lao động trẻ em. Theo bà Hoa, kết quả điều tra quốc gia về lao động trẻ em cho thấy tỷ lệ trẻ em tham gia làm việc đã giảm từ 15,5% năm 2012 xuống còn 9,1% năm 2018. Tỷ lệ lao động trẻ em tại Việt Nam thấp hơn 2% so với tỷ lệ trung bình của khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 vừa qua đã làm suy giảm sự tăng trưởng kinh tế, ảnh hưởng đến việc làm và thu nhập của các hộ gia đình. Từ đó, dẫn đến tình trạng một số trẻ em phải tham gia lao động để có thu nhập cho gia đình.

Theo bà Hoa, để giảm thiểu, phòng ngừa lao động trẻ em giai đoạn 2021 - 2025, giảm tỷ lệ lao động trẻ em còn 4,9% vào năm 2025; 4,5% vào năm 2030. Cần nâng cao nhận thức cho khoảng 90% cán bộ, giáo viên trong các cơ sở giáo dục, cơ sở nuôi dưỡng trẻ em, hộ gia đình đặc biệt... 70% cha mẹ, người chăm sóc trẻ em được cung cấp thông tin, kiến thức về phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em,…

Cũng trong buổi tập huấn, nhà báo Trần Bá Dung, Nguyên Trưởng ban Nghiệp vụ, Hội nhà báo Việt Nam đã có những chia sẻ về kỹ năng nghiệp vụ cho phóng viên, người làm công tác truyền thông khi viết bài, đưa tin các vấn đề liên quan đến trẻ em.

Theo ông Dung, truyền thông không nên dùng những hình ảnh, câu từ làm tổn thương trẻ em, tránh đưa những hành ảnh tuyệt vọng, nên đưa những hình ảnh tích cực, những tấm gương điển hình,…

“Truyền thông phải kịp thời phát hiện và phối hợp với cơ quan chức năng hỗ trợ những trường hợp trẻ em bị bóc lột sức lao động. Các phóng viên, nhà báo cần tận dụng hơn nữa cơ hội báo chí là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng, phương tiện và diễn đàn xã hội rộng lớn để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ quyền trẻ em và thực hiện quyền thông tin và được thông tin của nhân dân về quyền trẻ em”, ông Dung nhấn mạnh.