Hà Nội: Sông Hồng oằn mình trước nạn cát tặc

Pháp luật
00:03 - 26/10/2016

Các cơ quan chức năng ở đâu khi để tình trạng khai thác cát ồ ạt diễn ra công khai như thế này giữa thủ đô Hà Nội

Theo phản ánh của bạn đọc qua đường dây nóng, trong các ngày 19 - 22/10, nhóm phóng viên đã có mặt tại khu vực sông Hồng, đoạn qua khu vực hai quận Hoàn Kiếm và quận Long Biên để ghi nhận cảnh hàng chục tàu cuốc cùng gần hai chục xà lan đang đua nhau hút cát.

Tại đây, qua tìm hiểu chúng tôi được biết, thời gian qua, tình hình nạo vét, tận thu cát ở khu vực này diễn biến phức tạp do đơn vị được giao thi công nạo vét huy động nhiều phương tiện khai thác cát có dấu hiệu trái phép, có đơn vị chưa được đồng ý thi công vẫn tiếp tục hoạt động nhằm tận thu cát.

Khoảng 16 giờ 30 phút ngày 19/10, có mặt tại kè sông Hồng, đoạn chảy qua phường Ngọc Thuỵ, quận Long Biên chúng tôi đã tận mắt chứng kiến tiếng máy nổ từ những chiếc tàu cuốc đang hút cát phía bên kia gầm chát chúa bao trùm lên cả một vùng không gian rộng lớn. Một người dân sinh sống tại đây nhiều năm (xin giấu tên) cho biết: "Khi các cơ quan chức năng làm quyết liệt thì họ dừng một thời gian ngắn sau đó đâu lại đóng đấy. Gần tuần nay tàu hút với xà lan về đậu kín mặt sông. Cứ sục cả ngày lẫn đêm thế này thì chẳng mấy lúc mà sụt cả công trình kè đá mới”.

Theo ghi nhận của nhóm PV, thời điểm này trên sông có 5 chiếc tàu cuốc và gần hai chục xà lan chuyên chở cát. Các xà lan đậu sát nhau thành từng tốp nhỏ, một số cập sát mạn tàu cuốc để đón cát, số khác nằm im chờ lượt. Điều kỳ lạ là hầu hết các tàu cuốc và tàu hút đều không thể hiện rõ số đăng ký, khu vực nạo vét không được thả phao giới hạn, cũng như không treo biển thể hiện thông tin dự án…

Khoảng 9 giờ sáng 21/10, chúng tôi tiếp tục có mặt địa điểm trên, kết quả không khác là mấy. Trên mặt sông, các tàu cuốc, tàu hút cát vẫn cho máy nổ vang. Từng vòng gầu tua liên lục, cát từ các “vòi rồng” đổ vào lòng xà lan như xả lũ. Cách đó không xa, hàng chục xà lan đậu san sát, sẵn sàng chờ tới lượt đong cát.

Chúng tôi cũng ghi nhận hiện tượng tương tự trong buổi sáng ngày 22/10, khi có mặt tại bờ sông Hồng phía quận Hoàn Kiếm. Theo một số người dân, hoạt động hút cát diễn ra rầm rộ bất kể ngày đêm mà không gặp bất cứ trở ngại nào từ cơ quan chức năng.

Hoạt động hút cát trên sông Hồng còn được chúng tôi ghi nhận ở nhiều vị trí khác nhau. Chiều 22/10, ngược từ khu vực cầu Long Biên lên đến cầu Thăng Long, nhóm phóng viên đã chứng kiến và ghi lại những hình ảnh về tình trạng nạo vét và tận thu cát ở rải rác dọc khu vực này.

Hàng chục tàu cuốc, tàu hút cát và xà lan ngang nhiên khai thác cát giữa sông Hồng

Liên quan đến hoạt động nạo vét, hút cát trên sông Hồng đoạn thuộc địa phận quận Long Biên, chiều 21/10, ông Ngô Việt Hải, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường quận Long Biên cho biết, qua kiểm tra, có hai doanh nghiệp đang thi công là Công ty CP Việt Xuân Mới và Công ty Dũng Hoa.

Trao đổi với PV về việc chấp thuận cho các đơn vị nạo vét luồng, tận thu sản phẩm trên sông Hồng, sáng 21/10, ông Nguyễn Viết Tuân, chuyên viên phòng kế hoạch đầu tư, Cục Đường thuỷ nội địa Việt Nam cho biết tính đến thời điểm hiện tại, chỉ có một doanh nghiệp đủ điều kiện thi công các hoạt động nạo vét, duy tu luồng lạch, tận thu sản phẩm trên các tuyến đường thuỷ nội địa quốc gia thuộc địa bàn Hà Nội là Công ty CP Xây dựng và Dịch vụ thương mại Tuấn Quỳnh.

Theo đó, khu vực doanh nghiệp này thi công từ km221+000 đến km221+700 và km222+200 đến km222+600 (thuộc xã Vân Nam, huyện Phúc Thọ). Ngoài doanh nghiệp Tuấn Quỳnh, tất cả các đơn vị khác đều chưa được chấp thuận thi công trở lại. “Doanh nghiệp nào thi công các hoạt động nạo vét, duy tu luồng lạch, tận thu sản phẩm trên các tuyến đường thuỷ nội địa quốc gia thuộc địa bàn Hà Nội đều là sai,” ông Nguyễn Viết Tuân nói.

Giải thích rõ hơn về điều này, ông Nguyễn Viết Tuân nói: Doanh nghiệp có đầy đủ giấy phép, thủ tục nhưng tới mùa mưa lũ Cục Đường thủy nội địa Việt Nam phải đo đạc lại, ra giấy phép lại thì mới được tiếp tục thi công. Về mặt thủ tục pháp lý với địa phương cùng sở ban ngành thì đầy đủ rồi. Phần quản lý nhà nước bên Cục phải đo đạc lại. Hiện tại đã đo đạc nhưng chưa có sự chấp thuận của Cục. Thời điểm hiện tại, đơn vị nào triển khai thi công sẽ vi phạm.

Nói về việc giám sát và xử lý các đơn vị làm sai so với quy định, sai với chuẩn thiết kế luồng tuyến đã được phê duyệt, ông Tuân cho biết các đơn vị sai phạm sẽ bị xử lý nghiêm. Khi phê duyệt chúng tôi đã yêu cầu tất cả các dự án phải đăng ký phương tiện và các phương tiện đó phải có số đăng ký, đăng kiểm. Trong quá trình thực hiện, phải treo biển để tránh nhầm phương tiện của dự án và phương tiện ngoài. Đồng thời, gắn các biển, phao, trên bờ cũng giới hạn bằng các biển treo đầu các vị trí đoạn cạn cho cộng đồng giám sát.

Có thể thấy, nhiều năm qua tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra ngang nhiên ở nhiều nơi đã để lại hậu quả nghiêm trọng về môi trường, khiến thất thu thuế, thách thức dư luận, làm sụt lở bờ sông, uy hiếp an toàn đường thuỷ, đe doạ tính mạng của của cả cộng đồng. Tuy nhiên, bên cạnh những nỗ lực phòng chống của cơ quan chức năng, vẫn có nhiều nơi còn lơ là, buông lỏng, thậm chí để xảy ra hiện tượng bảo kê, bao che khiến “cát tặc” ngày càng lộng hành trong khi người dân thêm bức xúc.

Báo TN&MT sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.