Xóa nghèo, làm giàu từ mô hình đưa cây cam lên núi

Có mặt tại xã Mường Thải, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La tại thời điểm này, người ta không khỏi trầm trồ trước những đồi cam bạt ngàn đang vào chính vụ thu hoạch, dọc quốc lộ 37 là hàng loạt hàng cam được người dân bày bán, cảnh thương lái nhiều nơi cũng tìm đến thu mua cam vô cùng tấp nập, những hình ảnh làm người ta liên tưởng đến những vùng cam nổi tiếng ở miền Bắc như: Cao Phong (Hòa Bình), hay Hàm Yên (Tuyên Quang)…

Những vườn cam phát triển xanh tốt trên địa hình đồi núi dốc tại xã Mường Thải

Quay ngược thời gian, vùng đất Mường Thải là một xã vùng cao đời sống của các hộ dân còn gặp nhiều khó khăn. Địa hình chủ yếu là đồi núi dốc, đất pha đá người dân chủ yếu chỉ trồng ngô, trong khi các loại cây ăn quả khác như mận, xoài hay cây lâm nghiệp đã từng được người dân nơi đây trồng không thực sự đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Từ năm 2011, một số hộ dân quê gốc Văn Giang (Hưng Yên), điển hình như hộ ông Nguyễn Văn Ngân… sau khi về quê học hỏi mô hình kinh tế, nhận thấy cây cam là cây mang lại hiệu quả kinh tế cao đã đem giống cam lên vùng đất Mường Thải trồng thử nghiệm. Không ngờ những giống cam đường canh, cam vinh khi về vùng đất này lại phát triển và thích nghi rất tốt với khí hậu thổ nhưỡng nơi đây.

Những cây cam sai trĩu quả đang vào đúng thời điểm thu hoạch

Thời gian đầu để phát triển được mô hình trồng cam trên núi nhiều hộ dân nơi đây đã phải lặn lội sang những vùng cam nổi tiếng ở Hòa Bình để học hỏi thêm kinh nghiệm từ việc vụ đầu phải tỉa cành, bón phân, phun thuốc ra sao cho nó đúng thời điểm, đúng tỷ lệ thuốc để ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Từ năm 2015 những vườn cam nơi đây đã bắt đầu cho thu hoạch, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao. Nhiều hộ dân đã tiếp tục mở rộng diện tích, mô hình trồng cam được bà con nơi đây nhân rộng. Đến nay cả xã đã có khoảng 70 hộ thực hiện mô hình trông cam trên đồi núi dốc, người ít thì trăm gốc, nhiều thì vài nghìn gốc.  

Những năm gần đây cây cam là cây kinh tế chính của người dân Mường Thải ( Phù Yên, Sơn La)

Theo ông Tư Nghĩa một hộ dân trồng cam tại Mường Thải cho biết, vì trồng cam trên nền đất có độ dốc khá lớn, đất đá nên khá khó khăn trong việc chăm sóc. Ông Nghĩa cho rằng, một việc quan trọng trong canh tác cam là phòng bệnh và sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đúng cách. Người trông phải thường xuyên cắt tỉa cành thông thoáng, phát hiện sớm những biểu hiện của sâu bệnh để có cách chữa trị phù hợp. Dùng phân bón hợp lý, kết hợp phân hóa học với phân vi sinh, phân chuồng. Khi cây cho quả rộ, ông làm hệ thống giàn đỡ để cành không bị gãy.

Giá cam năm nay ổn định ở mức cao, giúp người trồng cam ở Mường Thải có thu nhập ổn định

Để rút ngắn thời gian trồng nhiều hộ dân đã thực hiện kỹ thuật ghép mắt cam trên gốc bưởi và thực hiện tiện thân vỏ để ép cây ra hoa . Với 1ha trồng cam đường canh và cam vinh dự kiến cho sản lượng trên 10 tấn với giá cam năm nay khá cao như cam vinh loại bán với giá từ 15 nghìn đồng/kg, cam đường canh là 20 - 25 nghìn/kg bán tại vườn cho thương lái. Dự kiến sau khi trừ chi phí, gia đình ông Tư Nghĩa thu về trên 500 triệu đồng. Theo ông Tư Nghĩa tại Mường Thải số lượng các gia đình có từ 1 đến 2ha cam không phải là ít.

Từ một vùng đất có phần cằn cỗi, trên địa hình dốc đá không mấy thuận lợi cho việc canh tác cây nông nghiệp, nhưng với bàn tay và khối óc của người dân nơi đây đã biến nhưng khó khăn đó thành những vườn canh xanh tốt, đem lại hiệu quả kinh tế cao góp phần làm giàu cho mỗi gia đình và xã hội.