Sự bất nhất trong quản lý khai thác khoáng sản ở Phú Thọ

Chính quyền làm khó doanh nghiệp?

Theo UBND tỉnh Phú Thọ hiện nay, trên địa bàn huyện Tam Nông, có 3 doanh nghiệp được Chủ tịch UBND tỉnh cấp phép khai thác khoáng sản gồm: Cty TNHH Tân Tiến, Cty TNHH Trung Thành và Cty TNHH Sông Vàng. Trong quá trình tiến hành khai thác, bên cạnh việc chấp hành đúng quy định pháp luật về khai thác khoáng sản, các doanh nghiệp trên đã từng vi phạm, bị Sở TN&MT xử phạt hành chính và đình chỉ tạm thời hoạt động…

Khu vực sông Bứa nơi xảy ra sự việc "lùm xùm"

Tuy nhiên, sau khi chấp hành xong hình phạt, cơ quan quản lý nhà nước lại chậm trễ trong công tác chỉ đạo, điều hành… khiến doanh nghiệp được tỉnh cấp phép gặp nhiều khó khăn. Công ty TNHH Sông Vàng là một trong những “nạn nhân” trong sự việc nêu trên.  

Ông Nguyễn Sỹ Hùng, Giám đốc Công ty TNHH Sông Vàng cho biết: Khi Công ty chấp hành xong quyết định xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực khoáng sản của Thanh tra Sở TN&MT Phú Thọ, công ty đã có Công văn đề nghị UBND tỉnh Phú Thọ cho phép tiếp tục được khai thác trở lại sau thời hạn tước quyền sử dụng giấy phép 6 tháng.

Ngay sau đó ngày 4/12/2014, UBND tỉnh Phú Thọ đã có công văn trả lời: “Công ty TNHH Sông Vàng đã chấp hành việc nộp tiền phạt và đang thực hiện hình thức xử phạt bổ sung. Hết thời hạn xử phạt bổ sung, Thanh tra Sở TN&MT trường sẽ xử lý theo thẩm quyền”.

Tiếp đó, ngày 10/2/2015, Sở TN&MT đã chủ trì phối hợp với các cấp, ngành, cơ quan có liên quan trong việc triển khai khai thác cát, sỏi lòng sông Bứa của Công ty TNHH Sông Vàng. Tại biên bản làm việc cuộc họp liên ngành, đại diện các sở liên quan (Sở NN&PTNT, Sở Công thương, Công an tỉnh Phó Thọ) đã đồng ý với việc cho doanh nghiệp tiếp tục khai thác cát sau khi khắc phục các tồn tại.

Đại diện các sở, ngành liên quan cho rằng sau khi chấp hành xong hình phạt và đủ điều kiện theo quy định thì công ty tiếp tục được khai thác. Tuy nhiên, ý kiến của UBND huyện Tam Nông là đề nghị thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản của Công ty Sông Vàng.

Văn bản số 411/UBND-VP ngày 17/4/2015 gây tranh cãi và được cho là làm khó doanh nghiệp. 

Lí do đề nghị tước giấy phép mà UBND huyện Tam Nông đưa ra tại văn bản số 411/UBND-VP ngày 17/4/2015 là “Việc khai thác cát sỏi trên song Bứa có những dấu hiệu phức tạp…”. Và theo công văn này, UBND huyện chỉ đạo các đơn vị chức năng thuộc huyện thực hiện các biện pháp buộc Cty TNHH Sông Vàng dừng các hoạt động khai thác.

Theo các cấp chính quyền đều cho rằng, nơi doanh nghiệp khai thác sẽ rất khó đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn. Tuy nhiên, điều khó hiểu là trái với nhận định của lãnh đạo UBND xã Tề Lễ và huyện Tam Nông, Trưởng công an xã còncó văn bản số 04 ngày 24/4/2015 khẳng định từ ngày Công ty TNHH Sông Vàng được khai thác trở lại đã không vi phạm an ninh trật tự và ảnh hưởng đến đời sống của người dân địa phương.

Văn bản số 04 ngày 24/4/2015 khẳng định từ ngày Công ty TNHH Sông Vàng được khai thác trở lại đã không vi phạm mất an ninh trật tự và ảnh hưởng đến đời sống của người dân địa phương.

Ông Nguyễn Ngọc Thể, thành viên Cty TNHH Sông Vàng bức xức: “Sự bất nhất trong công tác chỉ đạo của chính quyền sở tại và Sở TN&MT khiến doanh nghiệp lung túng, tình trạng kinh doanh khai thác đình đốn, thiệt hại kinh tế và người lao động trong công ty hoang mang”.

Về việc trên, ông Phan Đức Tài, Phó Chủ tịch UBND huyện Tam Nông cho biết: “Công ty TNHH Sông Vàng đã không chấp hành theo tinh thần chỉ đạo khai thác không đúng quy định nên huyện buộc ngăn chặn”. Cũng theo ông Tài: Vụ việc trên thẩm quyền giải  quyết thuộc về Sở TN&MT và UBND tỉnh. "Do cấp trên không xử lý dứt điểm nên cấp cơ sở vào cuộc xử lý lúng túng, để xảy ra sự việc không đáng có như báo chí nêu vừa qua"- ông Tài phân trần.

Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo công ty TNHH Sông Vàng tỏ ra bất bình: "Dựa trên cơ sở nào huyện Tam Nông đề nghị tước giấy phép của công ty?  Nếu dựa vào Văn bản số 411/UBND-VP ngày 17/4/2015, do ông Bùi Đình Thi, Chủ tịch UBND huyện cho rằng là “phức tạp” vậy phức tạp ở đây là gì? Trong khi nghĩa vụ thuế, nộp phạt chúng tôi chấp hành đầy đủ, cớ sao lại tước? Và với công ty khác hoạt động khai thác trong giấy phép như công ty chúng tôi có bị đề nghị tước giấy khi vi phạm?

Liên quan đến việc khai thác cát trên sông Bứa tại huyện Tam Nông, trước đó, các cơ quan báo chí  đã có thông tin về việc Công ty TNHH Trung Thành tại xã Tề Lễ bị Sở Xây dựng tỉnh Phú Thọ tiến hành kiểm tra các hoạt động trong lĩnh vực vật liệu xây dựng vào tháng 9/2013. Trong số 8 điều kiện bắt buộc với hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng, sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng, Công ty TNHH Trung Thành mới chỉ có đúng... 2 tiêu chí là: Giấy phép khai thác và dự án được đầu tư phê duyệt.

Trong khi đó, hàng loạt các điều kiện quan trọng khác gồm: Thiết kế mỏ được phê duyệt, tiêu chuẩn giám đốc điều hành mỏ, chấp hành pháp luật vê môi trường, các giải pháp đảm bảo an toàn và vệ sinh lao động, hồ sơ quản lý chất lượng thi công xây dựng công trình... Công ty TNHH Trung Thành đều không có hoặc thực hiện không đầy đủ.

Đặc biệt, qua thanh kiểm tra, Sở Xây dựng Phú Thọ còn phát hiện công ty này suốt nhiều năm đào cát mà không hề có bến bãi hợp pháp.

 Được biết, ngày 6/3/2015, Thanh tra Sở TN&MT Phú Thọ đã có Công văn 14/TTr-TNMT gửi phúc đáp Công ty TNHH Sông Vàng khẳng định: Sau khi hết thời hạn tước quyền sử dụng Giấy phép khai thác khoáng sản, Công ty được thực hiện các nội dung ghi trong Giấy phép nhưng phải chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật về hoạt động khoáng sản và các yêu cầu của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Những văn bản có dấu hiệu bất thường?

Về những sự việc “lùm xùm” xảy ra đối với cty TNHH Sông Vàng, Sở TN&MT Phú Thọ đã tiến hành thanh, kiểm tra, chỉ đạo cơ quan chức năng trực thuộc và sau đó hang loạt văn bản trong đó đáng chú ý Báo cáo số 32/BC-TNMT ngày 8/4/2015, biên bản làm việc ngày 3/4/2015, công văn số 449/TNMT-KS ngày 13/4/2015…

Tuy nhiên, qua phản ánh của doanh nghiệp và tìm hiểu của PV cho thấy, nội dung và kết luận tại biên bản làm việc ngày 3/4/2015 có nêu “Cty TNHH Sông Vàng chưa thực hiện đúng các nội dung chỉ đạo tại các văn bản trên….có nội dung đã thực hiện song chưa có báo cáo…”, nội dung trong báo cáo không nêu ra được đó là nội dung chỉ đạo gì, của văn bản nào? Báo cáo số 32/BC-TNMT ngày 8/4/2015 đề nghị UBND tỉnh xem xét chủ trương thu hồi, chấm dứt hiệu lực giấy phép khai thác UBND tỉnh đã cấp cho Cty Sông Vàng theo quy định của Pháp luật. Và báo cáo này cũng chỉ có ý kiến của xã Tề Lễ và UBND huyện Tam Nông đề nghị thu hồi giấy phép của công ty…

Các lý do kiến nghị thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản không thuộc các trường hợp thu hồi giấy phép được quy định tại Điều 46, Luật Khoáng sản số 60/2010/QH 12 ngày 17/11/2010. Và việc thu hồi giấy phép phải căn cứ quy định của pháp luật. Về những kiến nghị không đủ cơ sở pháp lý sẽ gây tổn hại không nhỏ đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Đặc biệt, văn bản số 4 ngày 24/4/2015 của Công an xã Tề Lễ xác định từ khi cty TNHH Sông Vàng khai thác trở lại không vi phạm về an ninh trật tự, không ảnh hưởng đến người dân…Nhưng lãnh đạo cấp trên lại cho rằng doanh nghiệp đã “cài văn bản” “lừa” công an xã? Sự việc trên cũng đang gây nhiều tranh cãi trong dư luận?

Để làm sáng tỏ sự việc trên, PV đã liên hệ làm việc với lãnh đạo Sở TN&MT. Tuy nhiên, với lí do từ chối phát ngôn. Phải sau nhiều lần liên hệ, đến ngày 29/7/2015, PV đã có buổi làm việc với ông Hoàng Như Lô, Trưởng phòng Quản lý khoáng sản (Sở TN&MT), tại buổi làm việc ông Lô cho biết: “Trên địa bàn huyện Tam Nông hiện có 3 đơn vị được cấp phép khai thác khoáng sản (Cty TNHH Tân Tiến, Cty TNHH Trung Thành và Cty TNHH Sông Vàng).

Theo quy định nếu doanh nghiệp tuân thủ theo đúng quy định thì vẫn được phép hoạt động bình thường, nếu doanh nghiệp nào vi phạm thì sử phạt theo quy định. Về vấn đề của công ty TNHH Sông Vàng trong quá trình khai thác đã không tuân thủ đúng theo quy định của Luật khoáng sản nên sở đã tiến hành xử phạt và dừng hoạt động trong vòng 6 tháng. Còn hai doanh nghiệp còn lại khi nộp phạt xong vẫn khai thác bình thường”.

Ông Hoàng Như Lô trao đổi với PV

Khi hết thời hạn tạm dừng khai thác, chỉ duy nhất Cty TNHH Sông Vàng bị đình chỉ “chờ chỉ đạo” của cấp trên, bên cạnh đó là hàng loạt lí do cho rằng cty vẫn tái phạm không tuân thủ quy định nên vẫn trong diện nằm chờ, về việc này đã gây cho doanh nghiệp bức xúc.

Đặc biệt, trong quá trình làm việc với Sở TN&MT Phú Thọ, nhiều lần PV đề nghị Sở TN&MT cung cấp những văn bản liên quan đến quá trình cấp phép, xử phạt của các doanh nghiệp khai thác…nhưng lãnh đạo Sở TN&MT Phú Thọ đã từ chối cung cấp văn bản. Điều khó hiểu, khi phóng viên đến làm việc về thực trạng khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện Tam Nông, thì ngay sáng 29/7, Sở này cũng triệu tập cuộc họp khẩn bàn về vấn đề trên. Sau khi có thông tin chính thức sẽ cung cấp cho báo chí?

Trao đổi về vấn đề trên, ông Thiều Vinh, Chánh văn phòng UBND tỉnh cho biết: “Vấn đề quản lý khai thác khoáng sản ở huyện Tam Nông và sự việc ở cty TNHH Sông Vàng là sự việc nhỏ. Nhưng cơ quan tham mưu của tỉnh xử lí yếu nên sự việc kéo dài. Sự việc trên cũng gây cho chính quyền địa phương lung túng, gây cho doanh nghiệp khó khăn trong kinh doanh. "Việc này Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo sau sát, yêu cầu Sở TN&MT phải xử lý dứt điểm. Thể hiện rõ nhất công tác chỉ đạo là văn bản 2770/UBND-KT4 ngày 14/7/2014 về thực hiện kiến nghị của cử tri tại kỳ họp thứ 10 HĐND tỉnh khóa XVII, yêu cầu Sở TN&MT xử lí dứt điểm", ông Thiều Vinh khẳng định.

Để đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn, ổn định đời sống người dân và tạo điều kiện cho doanh nghiệp yên tâm sản xuất, thiết nghĩ hơn ai hết với chức năng quyền hạn của mình, lãnh đạo UBND tỉnh Phú Thọ cần nhanh chóng chỉ đạo và điều tra xử lý nghiêm minh. Chỉ đạo làm rõ, có hay không sự thao túng “tư lợi” cá nhân đưa vụ việc kéo dài chèn ép doanh nghiệp?