Những điều bất thường của một bản án phúc thẩm

Diễn biến vụ việc

Để xác định giá trị quyết toán giai đoạn chuẩn bị đầu tư tại Dự án: Khu nhà ở Li Lama Land- GN- 8.99 ha tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh của hai đơn vị Đồng Chủ đầu tư là Cty CP Bất động sản LiLama và Cty CP Gia Nghi. Ngày 25/10/2012, Ban quản lý Dự án Khu nhà ở LILAMA LAND- GN đã ký Hợp đồng kinh tế số 101267/AISC-XD-DN với Cty TNHH Kiểm toán & DV Tin học TP Hồ Chí Minh ( AISC). Sau 20 ngày của thời hạn ghi trong Hợp đồng, phía AISC không đưa ra được Báo cáo Kiểm  toán chính thức vì những lý do không có căn cứ pháp luật và thỏa thuận trong hợp đồng. Cty CP Gia Nghi đã khởi kiện AISC ra tòa án. Qua nghiên cứu hồ sơ liên quan và kết luận của hai cấp tòa Sơ thẩm và Phúc thẩm, có thể thấy rõ những điều bất thường tại Bản án Phúc thẩm ngày 01/7/2014 của TAND TP Đà Nẵng.

Ngày 5/10/2012, đồng Chủ đầu tư Dự án: Khu nhà ở Li Lama Land- GN- 8.99 ha tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh là Cty CP Bất động sản LiLama và Cty CP Gia Nghi có Biên bản cuộc họp với nội dung: Giao cho Chi nhánh Gia Nghi ( Đơn vị trực tiếp quản lý dự án) tiến hành thuê kiểm toán để kiểm tra chi phí, bao gồm: các chi phí triển khai các bước ban đầu cho dự án do Cty CP Gia Nghi đã ứng chi ( Theo ủy quyền của Lilama Land) trong giai đoạn xin cấp dự án, để UBND TP Hồ Chí Minh ra văn bản số 1511/UBND- ĐTMT chấp thuận địa điểm đầu tư cho đồng chủ đầu tư Lilama Land – Gia Nghi xây dựng khu nhà ở tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TP HCM và các chi phí khác cho đến ngày 26/11/2009. Cũng tại điều 4 của biên bản này có ghi: Sau khi có kết luận kiểm toán xác định chi phí triển khai các bước ban đầu cho dự án, hai bên phải chấp nhận số liệu của đơn vị kiểm toán và Lilama Land chuyển trả cho Gia Nghi phần chi phí ban đầu theo tỷ lệ 70%.

Sau khi có Biên Bản này và có văn bản chấp thuận của cả hai Tổng GĐ của hai bên về việc chọn đơn vị kiểm toán là Cty TNHH Kiểm toán & Dịch vụ tin học TP HCM ( AISC), Ban Quản Lý Dự án đã tiến hành ký HĐ kiểm toán với AISC.

Tuy nhiên, sau khi Cty Kiểm toán ra báo cáo dự thảo thì phía Lilama Land không muốn thực hiện những cam kết tại Biên bản ngày 5/10/2012 nên đã can thiệp với Cty Kiểm toán bằng văn bản số 74 yêu cầu kiểm toán AISC loại bỏ chứng từ 8, 8 tỷ đồng ( Là chi phí môi giới dự án) ra khỏi hồ sơ kiểm toán, để không đưa ra báo cáo kiểm toán chính thức làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế của Cty CP Gia Nghi. Sau gần một năm chậm trễ, không thể chấp nhận được Cty CP Gia Nghi đã khởi kiện Cty Kiểm toán AISC và Cty CP Lilama Land ra Tòa án vì vi phạm hợp đồng kinh tế. Ngày 13/3/2014, Tòa án nhân dân Quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng đã tuyên buộc AISC phải ra báo cáo kiểm toán chính thức theo đúng yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn và số liệu trong báo cáo chính thức phù hợp với số liệu báo cáo dự thảo của chính Cty Kiểm toán đã ban hành trước đó là: tổng chi phí của giai đoạn chuẩn bị đầu tư dự án là: 10.723.059.780 VND ( đã bao gồm cả chi phí môi giới là 8,8 tỷ đồng).

Bản án Phúc thẩm có "vấn đề"?

Bản án Sơ thẩm này đã bị cả AISC, tTy Gia Nghi và Lilama Land kháng án. Ngày 1/7/2014, Tòa án nhân dân TP Đà Nẵng đã đưa vụ án ra xét xử và tuyên không chấp nhận khoản chi phí môi giới 8,8 tỷ đồng mà Gia Nghi đã chi trước đó vào chi phí trong quá trình chuẩn bị đầu tư dự án. Về khoản tiền 8, 8 tỷ đồng môi giới, ngày 22/8/2009 Ban Quản lý Dự án đã căn cứ vào khoản a, điều 1.1  Phụ lục1 ngày 10/7/2009 của HĐ số  08 ngày 10/10/2008 có Biên bản xác nhận các chi phí triển khai các bước ban đầu dự án Lilama land- Gia Nghi  trong đó có khoản môi giới 8, 8 tỷ.

Biên bản này đã được ký kết bởi ông Lương Bách Đông GĐ BQL Dự án và ông Nguyễn Khắc Phú, PGĐ Ban quản lý ( Người Đại diện, có ủy quyền của Lilama Land) ký kết. 

Căn cứ vào hồ sơ, các văn bản Hợp đồng, thỏa thuận cũng như giấy tờ Ủy quyền đã ký giữa TGĐ của Lialama Land và Gia Nghi thì nhận thấy:

Hội đồng xét xử Phúc thẩm đã căn cứ vào Bản kế hoạch kiểm toán ngày 7/12/2012, các bên thỏa thuận xác định phạm vi của cuộc kiểm toán là: từ ngày ký HĐ hợp tác đầu tư ( 10/10/2008) đến ngày 26/11/2009, để chấp nhận kháng cáo của Lilama Land là loại bỏ khoản tiền môi giới mà Gia Nghi đã chi ra trước đó. Tuy nhiên, HĐXX đã cố tình bỏ qua điều 1 của HĐKiểm toán  giữa hai bên đã xác định phạm vi kiểm toán là:  “ Bên B ( AISC) cung cấp cho bên A dịch vụ kiểm toán Giá trị quyết toán giai đoạn chuẩn bị đầu tư của Dự án: Khu nhà ở Lilama Land- Gia Nghi- 8,99 ha tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh- TP Hồ Chí Minh, theo các qui định hiện hành của Nhà nước về quản lý đầu tư xây dựng”. Chắc hẳn HĐXX không thể không biết rằng “ Bản kế hoạch kiểm toán” không thể có gia trị pháp lý bằng  “ Hợp đồng  Kiểm toán” ( ?). Trong khi trước đó, tại Biên bản ngày 5/10/2012, hai TGĐ cũng đã xác định phạm vi kiểm toán là: Các chi phí triển khai các bước ban đầu cho dự án do Cty CP Gia Nghi đã ứng chi ( Theo ủy quyền của Lilama Land) trong giai đoạn xin cấp dự án, để UBND TP Hồ Chí Minh ra văn bản số 1511/UBND- ĐTMT chấp thuận địa điểm đầu tư cho đồng chủ đầu tư Lilama Land – Gia Nghi xây dựng khu nhà ở tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TP HCM. Cũng tại Phụ lục 01 của HĐ số 08, hai bên đã thống nhất: “ Toàn bộ chi phí trong giai đoạn này do Gia Nghi đã ứng chi và sẽ được hoàn lại ( xác định theo tỷ lệ góp vốn của các bên)”                      

Ngoài ra, tại giấy Ủy quyền ngày 10/10/2008 ( Ngay sau khi hai bên ký HĐ hợp tác đầu tư) thì TGĐ Lilama Land  là ông Phạm Trung Kiên đã ủy quyền cho CTY CP Gia Nghi: “ Được phép thay mặt hai đơn vị lập các giấy tờ, ký tên vào các tài liệu, xác nhận vào các văn bản nộp hoặc bổ sung hay thay thế bất kỳ giấy tờ và tài liệu liên quan, nộp các khoản lệ phi,…và nói chung, làm tất cả các việc cần thiết cho việc xin chấp thuận chủ trương đầu tư của hai đơn vị vào dự án nói trên tại TP HCM”

Như vậy, qua các văn bản mà giữa Lilama Land và Gia Nghi đã ký kết, thỏa thuận đã có đủ cơ sở để xác định khoản chi phí môi giới 8,8 tỷ mà Gia Nghi đã chi ra trước đó là khoản chi phí trong quá trình chuẩn bị đầu tư dự án mà hai bên đã chấp thuận đưa vào phạm vi kiểm toán tại Hợp đồng Kiểm toán với AISC ngày 25/10/2012.

Trong quá trình giải quyết vụ án này vẫn còn rất nhiều những điều bất thường mà ai cũng có thể thấy như: Việc Cty Kiểm toán cố tình vin vào những yếu tố không có tính pháp lý để không đưa ra Báo cáo kiểm toán chính thức theo hợp đồng nhưng vẫn được xử thắng kiện. Việc HĐXX cố ý bỏ qua nhiều tài liệu, chứng cứ có ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả của vụ án để tuyên một bản án thiếu khách quan…

Với những tài liệu, chứng cứ rất rõ ràng và đầy đủ tính pháp lý như vậy nhưng HĐXX  TANDTP Đà Nẵng vẫn cố ý tìm cách để chấp nhận kháng cáo của Lilam Lend và AISC loại bỏ khoản chi phí môi giới 8,8 tỷ là không thể chấp nhận được. Được biết, trước khi vụ án được đưa ra xét xử Phúc thẩm, Cty CP Gia Nghi đã có văn bản tố cáo những hành vi chạy án, vi phạm pháp luật của Cty lilama Land là đơn vị chỉ có nghĩa vụ liên quan trong vụ án này. Về việc này, Văn phòng Chính phủ đã truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, chuyển hồ sơ qua Tòa án Tối cao để xem xét, giải quyết đúng qui định của Pháp luật.

Đây thật sự là một vụ án có “ Vấn đề”. Đề nghị các cơ quan chức năng và Tòa án nhân dân Tối cao cần xem xét lại vụ án một cách nghiêm túc, khách quan, đúng Pháp luật./.