Nông dân thủ phủ hồ tiêu kêu cứu Chính phủ

Bà con lo lắng vì tiêu chết

Nhiều hộ dân trồng tiêu ở huyện Chư Pưh tỉnh Gia Lai làm đơn cầu cứu vì lâm cảnh nợ nần chồng chất khi vườn tiêu chết sạch. Theo người dân, năm 2016, tiêu chết diện rộng, năm 2017 thì nhiều hộ chết trắng không còn một cây, đến năm 2018 thì tới phiên dân “chết” khi giá tiêu xuống đáy thê thảm khi có lúc chỉ còn 47.000 đồng/kg. Hiện tại, nhiều người dù không có một nguồn thu nào nhưng hàng tháng, người dân vẫn phải è cổ trả khoảng lãi hàng chục triệu đồng cho món vay tiền tỉ. Nhiều người vì chịu không nổi áp lực đã tự tử, bỏ nhà tha phương cầu thực, trẻ em thất học, tệ nạn rượu chè, trộm cắp, đánh lộn nổi lên, gây mất an ninh trật tự địa phương.

Còn theo những người dân có vườn tiêu chưa chết thì, dù mang tiếng là vườn tiêu còn thu hoạch được nhưng vì dịch bệnh triền miên nên năng suất rất thấp, phải thu nhiều trụ mới được 1 cân tiêu. "Hiện tại, một ngày công hái tiêu là 150.000 đồng nhưng chỉ được khoảng 4kg tiêu, theo thời giá hiện tại thì được khoảng 200.000 đồng, mà đó là đối với tiêu đạt đạt chất lượng tốt. Có nghĩa là tiền công hái đã chiếm đến hơn 3/4 sản phẩm, số còn lại tóm gọn cả công trồng, chăm sóc, tưới tắm, phân bón, vận chuyển, phơi sản phẩm... thì người dân làm gì có lợi nhuận, lấy gì mà trả lãi ngân hàng", người dân nói.  

Theo báo cáo số 05/BC-UBND ngày 5/1/2018 của UBND huyện Chư Pưh thì, diện tích sản xuất hồ tiêu trên địa bàn đến cuối năm 2017 là 2.992 ha, quy hoạch đến năm 2020 là 3.250 ha. Qua kết quả rà soát, tổng hợp từ các xã, thị trấn thì diện tích hồ tiêu bị ảnh hưởng hạn năm 2016 và bị dịch bệnh chết trên địa bàn qua các năm đến cuối tháng 11/2017 là 3.898 ha, của 4.040 hộ, trong đó có 3.826 hộ vay vốn ngân hàng, với dư nợ là 1.305 tỷ đồng. Qua tổng hợp báo cáo của các chi nhánh ngân hàng thì dư nợ cho vay trồng, chăm sóc hồ tiêu trên địa bàn huyện Chư Pưh đến cuối tháng 11/2017 là 1.400 tỷ đồng, chiếm 62% tổng dư nợ cho vay trên địa bàn huyện và chiếm 30% tổng dư nợ cho vay trồng, chăm sóc hồ tiêu toàn tỉnh. Số khách hàng còn dư nợ đến cuối tháng 11/2017 là 6.440 khách hàng (tất cả đều là hộ gia đình, cá nhân, không có doanh nghiệp). Dư nợ bị thiệt hại do hồ tiêu bị chết đến cuối tháng 11/2017 là 510 tỷ đồng, chiếm 36,4% dư nợ cho vay trồng, chăm sóc hồ tiêu trên địa bàn huyện và chiếm 76,5% tổng dư nợ bị thiệt hại do hồ tiêu bị chết toàn tỉnh, với 1.240 khách hàng, chiếm 19,3% số khách hàng vay trồng, chăm sóc hồ tiêu trên địa bàn huyện và chiếm 74,8% số khách hàng bị thiệt hại toàn tỉnh.

Dân nhổ trụ tiêu về để bán

Sau đó, Giám đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam chi nhánh tỉnh Gia Lai ký nhiều công văn yêu cầu các chi nhánh Ngân hàng thương mại, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh cần phối hợp với chính quyền địa phương rà soát, tổng hợp tình hình thiệt hại của khách hàng vay vốn có diện tích hồ tiêu bị chết để tiếp tục áp dụng các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, xem xét miễn giảm lãi vay, tiếp tục cho vay mới để khôi phục sản xuất hoặc chuyển đổi cây trồng theo quy định; tiếp tục đồng hành chia sẻ khó khăn cùng với các hộ vay có diện tích hồ tiêu bị thiệt hại, bị chết; cùng với các hộ vay vốn có khó khăn về thời hạn trả nợ đã ký kết hợp đồng tín dụng cần bàn giải pháp và có lộ trình thu hồi nợ vay phù hợp, hạn chế việc khởi kiện, cưỡng chế thu nợ đối với các hộ vay trồng hồ tiêu dẫn đến ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn...

Động thái tích cực trên của Ngân hàng nhà nước Chi nhánh Gia Lai đã mang lại hi vọng lớn lao cho bà con trồng tiêu ở huyện Chư Pưh. Tuy nhiên, theo như tinh thần của công văn số 73/GLA-THNS&KSNB do Giám đốc Ngân hàng nhà nước Chi nhánh Gia Lai Nguyễn Văn Cư ký ngày 19/1/2018 thì niềm hi vọng của nông dân dường như vừa lóe lên đã... vụt tắt. Bởi, công văn này ghi rõ, việc khoanh nợ đối với số dư nợ bị thiệt hại do hồ tiêu bị chết như đề nghị của dân là khó thực hiện vì... đây là thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.

Hi vọng lần chỉ đạo này của Chính phủ sẽ giúp nông dân thủ phủ hồ tiêu tìm ra cách giải quyết.