Thừa Thiên Huế: Người dân lỡ dở chuyện nhà cửa vì xã cấp đất trái thẩm quyền

Khu quy hoạch khu dân cư vùng Cửa Miếu và Đồng Sim (xã Lộc An) đã phân lô, cấp cho người dân 12 năm nhưng nay vẫn chỉ là những hồ nước, ao bèo vì người dân không được cấp phép xây nhà trên diện tích đất này

Ông Lê Trọng Quốc (SN 1975, trú tại thôn Đông, xã Lộc An) phản ánh, năm 2007, vợ chồng ông được UBND xã Lộc An phân cho 1 thửa đất số 289, tờ bản đồ 69, vùng Cửa Miếu thuộc thôn Xuân Lai, Lộc An. Đất mà vợ chồng ông Quốc được cấp là theo diện UBND xã cấp đất cho các đối tượng cán bộ, bộ đội xuất ngũ, giáo viên và một số hộ chưa có nhà ở (thời điểm đó, cả 2 vợ chồng ông Quốc đều làm việc tại Trạm y tế xã Lộc An và khó khăn về nhà ở).

Ông Quốc cho biết, sau khi nộp một khoản tiền hơn 6 triệu đồng cho UBND xã Lộc An để “xây dựng quê hương”, gia đình ông được chính quyền xã này cấp cho 1 lô đất ở vùng Cửa Miếu. Từ khi nhận đất cho đến trước năm 2018, do chưa có tiền làm nhà nên gia đình ông không tiến hành san lấp mặt bằng và cứ để nguyên hiện trạng như ban đầu.

Năm 2018, khi đã tích cóp được một số tiền nhất định, vợ chồng ông Quốc quyết định làm nhà tại thửa đất được cấp năm nào. Tuy nhiên, khi đến chính quyền địa phương để xin đổ đất san nền và xây dựng nhà ở thì gia đình này không được xã cấp phép vì đất không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Quá bí bách vể chỗ ở, ông đã phải kéo vợ và 2 đứa con nhỏ sang xã Lộc Điền bên cạnh thuê 1 căn nhà để ở tạm, sinh hoạt cuộc sống gia đình.

“Hiện nay gia đình tôi đang rất khó khăn về chỗ ở, trong khi diện tích đất ở mang tên mình lại không được làm nhà. Chúng tôi muốn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với điều kiện nộp 100% tiền sử dụng đất cũng không được”, ông Quốc giải bày.

Một thửa đất được chủ sở hữu san nền lỡ dở 

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, gia đình ông Quốc chỉ là một trong hơn 80 trường hợp được cấp đất theo diện nêu trên và hiện nay cũng chỉ được nhìn thấy thửa đất của mình mà không sử dụng được. Rất nhiều hộ dân tại xã Lộc An có nguyện vọng làm nhà trên chính thửa đất ở do xã cấp cho mình, hay nói đúng hơn là họ “mua” với chính quyền địa phương trước đây, nhưng đều không được cấp phép xây dựng.

Được biết, thực hiện Nghị quyết HĐND xã Lộc An, gần 20 năm về trước, UBND xã đã có Tờ trình xin ý kiến của UBND huyện về quy hoạch các khu xen ghép trên địa bàn xã Lộc An để cấp cho các đối tượng bộ đội xuất ngũ, giáo viên và một số hộ chưa có nhà ở. Theo đó, vào các năm 2001 và năm 2007, UBND xã Lộc An đã quy hoạch và tổ chức Hội đồng họp xét duyệt cấp đất cho nhân dân tổng số lô quy hoạch 81 lô. Có 36 lô xây nhà, 2 xây dựng móng, cụ thể:

Năm 2001, UBND xã này phối hợp với các phòng ban của huyện quy hoạch vùng Cồn Soi (thôn Nam) diện tích 3.706m² gồm 17 lô; vùng Rột Rèn (thôn Nam Phổ Hạ) diện tích 14.340m², gồm có 52 lô, có 2 lô xây dựng nhà và một số lô hiện trạng đo bao; một số lô tiếp giáp với Quốc lộ 1A cấp có nộp tiền “xây dựng quê hương” và vùng Nhà trẻ đội 5 thôn Nam Phổ Hạ quy hoạch 2 lô đã làm nghĩa vụ tài chính nhưng chưa được nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Năm 2007, UBND xã Lộc An tiếp tục phối hợp với Phòng TN&MT, Phòng Hạ tầng Kinh tế huyện Phú Lộc quy hoạch khu dân cư vùng Cửa Miếu và Đồng Sim (thôn Xuân Lai). Ngày 19/3/2007, UBND huyện Phú Lộc ban hành Quyết định số 242/QĐ – UBND về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất và có bản vẽ quy hoạch cho 2 khu đất nói trên. Trong đó, vùng Cửa Miếu quy hoạch tất cả 52 lô, trong đó có 31 lô được xét cấp; vùng Đồng Sim quy hoạch 18 lô, có 17 lô được xét cấp. Tại 2 vùng này, có tất cả 47 lô được giao đất không đúng thẩm quyền, nhưng đã nộp tiền “xây dựng quê hương”.

Sau khi có bản vẽ quy hoạch, tháng 9/2007, UBND xã Lộc An ra thông báo gửi các hộ dân có tên trong danh sách được cấp đất đến bộ phận kế toán xã để nộp khoản tiền được xã này gọi là “tiền xây dựng quê hương”. Dù trong hóa đơn thu, các cán bộ kế toán xã đều ghi người dân tự nguyện đóng góp, song trên thực tế, xã này lại quy định cụ thể mức đóng với từng vùng đất: Khu vực thuộc Đồng Sim: 10 triệu đồng/lô; Khu vực Cửa Miếu có 2 mức giá là 8 triệu đồng đối với lô mặt trước và 5 triệu đồng đối với lô mặt sau.

Theo người dân, dù có bản vẽ phân lô, có bản quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất, tuy nhiên UBND xã Lộc An không xây dựng cơ sở hạ tầng tại 2 khu đất nói trên. Chính quyền để nguyên trạng ban đầu là đất ruộng bỏ hoang, ao bèo rồi phân lô cho dân. Họ cũng không nhận được quyết định giao đất từ chính quyền mà chỉ có 1 thông báo nộp tiền và 1 biên lai thu tiền của bộ phận kế toán xã Lộc An. Người dân về mặt lý thuyết là chủ sở hữu thửa đất nhưng thực tế họ lại không thể sử dụng.

Bản vẽ quy hoạch phân lô khu dân cư vùng Cửa Miếu, xã Lộc An do Phòng TN&MT huyện Phú Lộc thực hiện năm 2007

Để giải quyết nhu cầu làm nhà cho người dân, đồng thời bảo đảm quyền lợi cho dân, ngày 20/3/2018, ông Hồ Đắc Sự - Chủ tịch UBND xã Lộc An đã có Báo cáo số 16/BC – UBND gửi UBND huyện Phú Lộc để xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại xã Lộc An. Trong báo cáo này của ông Sự có tất cả 81 lô đất bị “treo” xây dựng do không có “thẻ đỏ”. Tuy nhiên đến nay huyện Phú Lộc vẫn chưa có câu trả lời cuối cùng.

Ông Hoàng Xuân Lợi – Công chức Địa chính xã Lộc An cho biết, tất cả 81 lô đất trong Báo số 16 hiện nay xã quản lý nhà nước theo diện đất ở và đã xác định chủ đất. Tuy nhiên, khi xã xin chủ trương cấp giấy chứng nhận cho người dân thì Chi nhánh đăng ký quyền sử dụng đất huyện Phú Lộc không đồng ý vì không đủ cơ sở để cấp.

Không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, người dân không thể xây nhà; không có nhà chính quyền không cấp giấy. Bài toán nhà – giấy cứ luẩn quẩn, vây lấy người dân Lộc An suốt những năm dài vừa qua.

“Hiện nay xã đang xin chủ trương của huyện còn huyện cũng đang xin chủ trương từ cấp tỉnh. Chính quyền luôn tạo điều kiện tốt nhất cho người dân, nhất là những người dân có nhu cầu thật sự về nhà ở, nhưng luật đã quy định thì cũng khó cho chính quyền cơ sở”, ông Lợi thông tin.

1 tờ thông báo xã Lộc An gửi yêu cầu người dân đến nộp "tiền xây dựng quê hương" để được cấp đất

Một thông tin khác người dân phản ánh là họ thì không làm được nhà nhưng một số người hiện là cán bộ xã, người thân lãnh đạo xã lại làm được, trong đó có cả ông Lợi. Về điều này, ông Lợi giãi bày rằng, không có sự ưu ái nào cả bởi hầu hết những hộ được cấp đất đều là cán bộ, giáo viên, bộ đội xuất ngũ. Ở đây chẳng qua là vấn đề thời gian. Ông Lợi “bật mí”: những hộ làm được nhà là do làm trước thời điểm năm 2010, như chính nhà của bản thân ông làm từ năm 2008. Còn sau năm 2013, khi xã đã xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính thì tất cả việc xây dựng ở những khu đất nói trên đều phải dừng lại. Tuy nhiên, có nhà nhưng những hộ cá biệt này cũng chưa được cấp “thẻ đỏ”.

Cả khu dân cư vùng Cửa Miếu và Đồng Sim hiện mới có 2 gia đình xây dựng được nhà và theo người dân, đó là nhà của cán bộ xã và em lãnh đạo xã Lộc An

Đây quả là một bất cập quá lớn trong công tác quản lý, sử dụng tài nguyên đất tại chính quyền xã Lộc An cũng như cơ chế giám sát của huyện Phú Lộc. Chỉ vì những lô đất cấp trái thẩm quyền; cấp khi chưa có quyết định giao đất của chính quyền đã gây khó khăn trăm bề trong việc ổn định đời sống dân cư.