Khi nông dân làm du lịch

Giao lưu rượu cần với khách du lịch ở bản Khe Rạn.

Nằm bên bờ sông Lam thơ mộng, cách trung tâm thị trấn Con Cuông khoảng 1km, bản Khe Rạn có trên 100 hộ dân, chủ yếu là đồng bào Thái. Đây là 1 trong 4 bản được huyện Con Cuông chọn làm điểm xây dựng bản du lịch cộng đồng.

Vốn là nông dân, quen với công việc đi rừng hái măng kiếm củi và làm nương rẫy nên việc chuyển nghề sang làm du lịch khiến bà con đồng bào không khỏi bỡ ngỡ. Thế nhưng, nhờ có sự hướng dẫn và sự tự học hỏi mà đến nay, hầu hết bà con đã tự tin khi đón khách.

Ban quản lý bản Khe Rạn đã xác định trước tiên phải khai thác hết những giá trị văn hóa truyền thống là thế mạnh địa phương từ các món ẩm thực, đến các phong tục, tín ngưỡng, lễ hội, trò chơi dân gian…

Ẩm thực người Thái là một trong những yếu tố thu hút du khách ở bản Khe Rạn.

Từ đây, bản đã thành lập được 2 đội văn nghệ du lịch. Ban ngày chân lấm tay bùn là thế, nhưng ban đêm, các thiếu nữ Thái, với những bộ trang phục Thái lung linh trong điệu múa xòe phục vụ du khách.

Ngoài thưởng thức văn nghệ, đến bản Khe Rạn, du khách sẽ được hòa mình bên chum rượu cần, tham gia trực tiếp vào các hoạt động thêu thùa dệt vải, nấu những món ăn truyền thống của người Thái.

Bản cũng hình thành một tổ dịch vụ ẩm thực chuyên phục vụ du khách các món đặc trưng của người Thái. Tổ dịch vụ với sự tham gia của 12 thành viên là phụ nữ trong bản, cùng lúc có thể phục vụ các đoàn khách từ 60-70 người.

Khách đến với Khe Rạn đông nhất là vào các dịp lễ, Tết hay kỳ nghỉ cuối tuần. Vào những ngày đó, nhiều hộ gần như kín lịch khách hàng đặt các món đặc sản. Chị Hà Thị Sâm, tổ trưởng tổ dịch vụ nấu ăn bản Khe Rạn, cho biết: “Các món xôi nhuộm, cơm lam, cá ướp gia vị nướng giòn, canh bon nấu da trâu, thịt nướng, cá mát nướng… là các món ăn truyền thống của đồng bào Thái rất được du khách ưa chuộng, luôn “cháy hàng”. Để giúp bà con biết làm du lịch chuyên nghiệp, hàng năm huyện Con Cuông cũng đã tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng giới thiệu, quảng bá văn hóa, ẩm thực của dân tộc, chia sẻ các kinh nghiệm trong quá trình làm du lịch…”.

Đến đây du khách được đắm mình trong các phong tục văn hóa của người bản địa.

Ông Lô Văn Thắng, Trưởng bản Khe Rạn cho biết từ khi làm du lịch, bà con thay đổi nhiều về nhận thức. Đường làng ngõ xóm, cảnh quan môi trường luôn được giữ gìn sạch đẹp. Điều đáng mừng là nhờ làm du lịch mà bước đầu đã có nguồn thu nhất định, từng bước làm thay đổi đời sống của người dân nơi đây.

Xác định du lịch cộng đồng đã tạo công ăn việc làm, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho chính mình nên mỗi người dân ở bản đều tích cực tham gia, từ việc truyền bá, học hỏi cách thêu khăn, dệt vải, đến thể hiện các làn điệu dân ca Thái, tích cực sưu tầm để giới thiệu, quảng bá các nét văn hóa dân tộc đặc sắc…

Điều làm du khách thú vị khi đến ở bản Khe Rạn không những được thưởng thức các món ăn truyền thống của người Thái, mà còn được sống trong không khí thân thiện, vui vẻ, hòa đồng với chính gia chủ và tìm hiểu văn hóa của người Thái qua những câu chuyện, sinh hoạt hằng ngày cùng dân bản.

Ông Vi Văn Sơn – Chủ tịch UBND huyện Con Cuông, cho biết thêm: “Khe Rạn là 1 trong 4 bản được chọn làm điểm xây dựng du lịch cộng đồng. Bước đầu, với cách làm của các bản theo định hướng của huyện, tập huấn kỹ năng làm du lịch chuyên nghiệp, phát huy những điểm mạnh về văn hóa, truyền thống và ẩm thực nên hiện tại du lịch cộng đồng phát triển rất tốt. Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ để phát triển tốt hơn nữa cho các bản này và sắp tới sẽ nghiên cứu để xây dựng thêm các bản du lịch cộng đồng ở địa bàn huyện nhà”.