Giấc mơ lên bờ

Ăn sông...ngủ đò 

Chúng tôi ven theo tỉnh lộ 4 tìm về xóm vạn đò Thủy Phú, cách trung tâm TP.Huế 10km. Hơn nửa thế kỷ trước, sau những cuộc di cư tránh bão, những người vạn chài trên phá Tam Giang đã quyết đinh cắm đò ở đoạn sông rộng nhất của sông Bồ, và hình thành nên xóm vạn đò Thủy Phú. Nằm sát ngay bên đường tỉnh lộ 4, nhưng phải khó khăn lắm chúng tôi mới tìm đên được với xóm vạn đò này, vì xóm đã bị những ngôi nhà cao tầng án ngữ che khuất. 

Họ sống lênh đênh trên sông nước, lấy thuyền làm nhà để che nắng che mưa. Hàng chục hộ dân vạn đò ở đây, từ ăn uống đến tắm giặt, sinh hoạt… đều diễn ra trên đoạn sông bị ô nhiễm với đủ loại rác thải trôi dạt và bám quanh các mạn thuyền . 

Sinh hoạt chật chội trên những chiếc đò.

Ở tuổi 30, những anh Lê Văn Huấn đã có 4 con,do toàn là gái nên anh chị vẫn muốn kiếm một thằng con trai. "Tui nói anh đừng cười, chứ hiện tại tui đã có đến 4 đứa con gái rồi. Nhưng vợ chồng tui vẫn muốn kiếm thêm một thằng con trai để nó lo việc hương khói sau này, dẫu biết đẻ nhiều là cực khổ anh ạ"-anh Huấn tâm sự. 

Sau bao nhiêu nỗ lực của chính quyền tỉnh Thừa Thiên- Huế, nhằm đưa tất cả những người dân vạn đò lên định cư trên bờ, để họ có cuộc sống ổn định hơn, con cái được đến trường học hành. Vậy nhưng trên địa bàn của tỉnh hiện chỉ còn duy nhất xóm vạn đò Thủy Phú là vẫn chưa được lên bờ, bởi do kinh phí của tỉnh chưa có. 

Những đứa trẻ vạn đò.

Ông Trần Dục gắn bó với xóm vạn đò này từ lúc lọt lòng mẹ, đến giờ đã hơn 50 tuổi, ông chỉ có một ước mong duy nhất là được lên bờ. Ông tâm sự: "Bao nhiêu năm lênh đênh theo con nước, bây giờ tui đã nếm đủ những sự cực nhọc của cuộc sống trên ghe, trên đò rồi chú ạ! Giờ ở vào cái tuổi này, tui chỉ có được một mong muốn là lên định cư ở trên bờ để con cháu được đi học thôi, chứ đời mình đã cực vì không biết chữ rồi, giờ chả lẽ bắt con cái cũng ngu dốt theo mình à." 

Với đặc thù là sống trên các ghe đò lênh đênh trên mặt nước, nên những người dân ở đây, đều đa số là lấy việc mưu sinh trên mặt nước làm nghề chính. Khi màn đêm buông xuống, những người dân trên bờ chìm sâu vào giấc ngủ thì cũng là lúc họ lại bắt đầu với công việc đánh bắt . Sau một đêm đánh bắt trên sông nước, họ cũng chỉ kiếm được đôi ba chục ngàn đồng để trang trải cho cuộc sống hằng ngày. 

Xóm vạn đò Thủy Phú

Bà Trần Thị Nở (52 tuổi) vợ ông Dục cho biết: "Tui gắn bó với xóm vạn đò này cũng từ lúc lọt lòng mẹ đến chừ, rồi đến khi lấy chồng cũng là cư dân vạn đò, cả đời lênh đênh trên sông nước, mọi chi phí sinh hoạt hằng ngày đều nhờ vào lộc mà con sông này đem lại thôi chú ạ. Đêm nào đi trúng đậm thì cũng kiếm được đủ tiền mua gạo, còn không thì ăn cái gì đó đắp đổi qua ngày. Cuộc sống cư dân vạn đò cực lắm chú ơi! Cái chi cũng phải mua, từ lương thực rồi đến cả nước sinh hoạt, chứ chú coi nước sông bẩn thế kia ai mà dám dùng." 

22 hộ dân... 1 mơ ước lên bờ

 Những người dân ở đây cho biết,  trước kia xóm vạn đò này chỉ có 4-5 hộ dân, nhưng do dần dà những hộ dân này sinh con đẻ cái, con cái họ lại quanh quẩn lênh đênh theo nghiệp con nước sống luôn với cha mẹ trên những chiếc thuyền chật hẹp.

 Ông Cao Thắng-Trưởng thôn Thủy Phú cho biết: "Cả xóm vạn đò chỉ có 22 hộ dân và 126 nhân khẩu nhưng cuộc sống của họ khó khăn và thiếu thốn đủ bề. Con cái thì không được đi học đến nơi đến chốn, cả xóm mà không có đứa nào học hết cấp 2, nguyên nhân cũng là do theo cha mẹ mưu sinh nên không được đến trường để học, với lại gia cảnh ai cũng nghèo nên không có điều kiện cho con theo học. Có nhưng hộ có đến 4 đời cùng là cư dân vạn đò hết đó chú ơi!" 

Bên trong những chiếc thuyền có diện tích chưa đầy 10mét vuông, nhưng có đến 4-5 người chung sống. Con thuyền đã chật chội lại còn không được an toàn khi mùa mưa bão.Mỗi khi có tin bão đến, những trẻ em và người già đều được đưa lên xin trú ẩn ở nhà những người trên bờ, còn thanh niên trai tráng thi ở lại giữ thuyền.