Huyện Tri Tôn (An Giang):Nông dân Khmer xóa nghèo từ cây mè đen

Toàn huyện Tri Tôn, năm 2014 nông dân xuống giống trên 36 ha mè đen, tập trung ở các xã có đông đồng bào Khmer sinh sống như: Núi Tô, Cô Tô, Ô Lâm, An Tức, Lương Phi và Lê Trì. Đây là những xã thuộc vùng núi với thổ nhưỡng rất thích hợp cho cây mè đen sinh trưởng. Mô hình trồng mè đen trên chân đất ruộng trồng lúa là mô hình được Trạm Khuyến nông huyện Tri Tôn hỗ trợ giống và hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản sau thu hoạch.

 Cây mè đen có nhiều ưu điểm so với nhiều cây hoa màu khác là phù hợp thổ nhưỡng vùng núi huyện Tri Tôn, cho thu hoạch nhanh, hiệu quả kinh tế cao  

Cây mè đen thuộc cây trồng ngắn ngày (sau 75 ngày kể từ khi gieo hạt là cho thu hoạch), dễ trồng, ít tốn thuốc bảo vệ thực vật, chi phí đầu tư thấp, nhưng cho năng suất cao. Nhiều nông dân nhờ chuyển đổi từ những loại cây hoa màu khác sang trồng mè đen mà tăng thu nhập vì thế không những thoát nghèo bền vững, mà cuộc sống ngày càng sung túc khấm khá hơn. Nhiều nông dân cho biết, trồng mè đen cho giá trị kinh tế cao gấp 2 – 3 lần so với trồng lúa trên cùng một diện tích đất ruộng. Đồng thời trồng mè đen có thể cải tạo đất trồng lúa cho vụ sau, giúp phần đất thêm màu mỡ và cắt đứt được vòng đời sâu bệnh có hại còn lưu tồn trong đất ruộng. Hơn nữa cây mè đen chịu nhiệt tốt, phát triển tốt trên vùng đất núi và cho sản phẩm đẹp hơn so với mè đen trồng ở vùng đất khác.

Nhờ trồng mè đen trên đất lúa thay thế những cây hoa màu khác mà nhiều hộ nông dân Khmer ở Tri Tôn thoát nghèo và vươn lên làm giàu

Nhờ đó giá bán ra thị trường cũng cao hơn và được nhiều thương lái ưa chuộng hơn. Ông Chau Keng dự kiến sẽ tiếp tục trồng mè đen, với quy mô diện tích lớn hơn để tăng lợi nhuận cao hơn. Theo gương ông Chau Keng, những năm qua nhiều hộ gia đình ở xã Cô Tô đã tận dụng diện tích đất ruộng sau vụ đông – xuân để trồng mè đen. Qua thực tế có thể thấy cây mè đen đã và đang khẳng định vị thế trên nền đất lúa ở Tri Tôn. Đồng thời cho thấy diện tích trồng mè đen tại nhiều địa phương của huyện Tri Tôn có xu hướng phát triển và duy trì trong nhiều năm qua đã góp phần quan trọng vào công tác giảm hộ nghèo, tăng hộ khá ở địa phương.

Mô hình trồng mè đen trên đất lúa đem lại hiệu quả kinh tế cao, đã và đang tiếp tục được nhân rộng ở huyện Tri Tôn

Cây mè đen được coi là cây giảm nghèo bền vững của Tri Tôn và đã góp phần tích cực vào việc chuyển đổi cơ cấu mùa vụ trong nông nghiệp địa phương. Chính việc luân canh hợp lý trên đất lúa được coi là một trong những phương pháp canh tác phù hợp với tình hình hiện nay, nên địa phương rất cần phát huy nhân rộng mô hình này. Luân canh hợp lý sẽ khắc phục được những bất lợi về thời tiết, khí hậu, đảm bảo được diện tích trồng lúa, góp phần làm cho đất trồng lúa phì nhiêu hơn, cho năng suất lúa cũng tăng cao hơn. Hiện nay, để nhằm nâng cao năng suất và chất lượng của mè đen, huyện Tri Tôn đã áp dụng mô hình trồng giống mè cao sản ADB1. Tại một cuộc hội thảo về mô hình canh tác giống mè cao sản này ở xã Ô Lâm (Tri Tôn), các cán bộ kỷ thuật và một số nông dân nhận xét va đánh giá cao về năng suất, chất lượng của giống mè này. Giống mè cao sản ADB1 có ưu điểm chống chịu sâu bệnh tốt, góp phần giảm chi phí trong quá trình sản xuất và đem lại lợi nhuận cao cho bà con nông dân.

 Cán bộ kỹ thuật tổ chức thăm quan, hội thảo đầu bờ về kỹ thuật trồng, chăm sóc giống mè đen mới cho năng suất cao

Thông qua cuộc hội thảo này, bà con nông dân sẽ thay đổi nhận thức và lựa chọn giống mè đen cao sản ADB1 để thay thế giống mè đen lâu nay ở địa phương. Đồng thời sẽ tiếp tục chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ lúa kém hiệu quả, sang trồng màu (trong đó có giống mè đen cao sản ADB1), xây dựng mô hình canh tác lúa + màu. Đặc biệt là nhằm thay đổi tập quán canh tác cũ của bà con đồng bào Khmer địa phương, để tăng năng suất từ 20% so với canh tác kiểu cũ. Hướng đi mới này, chắc chắn sẽ góp phần đáng kể vào công tác giảm nghèo bền vững ở một địa phương có đông đồng Khmer sinh sống như Tri Tôn../.