Năm học mới: Năng động, sáng tạo, hoàn thành tốt các mục tiêu đổi mới

100% học sinh lớp 1 hoàn thành chương trình theo đúng kế hoạch

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết, năm học đầu tiên triển khai chương trình, SGK mới đối với lớp 1, các nhà trường đã chú trọng đổi mới quản trị theo hướng phát huy tính chủ động, linh hoạt của cơ sở và năng lực tự chủ, sáng tạo của tổ chuyên môn, giáo viên. Thầy cô cơ bản đã biết vận dụng linh hoạt các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học nhằm phát triển năng lực, phẩm chất học sinh. Việc sử dụng SGK và các nguồn học liệu, thiết bị dạy học đã phù hợp thực tiễn.

Kết quả học tập của học sinh lớp 1 năm vừa qua cho thấy, 100% hoàn thành chương trình theo đúng kế hoạch. Chất lượng học tập đảm bảo chuẩn đầu ra theo yêu cầu cần đạt của chương trình. Đặc biệt học sinh lớp 1 năm học 2020-2021 có một số năng lực nổi trội hơn so với các khoá học trước thực hiện chương trình giáo dục phổ thông (CT GDPT) hiện hành. Tỷ lệ học sinh lớp 1 cả nước hoàn thành tốt chương trình môn tiếng Việt và Toán lớp 1 năm học 2020-2021 đều cao hơn năm học 2019-2020; tỷ lệ chưa hoàn thành giảm.

Trong báo cáo tham luận của nhiều địa phương, kết quả này cũng được thể hiện rõ. Cụ thể, tỉnh Kiên Giang tỷ lệ học sinh hoàn thành tốt chương trình môn Tiếng Việt, Toán lớp 1 đều lần lượt tăng 6,53% và 3,86% so với năm học trước; tỷ lệ chưa hoàn thành lần lượt giảm 1,34% và 0,45%. Tỉnh Hải Dương, tỉ lệ học sinh được đánh giá hoàn thành tốt 2 môn Tiếng Việt, Toán tăng trên 10%. Tỷ lệ học sinh hoàn thành xuất sắc, hoàn thành tốt và hoàn thành của tỉnh Đắk Lắk cũng tăng lên ở cả nhóm học sinh dân tộc thiểu số. Theo đó, trong số 18.160 học sinh dân tộc thiểu số của tỉnh này có 15,6% đã hoàn thành xuất sắc, 14,1% hoàn thành tốt, 58,9% hoàn thành; tỷ lệ chưa hoàn thành là 11.4%, giảm 1,1% so với năm trước.

Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh ghi nhận những kết quả đạt được trong xây dựng chương trình, xã hội hoá SGK, dạy học lớp 1. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, CT GDPT 2018 đã được xây dựng với quy trình đảm bảo tính khoa học, khả thi; khung chương trình cơ bản đáp ứng được yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo; chương trình đảm bỏa tính toàn diện, bài bản, tiến bộ.

Việc xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tạo hành lang pháp lý cho triển khai chương trình, SGK mới, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục đánh giá, đã được thực hiện bài bản, chặt chẽ, trách nhiệm. Chính phủ, Bộ GD&ĐT và các địa phương đã nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của chủ trương đổi mới nên sớm phê duyệt, cho triển khai các đề án nhằm đảm bảo đồng bộ các điều kiện về đội ngũ cán bộ, giáo viên, cơ sở vật chất…

Tuy nhiên, quá trình giám sát thực tế, Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục cũng nhận được phản ánh của cử tri, dư luận về chất lượng, giá thành SGK, việc phân phối thời lượng chương trình ở bậc tiểu học và cấu trúc chương trình ở bậc trung học đối với các môn tích hợp. Ủy ban đề nghị Bộ GD&ĐT nghiên cứu kỹ lưỡng các ý kiến của nhà giáo, chuyên gia; hằng năm có đánh giá tổng kết chương trình, để có những giải pháp định hướng kịp thời đảm bảo chất lượng việc thực hiện chương trình, SGK mới.

Ông Vũ Văn Trà, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hải Phòng cho biết, để đáp ứng cho lớp 1, lớp 2 học 2 buổi/ngày, Hải Phòng còn thiếu khoảng 600 giáo viên. Nhưng khi cả lớp 3, 4, 5 thực hiện học 2 buổi/ngày theo yêu cầu của CT GDPT mới, Hải Phòng sẽ phải bổ sung thêm 1.572 giáo viên nữa. Trong khi đó, ở một số môn học đặc biệt là cấp tiểu học, dù có muốn tuyển nhưng cũng không có nguồn tuyển. Ông Trà đồng thời đề xuất, Bộ GD&ĐT chỉ đạo các cơ sở đào tạo giáo viên có chiến lược để cung cấp nhân lực đang "khan hiếm", sẵn sàng nguồn tuyển khi Bộ Nội vụ, Sở Nội vụ giao chỉ tiêu cho ngành.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn, Phạm Duy Hưng kiến nghị Bộ GD&ĐT có ý kiến với Bộ Nội vụ, Uỷ ban Văn hoá Giáo dục có ý kiến với Chính phủ để xem xét việc giao biên chế giáo viên cho các tỉnh căn cứ vào số lớp trên thực tế. Ngoài ra, việc chuẩn bị cơ sở vật chất, thiết bị dạy học để thực hiện CT GDPT 2018 của tỉnh Bắc Kạn cũng gặp nhiều khó khăn. Nhiều trường học trên địa bàn tỉnh thiếu phòng học bộ môn, nhiều trường thiếu nơi ăn, chỗ nghỉ để học sinh ở bán trú, nội trú khi thực hiện chương trình mới.  

Năng động, sáng tạo, hoàn thành tốt các mục tiêu đổi mới

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: "Vạn sự khởi đầu nan", nên chặng đường đầu tiên với lớp 1 bao giờ cũng có nhiều thách thức, khó khăn. Nhưng với sự quyết tâm, nỗ lực chung chúng ta đã bước đầu vượt qua được khó khăn, thách thức.

Bên cạnh đó, cũng cần tăng cường thu hút các nhà giáo, chuyên gia có chuyên môn tốt tham gia biên soạn SGK, để bảo đảm có được chất lượng bản thảo sách tốt nhất. Chất lượng bản thảo phải là khâu then chốt. Việc thẩm định, chọn sách, phát hành bảo đảm cạnh tranh lành mạnh dựa trên tiếng nói chuyên môn của các nhà giáo, cơ sở giáo dục và tinh thần không có học sinh thiếu SGK. Việc chỉ đạo đẩy mạnh biên soạn SGK và tài liệu giáo dục địa phương, SGK tiếng dân tộc cũng sẽ được Bộ GD&ĐT tiếp tục lưu ý triển khai trong thời gian tới.

"Bộ GD&ĐT sẽ có kế hoạch làm việc với hệ thống các trường đại học sư phạm để trao đổi về các nội dung tập huấn, bồi dưỡng giáo viên; cũng như phát triển các ngành nghề đào tạo thuộc nhóm sư phạm để bảo đảm cung cấp đủ giáo viên, đáp ứng yêu cầu đổi mới GDPT những năm tiếp theo", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói.

Nhận định, năm học 2021-2022 vừa thực hiện mục tiêu đổi mới, cũng là năm học đầy thách thức do dịch bệnh, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT mong muốn, lãnh đạo các địa phương, cơ sở giáo dục, các thầy cô giáo, cán bộ quản lý sẽ quyết tâm hơn nữa, năng động và sáng tạo hơn nữa, vượt qua mọi khó khăn thách thức, hoàn thành tốt các mục tiêu đổi mới.