Thay đổi người tham gia tố tụng vụ án sai phạm trong bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án Tây Yên Tử

Sự thay đổi cần thiết

Mới đây, ngày 29/5, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Dương Văn Thái đã ký Quyết định số 997/QĐ-UBND về việc ủy quyền tham gia tố tụng trong vụ án hình sự liên quan đến GPMB thực hiện dự án Khu du lịch tâm linh – sinh thái Tây Yên Tử tại huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang. Theo đó, người được ủy quyền là ông Đào Duy Trọng, Phó Giám đốc sở TN&MT tỉnh Bắc Giang. Theo quyết định, ông Trọng được thực hiện quyền và nghĩa vụ của tổ chức theo Điều 62 Bộ luật Tố tụng hình sự trong vụ án.

Trao đổi với PV, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Dương Văn Thái xác nhận và cho biết đã ủy quyền cho ông Đào Duy Trọng, Phó Giám đốc sở TN&MT thay cho ông Giáp Văn Tâm.

Như Báo Dân sinh đã phản ánh, trước đó ngày 2/4/2020, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã ra Quyết định số 670/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho ông Giáp Văn Tâm, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Động (Chủ tịch Hội đồng bổi thường giải phóng mặt bằng thực hiện dự án Khu du lịch tâm linh sinh thái Tây Yên Tử) tham gia tố tụng; thực hiện quyền và nghĩa vụ của tổ chức theo Điều 62 cùa Bộ luật Tố tụng hình sự trong vụ án "Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất" và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" liên quan đến giải phóng mặt bằng thực hiện dự án Khu du lịch tâm linh sinh thái Tây Yên Tử.

Về việc ủy quyền này, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng cho rằng sự việc rất "trái khoáy". Bản thân ông Tâm là người trực tiếp gây thiệt hại, nhưng lại đại diện cho chính quyền thì sẽ ăn nói như thế nào?. Có thể thấy hành vi phạm tội, thiệt hại rất rõ ràng, vì vậy ông Tâm không có tư cách để đại diện cho chính quyền tham gia tố tụng.

Điều đáng bàn, tại Kết luận điều tra vụ án hình sự số 09 ngày 12/2/2020, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Giang đã xác định ông Giáp Văn Tâm là người trực tiếp chỉ đạo công tác phối hợp các cơ quan chuyên môn trong công tác GPMB thực hiện dự án Khu du lịch tâm linh Tây Yên Tử. Ông Tâm cũng là người ký Quyết định số 375 và số 376 về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB đợt 8. Sau đó lại ký Quyết định số 451 về việc điều chỉnh phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB từ hai hộ sang cho 6 hộ.

Chính những quyết định sai trái này là nguyên nhân dẫn đến sai phạm khiến hàng loạt cấp dưới bị khởi tố, nhưng ông Tâm, người có vai trò và chịu trách nhiệm chính lại không phải chịu bất cứ trách nhiệm gì, không bị khởi tố, khiến dư luận hoài nghi về sự khách quan, bỏ lọt người, lọt tội của cơ quan điều tra.

Trong khi ông Giáp Văn Tâm không bị xử lý, thì hàng loạt cấp dưới và các cán bộ liên quan đã bị cơ quan điều tra khởi tố, gồm: Phan Đức Hạnh (sinh năm 1973), Phó Bí thư chi bộ, Phó Giám đốc Trung tâm kỹ thuật TN&MT Bắc Giang; Thân Đức Thanh (sinh năm 1974), Trưởng phòng Đo đạc bản đồ, Tổ trưởng Tổ công tác giải phóng mặt bằng, trực tiếp phụ trách công tác đo đạc bản đồ và Nguyễn Văn Lực (sinh năm 1982), cán bộ Phòng Đo đạc Trung tâm kỹ thuật TN&MT về tội "Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất". Đồng thời, đề nghị truy tố bị can Ngọc Minh Phụng (sinh năm 1962), Trưởng phòng TN&MT huyện Sơn Động về tội: "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Ngoài ra, hàng loạt cán bộ xã Tuấn Mậu, nay là Thị trấn Tây Yên Tử, huyện Sơn Động bị kỷ luật. Điều oái ăm hơn, người bị kỷ luật lại chỉ được giao nhiệm vụ tuyên truyền, không hề được tham gia vào các cuộc họp của Hội đồng bồi thường, GPMT.

Quýt làm, cam chịu?

Ông Hoàng Văn Tuệ - Phó Chủ tịch UBND Thị trấn Tây Yên Tử (nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Tuấn Mậu) cho biết, lúc đó tôi đâu có trong Hội đồng bồi thường GPMB, mà chỉ được giao tuyên truyền và vận động bà con bàn giao đất cho Nhà nước để thực hiện dự án, không hề được tham gia một buổi họp nào của Hội đồng bồi thường, GPMB, nhưng khi vụ việc bị vỡ lở cá nhân tôi cũng bị UBND huyện Sơn Động kỷ luật bằng hình thức khiển trách và đang đợi Huyện ủy tiếp tục kỷ luật về Đảng.

"Nếu làm theo phương án ban đầu là bồi thường cho 2 hộ dân: Nguyễn Văn Trung và Dương Thị Bích (2 hộ dân này đã mua lại đất của 6 hộ dân - PV) thì sẽ không cán bộ nào bị bắt cả, đằng này cấp trên lại chỉ đạo chuyển sang làm bồi thường cho 6 hộ dân người dân tộc thiểu số để được hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Sau này phát hiện sai và đã thu hồi Quyết định, thu hồi tiền cho Nhà nước nhưng vẫn chưa thể những tới nay vẫn chưa thu hồi hết.

Đánh giá về sự việc, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng, Phó Ban Dân nguyện UBTVQH cho biết, phải xem xét vai trò, trách nhiệm, hậu quả do ông Tâm và các cá nhân gây ra. Trong kết luận của cơ quan điều tra đã cho thấy rất rõ vai trò của ông Giáp Văn Tâm, nếu chỉ xem xét xử lý hành chính, và cơ quan Đảng chỉ xem xét xử lý ở mức nhẹ thì không công bằng.

Thứ nhất là không công bằng trước pháp luật. Mọi công dân phải bình đẳng trước pháp luật, có tội phải xử lý, có công phải được khen thưởng. Ông Tâm là người có tội, hành vi phạm tội rõ ràng đã được cơ quan điều tra chỉ rõ thì tại sao không xem xét trách nhiệm hình sự?.

Thứ hai, đó là không công bằng với tất cả những người khác có liên quan đến vụ việc. Tại sao những người dưới quyền lại bị chịu trách nhiệm, bị truy tố, nhưng ông Tâm lại không?.

Thứ 3, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang lại ra Quyết định để ủy quyền cho ông Tâm để tham gia tố tụng với tư cách đại diện cho Chủ tịch UBND tỉnh trước cơ quan tố tụng, như vậy ông Tâm còn to hơn cả chức vụ bình thường, cho thấy sự việc rất "trái khoáy". Bản thân ông Tâm là người trực tiếp gây thiệt hại, nhưng lại đại diện cho chính quyền thì sẽ ăn nói như thế nào?.

Trước sự việc lạ lùng này, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng đề nghị Viện Kiểm sát Nhân dân, cơ quan điều tra, các cơ quan nội chính tỉnh Bắc Giang phải xem xét làm rõ sai phạm. Cơ quan điều tra phải khởi tố ông Tâm, đồng thời các cơ quan Đảng phải xem xét trách nhiệm Đảng viên của ông Tâm.

Ông Lưu Bình Nhưỡng cũng cho rằng , trường hợp này nếu cơ quan điều tra Công an tỉnh Bắc Giang có vướng mắc không làm được thì đề nghị Cơ quan điều tra Bộ Công an vào cuộc điều tra vụ việc.