Nhà máy xi măng Bắc Giang gây ô nhiễm: Dân kêu cứu, chính quyền thờ ơ!

Sống cùng khói, bụi

Theo thông tin phản ánh, chúng tôi tìm về thôn Việt Hương. Ngay từ đầu thôn, không khí đặc quánh trắng xóa của bụi xi măng. Càng đi gần về nhà máy xi măng, bụi càng đậm đặc hơn, ngột ngạt đến khó thở, vậy mà người dân nơi đây đã phải chịu đựng hơn chục năm trời.

Bà Nguyễn Thủy, một người dân sống cạnh nhà máy bức xúc, khổ lắm rồi! các anh nhìn thì biết, ở đây ngày cũng như đêm, nhà nào cũng phải đóng cửa kín mít. Ban ngày họ có hệ thống lọc bụi thì nhìn đỡ hơn nhưng đến tối họ thải thẳng ra không khí. Không chỉ bị tra tấn bởi bụi bẩn, mà người dân nơi đây còn bị tra tấn tiếng ồn bởi xe chở nguyên vật liệu, máy nghiền đá... làm cho đường xuống cấp, sửa được một thời gian ngắn lại bóc hết lên. Có những hôm đang ngồi trong nhà thì nghe rầm một cái như bom nổ bên tai vì xe đổ đá khiến tôi giật thót mình, cứ như thế này thì chúng tôi chưa chết vì bệnh thì cũng chết vì đau tim.

Gần 20 năm hoạt động là ngần ấy thời gian người dân thôn Việt Hương phải hứng chịu ô nhiễm, cũng vì thế mà theo người dân ở đây cho biết, các chất thải độc hại cứ ngấm dần vào người, rồi gây nhiều bệnh quái ác, chủ yếu là bệnh liên quan đến đường hô hấp mà đặc biệt nguy hiểm là bệnh ung thư. Những năm gần đây, số người chết vì ung thư phổi, ung thư vòm họng ngày càng tăng. Chỉ tính riêng năm ngoái, có hàng chục người chết vì ung thư, vậy nên thôn Việt Hương, cái tên nghe rất đẹp, nhưng giờ đây người dân trong xã gọi là làng ung thư.

Mặc dù chưa có cơ quan nào xác định việc ung thư là do ô nhiễm từ nhà máy gây ra. Tuy nhiên, từ khi nhà máy đi vào hoạt động, số lượng người mắc bệnh tăng lên đáng kể.

Được biết Cty cổ phần xi măng Bắc Giang đi vào hoạt động sản xuất từ năm 1997, diện tích khoảng 5,7 ha; công suất thiết kế 300 nghìn tấn clinke/năm, tương đương 360 nghìn tấn xi măng/năm.

Thiếu trách nhiệm

Trong khi người dân không ngừng kêu cứu, và nhiều tồn tại trong công tác bảo vệ môi trường của Cty cổ phần xi măng Bắc Giang đã được Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang chỉ rõ, tuy nhiên khi trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Ngọc Vĩnh, Phó chủ tịch UBND xã Hương Sơn lại khẳng định: “Tính đến nay  xã chưa nhận được phản ánh gì của người dân về vấn đề gây ô nhiễm của Cty cổ phần xi măng Bắc Giang. Chính quyền xã cũng không có thẩm quyền kiểm tra. Cty từng mời chính quyền địa phương tham gia quá trình thực hiện quan trắc môi trường, nhưng kết quả thế nào thì chúng tôi không được thông báo lại”.

Cây cối xung quanh Cty cổ phần xi măng Bắc Giang bám đầy bụi bẩn.

Tại Kết luận số 2185/KL-TNMT của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang ngày 25/11/2015 về việc “kiểm tra việc thực hiện Luật Bảo vệ môi trường đối với Công ty cổ phần xi măng Bắc Giang” đã kết luận: “Cty chưa thu gom triệt để chất thải nguy hại vào khu vực lưu giữ tạm thời theo quy định. Tại thời điểm kiểm tra: Giẻ lau, găng tay dính dầu phát tán nhiều nơi trên mặt bằng; tại khu vực lò đứng đã ngừng hoạt động còn tình trạng phuy đựng dầu không được thu gom, để ngoài trời không có mái che, để tràn, đổ chất nguy hại ra môi trường đất, nước”.

Kết luận trên cũng cho biết, Cty chưa lập kế hoạch phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường trong quá trình hoạt động; chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xác nhận việc thực hiện các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường theo nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt; chưa lập, gửi cơ quan có thẩm quyền kế hoạch quản lý môi trường theo quy định.

Trao đổi với chúng tôi, ông Đinh Quang Hào, Trưởng Phòng TN&MT huyện Lạng Giang cho biết: “Phòng TN&MT huyện đã tham gia kiểm tra về vấn đề môi trường cùng với Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang ngày 20/11/2015, tại kết quả kiểm tra cũng có nhưng thông số môi trường vượt quá kết quả cho phép. Tuy nhiên, từ khi có kết luận của Sở TNMT tỉnh Bắc Giang, phòng  TNMT huyện Lạng Giang chưa có lần nào kiểm tra lại và đánh giá quá trình khắc phục những sự cố của Công ty xi măng Bắc Giang”.