Nghệ sĩ Thạch Si Phol: Duyên nợ với nghệ thuật Khmer Nam bộ

Theo một số nhà nghiên cứu văn hóa, nghệ thuật Khmer Nam bộ, mốc đánh dấu bước khởi nghiệp của nghệ sĩ Thạch Si Phol bắt đầu từ cuối thập niên 70 của thế kỷ trước.  Khi đó ông gần 30 tuổi, đang hoạt động phong trào tại câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ Khmer ở địa phương. Nhận thấy Thạch Si Phol có giọng ca hay, vũ đạo đẹp, diễn xuất tốt các bậc nghệ sĩ đàn anh ở Đoàn Văn nghệ Samaky (tỉnh Minh Hải cũ) đã dìu dắt vào Đoàn để có điều kiện được truyền nghề, phát huy tài năng trời phú. Với niềm đam mê, tâm huyết các loại hình nghệ thuật truyền thống, giàu bản sắc của dân tộc mình, ông đã công phu khổ luyện và nhanh chóng trưởng thành. Ông được lãnh đạo Đoàn tin tưởng giao cho những vai diễn chính, trong nhiều vở diễn trên sân khấu Dù kê truyền thống. Sau những gặt hái thành công trên sân khấu của Đoàn Văn nghệ Samaky, ông tiếp tục một cuộc hành trình, dấn thân mới trên con đường nghệ thuật mà ông đã chọn. Đó là theo học một cách cơ bản có hệ thống về những vũ điệu truyền thống, độc đáo của dân tộc Khmer Nam bộ, tại Trường múa Hoàng Gia Cămpuchia 3 năm ròng rã. Những năm tháng khổ luyện bên nước bạn, đã đem đến cho nghệ sĩ Thạch Si Phol những trải nghiệm để sau này ông gặt hái nhiều thành công trong cuộc đời hoạt động nghệ thuật của mình.

Nghệ sĩ Thạch Si Phol (bìa trái) đang hướng dẫn học viên ở Đội Thông tin văn nghệ Khmer Bạc Liêu vũ điệu Khmer Nam bộ  truyền thống

Sau khi tỉnh Minh Hải chia tách thành hai tỉnh: Cà Mau và Bạc Liêu, ông trở thành hạt nhân chính của Đội Thông tin văn nghệ Khmer và đảm nhiệm vai trò phụ trách phong trào văn nghệ Khmer trong tỉnh Bạc Liêu. Những năm tháng ấy, ông không chỉ là người dồn hết tâm huyết vào việc giữ gìn những giá trị văn hóa, nghệ thuật tinh hoa của dân tộc mình, mà còn góp phần đắc lực trong việc truyền dạy cho thế hệ trẻ kế thừa. Ông là một trong những nghệ sĩ Khmer được đông đảo đồng bào Khmer ở các phum, sóc trong và ngoại tỉnh luôn ngưỡng mộ, coi là một thần tượng. Nay tuy đã về hưu, nhưng ngọn lửa đam mê nghiệp diễn và truyền nghề  vẫn luôn cháy bỏng trong ông. Nhờ ông mà nhiều thế hệ trẻ Khmer Bạc Liêu đã trở thành những nghệ sĩ kế thừa, góp phần bảo tồn, phát huy và làm phong phú thêm nền nghề thuật Khmer Nam bộ giàu bản sắc truyền thống. Như nhận xét của một số nhà nghiên cứu văn hóa Khmer Nam bộ, có thể nói những cá nhân tiêu biểu ở lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật như nghệ sĩ Thạch Si Phol chính là những người góp phần gìn giữ và bảo tồn nền văn hóa Khmer nói riêng, nền văn hóa Việt Nam nói chung thêm đậm đà bản sắc dân tộc.