Dạy con những kỹ năng sinh tồn

Hiện nay, các phụ huynh đã ý thức được rất rõ về sự cần thiết của đào tạo kỹ năng sinh tồn, kỹ năng sống sót, và không chỉ các con, mà ngay cả các phụ huynh cũng còn đang rất thiếu. Từ việc học bơi đến thoát hiểm khỏi các tòa nhà đang cháy…. Đó là chưa kể, Việt Nam nằm trong khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề của đủ các loại hình thiên tai như: Bão, lụt, động đất… Tất cả những nguy cơ đó chưa thực sự được đánh giá đúng đắn. Kỹ năng sinh tồn rất quan trọng đối với một đứa trẻ. Trẻ cần phải biết tự lo cho bản thân trong trường hợp không may bị thương, hay cần biết làm gì khi không có người lớn ở bên cạnh, đó là những kỹ năng sinh tồn đơn giản và rất cần thiết trong cuộc sống nhưng không phải bố mẹ nào cũng ý thức được để dạy con.

Trẻ tham gia khóa đào tạo về kỹ năng sinh tồn.

Theo các chuyên gia, trẻ càng được học những kỹ năng sinh tồn càng tốt. Khi những kỹ năng này được trẻ hiểu và áp dụng thuần thục sẽ trở thành bản năng của các em khi không may gặp phải tình huống khẩn cấp. Hiện nay, các kỹ năng như chống đuối nước, sơ cứu người bị thương, hà hơi thổi ngạt cho người bị đuối nước, điện giật … ở Việt Nam chưa có trong chương trình giáo dục bắt buộc. Khi gặp những tình huống khẩn cấp, không chỉ trẻ em mà người lớn cũng không biết cách xử trí: Làm thế nào khi trẻ bị hóc dị vật? Cấp cứu khi bị bỏng hay đông vật cắn? Cần phải xử trí ra sao đối với nạn nhân khi chứng kiến vụ tai nạn giao thông?... Đã có không ít người khi chứng kiến các vụ tai nạn giao thông vì thương nạn nhân nên đã vác nạn nhân chạy thẳng vào viện cấp cứu. Hành động này rất dũng cảm, rất thương người. Tuy nhiên, theo các bác sĩ, hành động giàu lòng nhân ái này rất có thể giết chết nạn nhân bởi người bị tai nạn có thể không chết, nhưng bị xốc lên đột ngột rất có thể nạn nhân sẽ chết vì tổn thương tủy sống, hoặc nếu có xương gãy sẽ làm chỗ gãy đâm vào nội tạng gây tổn thương chỗ khác, nếu sọ não bị chấn thương thì càng nguy hiểm. Trong trường hợp này, nếu không có kỹ năng cấp cứu thì cách tốt nhất là gọi xe cứu thương đưa nạn nhân vào viện.

Đối với trẻ nhỏ, phụ huynh nên dạy con những kỹ năng sinh tồn cần thiết. Trước hết, bố mẹ nên dạy con nhớ địa chỉ nhà cùng số điện thoại  khi không có bố mẹ bên cạnh và nên thường xuyên hỏi lại trẻ để kiểm tra.

Tiếp theo, bố mẹ cũng nên dạy con xử lý tình huống khi bị lạc bố mẹ: Dặn con hãy đứng yên tại chỗ, bình tĩnh; Cung cấp số điện thoại cho những người có thể tin tưởng mặc đồng phục như cảnh sát, nhân viên an ninh, nhân viên của siêu thị, khu vui chơi...

Ở Việt Nam có nhiều sông, ao hồ và biển vì thế, bố mẹ nên dạy con những kỹ năng an toàn dưới nước. Bố mẹ cũng nên dạy cho trẻ gọi cấp cứu và phải làm gì trong trường hợp có tai nạn nghiêm trọng xảy ra. Khi con phải ở nhà một mình, bố mẹ cần dạy con không được mở cửa cho bất cứ ai trừ bố mẹ. Nhưng nếu thấy có người có vẻ cố tình rình rập ở cửa để vào nhà thì trẻ nên bật vô tuyến thật lớn, gây tiếng ồn trong nhà để kẻ lạ mặt nghĩ trong nhà có người lớn.

Nên dạy con tuyệt đối không được tin và nghe lời người lạ. Bố mẹ hãy tự dựng lên cho con một số tình huống khi gặp người lạ để từ đó cho trẻ biết cách phản ứng và hành động đúng nhất. Giới hạn cho trẻ những người mà trẻ có thể tin tưởng (như bố, mẹ, ông bà nội ngoại, anh chị em ruột của bé), ngoài ra không đi theo hoặc nghe lời của bất cứ ai khác nếu không được bố mẹ dặn dò. Hãy nói với trẻ rằng phải thét lên khi cần thiết. Đặc biệt, trẻ cần được dạy cách xác định thực phẩm nào ăn được trong trường hợp cần sống sót. Ngoài ra, bố mẹ nên dạy con kỹ năng xác định hướng, cách đi đường một mình an toàn.

Bên cạnh đó, bố mẹ nên trang bị cho trẻ một số kiến thức như, kỹ năng khám phá thiên nhiên: Dấu hiệu của thiên nhiên: mưa, nắng, lũ lụt; Phân biệt cái loại rau, hoa quả có độc; Tìm hiểu về các loài thực vật, động vật, dụng cụ sinh tồn trong tự nhiên; Xác định dấu vết thú dữ và giải cứu những người bạn thiên nhiên bị mắc kẹt...

Trang bị cho con kỹ năng sơ cứu thương khi bị bong gân, chảy máu do trầy xước và côn trùng cắn. Đối với trẻ lớn hơn, có thể dạy trẻ những kỹ năng về dựng lều và thắt nút dây, tự tạo nơi trú ẩn như dùng cây, lá cây, những vật dụng sẵn có để dựng lều. Trẻ cần đươc trang bị những kỹ năng thoát hiểm để có thể dễ dàng vượt qua các vùng địa hình khó khăn và tìm cho mình một nơi trú ẩn an toàn. Đồng thời, trẻ cần có kỹ năng đi tìm nguồn nước.

Khi những kỹ năng sống, kỹ năng sinh tồn chưa được dạy nhiều ở chương trình giáo dục phổ thông thì việc phụ huynh trang bị cho con những kỹ năng này là  rất cần thiết để trẻ có khả năng tồn tại khi gặp tình huống khẩn cấp.