Tp.HCM: Tiếp cận giảm nghèo đa chiều và các lựa chọn chính sách

 Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng  Bộ LĐ-TB&XH ông Lê Tấn Dũngcho biết:Cuối năm 2000, TP.HCM là một trong những địa phương đã và đang đi tiên phong cách tiếp cận nghèo từ đơn chiều sang đa chiều. Giai đoạn 2009-2012, TPCHM đã thử nghiệm khảo sát. Năm 2015, TPHCM đã có kinh nghiệm tốt thực hiện rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trong giai đoạn tiếp theo. Đây cũng là dịp để các địa phương khác có thêm thông tin, vận dụng, áp dụng vào địa phương mình, tiếp tục bổ sung và điều chỉnh xây dựng nghèo đa chiều quốc gia.

 Ông Lê Tấn Dũng - Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH phát biểu tại Hội thảo

Tại Hội thảo ông Ngô Trường Thi - Vụ trưởng, Chánh văn phòng QGGN cho biết: Việt Nam đã học hỏi các quốc gia khác trên xây dựng phương pháp luận (Mexico, Colombia). Đại sự quán Colombia đã thông qua Quốc hội, đề nghị Việt Nam chia sẻ về kinh nghiệm giảm nghèo đa chiều. Chúng tôi đã xây dựng báo cáo gửi xin ý kiến Lãnh đạo Bộ. Việc áp dụng nghèo đa chiều lan rộng sang những nước khác. Thời gian qua TP.HCM đã áp dụng, vươn tới cả những nhóm không phải nghèo thu nhập. Sau 2 năm áp dụng nghèo đa chiều thì chúng ta nhận được nhiều ủng hộ từ phía bộ ngành người dân nhưng hiện tại vẫn còn nhiều thách thức. Các vấn đề đặt ra trong thực tế như : Tỉnh An Giang đang tách nghèo thu nhập và nghèo đa chiều. Nội dung này là ngoài phạm vi nghiên cứu nhưng chúng ta vẫn cần giải quyết những vấn đề đặt ra trong quản lý. Câu chuyện nghèo từ thiếu tiền sang nghèo thiếu hụt nên cách tiếp cận nó hoàn toàn khác

Toàn cảnh Hội thảo 

Đại diện Tp.HCM ông Nguyễn Văn Xê – Nguyên phó GĐ Sở LĐ-TB&XH Tp HCM cho biết: Tp.HCM là địa phương đi đầu cả nước trong công tác giảm nghèo và đã đạt được những kết quả ấn tượng trong hơn 20 năm qua nhờ vào các chính sách giảm nghèo năng động và hiệu quả. Nếu tính theo tiêu chí thu nhập, cho đến cuối năm 2013, Tp đã không còn hộ nghèo theo chuẩn quốc gia, đồng thời đã hoàn thành mục tiêu xóa hộ nghèo theo tiêu chí giai đoạn 3 trước thời hạn 2 năm.

Tuy nhiên, cũng giống như xu hướng ở nhiều quốc gia có mực thu nhập trung bình, cùng với nghèo thu nhập giảm mạnh, mối quan tâm của người dân và chính phủ về các chiều cạnh khác của đời sống như giáo dục, y tế, nhà ở, an sinh xã hội,..lại gia tăng. Cách tiếp cận nghèo đơn chiều theo thu nhập ngày càng tỏ bất cập khi không thể nắm bắt được thiếu hụt về các khía cạnh quan trọng trong đời sống con người. Mặc dù các chính sách giảm nghèo đã bao phủ được nhiều mặt đời sống của người nghèo ( như hỗ trợ sinh kế, hỗ trợ tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe, giáo dục và đào tạo, điều kiện và môi trường sống, trợ giúp thông tin,…), cách tiếp cận theo thu nhập hiện tại đã góp phần gây ra tình trạng bỏ sót đối tượng, nhận diện nghèo và phân loại đối tượng chưa chính xác, hỗ trợ cào bằng và chưa đúng nhu cầu. Đồng thời các chương trình và chính sách hỗ trợ giảm nghèo bị chồng chéo về đối tượng và nội dung hỗ trợ, phân tán và manh mún, gây kém hiệu quả.Áp dụng cách đo lường và tiếp cận nghèo đa chiều không những giúp xử lý các thiếu hụt trong các chiều cạnh ngoài thu nhập của cuộc sống mà người dân ngày càng quan tâm, còn góp phần tránh bẫy thu nhập trung bình tang trưởng bền vững và ổn định xã hội.

Ông Nguyễn Văn Xê – Nguyên phó GĐ Sở LĐ- TB&XH Tp HCM chia sẻ tại Hội thảo

Giai đoạn 2016 – 2020, tiêu chí hộ nghèo của Tp.HCM bao gồm hộ thường trụ và tạm trú. Hộ nghèo được tính theo 2 tiêu chí sau: Có thu nhập bình quân đầu người từ 21 triệu đồng/người/năm trở xuống; Có tổng số điểm thiếu hụt của 5 chiều xã hội ( giáo dục và đào tạo, y tế, việc làm và bảo hiểm xã hội, điều kiện sống và tiếp cận thông tin) từ 40 điểm trở lên.

Thời gian tới, Tp.HCM tiếp tục khảo sát lập danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo kết hợp tiêu chí thu nhập và 5 chiều xã hội. Khi thực hiện theo phương pháp đa chiều, chúng ta phải xác định đúng đối tượng. Cách làm TPHCM nghiên cứu từng bước, mở rộng và rút kinh nghiệm, gắn với công cụ của Tổng cục Thống kê. Về chiều nghèo và chỉ số nghèo khi xây dựng trong quá trình thực hiện sẽ xem xét lại và thực tiễn hơn.

Chương trình giảm nghèo bền vững theo phương pháp đa chiều đòi hỏi các cấp, các ngành phải xây dựng kế hoạch giảm nghèo hàng năm trên cơ sở những nguyên tắc và nội dung thống nhất. Tăng cường mạnh mẽ tính tác động, hỗ trợ cao về sản xuất, đào tạo nghề, giải quyết việc làm, tạo môi trường thuận lợi cho người nghèo, hộ nghèo, hộ cận nghèo an tâm, tự tin tổ chức làm ăn, sinh sống  giảm nghèo bền vững. Đẩy mạnh thông tin tuyên truyền về nghèo đa chiều thường xuyên và sâu rộng trong nội bộ các cấp các ngành, đến nhân dân nhất là người nghèo.