Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: 'Không để địa phương không muốn thoát nghèo'

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc, Tổng kết các chương trình mục tiêu Quốc gia năm 2017 và nhiệm vụ trọng tâm năm 2018

Hai chương trình mục tiêu quốc gia đạt được những kết quả toàn diện

Chiều 28/2, tại Hà Nội, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã chủ trì phiên họp Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết các Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2017 và triển khai các nhiệm vụ trọng tâm năm 2018, tiến tới thực hiện thành công mục tiêu của cả giai đoạn 2016 - 2020.

Năm 2017 Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững đã đạt được những kết quả toàn diện, hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ giao, góp phần quan trọng cho cả nước hoàn thành các nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2017, đón Tết Mậu Tuất vui tươi, tiết kiệm và an toàn.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thế Phương cho biết, năm 2017, cả nước đã bố trí 15.231 tỷ đồng ngân sách trung ương, 36.544 tỷ đồng ngân sách địa phương; huy động được hơn 55.114 tỷ đồng nguồn vốn vay từ Ngân hàng chính sách xã hội để các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và các đối tượng chính sách khác vay, cho vay nông lâm nghiệp quy mô vừa và nhỏ, dự án bảo quản nông sản sau thu hoạch và huy động được hơn 64.233 tỷ đồng từ các tổ chức, doanh nghiệp cùng với ngân sách nhà nước để thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia.

Bên cạnh đó, thông qua các hệ thống các tổ chức tín dụng, nguồn vốn ngành ngân hàng đã góp phần thúc đẩy thực hiện các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới. Trong đó riêng năm 2017, dư nợ tín dụng tăng thêm của các tổ chức tín dụng trên địa bàn các xã đạt 145.309 tỷ đồng. Phần tăng thêm này được bổ sung cho vay đầu tư thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. 

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới, đến cuối năm 2017, cả nước có 3.069 xã (34,4%) được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, đã có 492 xã được công nhận đạt chuẩn theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020 (vượt mục tiêu năm 2017), tăng 712 xã so với cuối năm 2016. Còn 113 xã dưới 5 tiêu chí, giảm 144 xã so với cuối năm 2016. Có 43 đơn vị cấp huyện thuộc 24 tỉnh, thành phố đạt chuẩn nông thôn mới, tăng 13 huyện so với cuối năm 2016. 

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững, đến cuối năm 2017, tỷ lệ hộ nghèo bình quân cả nước giảm còn khoảng 6,72% (giảm 1,51% so với cuối năm 2016). Trong đó, bình quân tỷ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo giảm khoảng 5% so với cuối năm 2016; hộ nghèo ở các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo, các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu vùng dân tộc và miền núi giảm khoảng 3-4% so với cuối năm 2016. Có 10/291 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn. 

Năm 2017, ngân sách đã bố trí khoảng 9.437 tỷ đồng để mua thẻ bảo hiểm y tế để phát, tặng miễn phí 13 triệu thẻ bảo hiểm y tế, sổ/thẻ khám chữa bệnh cho người nghèo, người thuộc hộ cận nghèo và người thuộc hộ gia đình làm nông, lâm, ngư và diêm nghiệp có mức sống trung bình và người đang sinh sống tại địa bàn đặc biệt khó khăn, xã đảo, huyện đảo. 

Chủ động, quyết tâm, quyết liệt, sáng tạo và hiệu quả

Nhìn nhận về việc thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng kết quả đạt được là toàn diện, hoàn thành và vượt mức tất cả các chỉ tiêu theo Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, góp phần quan trọng để cả nước hoàn thành toàn diện chỉ tiêu kinh tế, xã hội năm 2017.

“Hai Tư lệnh hai chương trình mục tiêu là Bộ Nông nghiệp, Phát triển nông thôn, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội hoạt động hết sức quyết liệt, rất có hiệu quả, rất đồng bộ, rất đều. Văn phòng Chính phủ là bộ phận thường trực theo dõi, lãnh đạo Văn phòng Chính phủ cũng rất sát sao”, Phó Thủ tướng ghi nhận. 

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng kết quả nổi bật là hoàn thiện khung khổ văn bản pháp lý cho cả giai đoạn 2016 - 2020 với bộ tiêu chí mới về nông thôn mới, tiếp cận đa chiều về giảm nghèo bền vững và theo kế hoạch đầu tư công trung hạn; bộ máy chỉ đạo điều hành hoàn thiện, thông suốt từ trung ương tới địa phương; nhiều cách làm mới, mô hình hay gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, biến đổi khí hậu và phát triển sinh kế bền vững...

Cả nước cũng huy động được gần 400.000 tỷ đồng (vốn nhà nước, đóng góp của tổ chức, doanh nghiệp, nhân dân, vốn tín dụng ngân hàng) - con số rất cao so với nhiều năm trước cho 2 chương trình này trong năm 2017, tạo ra nguồn lực lớn để hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Đối với năm 2018, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các Bộ là thành viên Ban chỉ đạo, các địa phương quán triệt phương châm: “Chủ động, quyết tâm, sáng tạo, quyết liệt, hiệu quả” trong xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững. Trong đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Với khung khổ pháp lý chung mà Chính phủ ban hành thì bài học chủ động rất quan trọng đối với thực tiễn sinh động và với nhân dân, các địa phương, đồng thời đặt lên trên hết là tính hiệu quả trong thực hiện, đầu tư”.

Hiện nay Thủ tướng và Chính phủ đang chỉ đạo sửa đổi các Nghị định về đầu tư công, trong đó có các vướng mắc về cắt giảm thủ tục đầu tư công trong xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo, tăng tổng mức uỷ quyền đầu tư của một dự án từ 5 tỷ đồng lên 15 tỷ đồng; phân bổ, sử dụng nguồn lực xã hội để giải quyết nợ đọng xây dựng cơ bản trong xây dựng nông thôn mới, bảo đảm năm 2018 không phát sinh các khoản này...

Phó thủ tướng yêu cầu các bộ, địa phương tập trung thực hiện Chương trình gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, phát triển chuỗi giá trị, làm tốt chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP); đẩy mạnh tuyên truyền ý nghĩa của 2 chương trình này tới toàn xã hội, để thu hút sự tham gia và nguồn lực của các tổ chức, người dân trong và ngoài nước cho xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Theo Phó Thủ tướng, có tình trạng hiện nay các huyện không muốn thoát nghèo. Nêu rõ quan điểm “có vào, có ra”, muốn bổ sung vào danh sách huyện nghèo thì phải có huyện thoát khỏi danh sách này, Phó Thủ tướng khẳng định số đưa ra khỏi danh sách huyện nghèo không phải cắt ngay các chính sách, chế độ mà tiếp tục cho hưởng ít nhất 3 năm, đến hết nhiệm kỳ. 

Đưa ra phương châm cho năm 2018 là “chủ động, quyết tâm, quyết liệt, sáng tạo và hiệu quả”, Phó Thủ tướng cho rằng bài học về tính chủ động là rất quan trọng, kinh nghiệm ở đâu có sự chủ động lớn thì ở đó làm tốt, có nhiều cách làm hay, mô hình tốt.

Không chỉ đạt kết quả mà còn phải đảm bảo tính bền vững, bên cạnh chỉ tiêu số lượng phải nhấn mạnh chỉ tiêu chất lượng: sinh kế, đời sống vật chất, văn hóa, văn minh, an toàn của đồng bào dân tộc, nông dân, nông thôn. Phó Thủ tướng đề nghị các bộ tiếp tục hoàn thiện thể chế, trong đó đôn đốc để sớm ký văn bản liên quan đến xác định huyện nghèo. 

Cùng với đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh cần có chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu cấp huyện, hoàn thiện các tiêu chí liên quan đến thôn bản nông thôn mới; gắn các Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới và Giảm nghèo bền vững với tái cơ cấu sản xuất ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế hợp tác, phát triển chuỗi giá trị, chương trình mỗi xã một sản phẩm; tập trung giải quyết nợ đọng xây dựng cơ bản, năm 2018 giải quyết cơ bản các nợ đọng còn tồn đọng trước đây và không phát sinh nợ đọng mới.