Đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm của người tham gia BHXH

Tại hội nghị, đề cập đến vấn đề được dư luận rất quan tâm hiện nay là đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu trong Đề án cải cách BHXH do Bộ LĐ-TB&XH đang xây dựng, ông Trần Hải Nam- Phó Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết: Đây không phải là vấn đề mới, mà đã được đặt ra trong quá trình xem xét sửa đổi Bộ luật Lao động năm 2002, sửa đổi Luật BHXH năm 2006. Hiện nay, Đề án vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, với nhiều phương án khác nhau, cân nhắc nhiều yếu tố để đưa ra giải pháp tối ưu nhất, hài hòa quyền lợi của người tham gia và chính sách của Nhà nước.

Riêng về những băn khoăn trong quy định về chế độ BHXH một lần, theo ông Nam, thời gian qua, số NLĐ làm thủ tục hưởng BHXH một lần rất cao, mất cân đối so với tốc độ tham gia mới vào hệ thống BHXH. Dự kiến, trong giai đoạn 2018-2019, Bộ LĐ-TB&XH sẽ có đánh giá tổng thể về chính sách BHXH một lần (về quyền lợi và trách nhiệm của NLĐ); từ đó có đề xuất cho giai đoạn tiếp theo, nhằm đảm bảo cho NLĐ thuận lợi trong tiếp cận chính sách mà vẫn có tích lũy, gắn với mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội của đất nước.

Ảnh minh họa

Thông tin thêm về việc đảm bảo quyền lợi của NLĐ tham gia BHXH, ông Mai Đức Thắng- Phó Trưởng Ban Thu (BHXH Việt Nam) cho biết, hiện nay, cơ quan BHXH vẫn đang thực hiện quy định thông báo nợ 6 tháng một lần đến DN, yêu cầu công khai cho NLĐ về tình hình đóng BHXH, BHYT. Hằng năm, in tờ rời về quá trình tham gia BHXH của từng NLĐ, chuyển qua cơ quan Bưu điện đến tận tay NLĐ, để họ có thể kiểm soát được quá trình tham gia BHXH của mình.

Tuy nhiên, hiện nay, số nợ BHXH vẫn đang có xu hướng tăng, gây khó khăn trong  việc đảm bảo quyền lợi cho NLĐ. Tính đến hết tháng 4/2018, số nợ BHXH, BHYT đã lên con số trên 10.000 tỉ đồng (chiếm 4,8% so với kế hoạch thu, tăng 0,6% so với tháng trước), đặc biệt là tăng số nợ tại khối DN ngoài quốc doanh.

Theo ông Thắng, một trong những nguyên nhân khiến số nợ tăng, là do nhiều DN vẫn đang tồn tại những khoản nợ kéo dài nhiều năm, khó thu hồi. Những tháng đầu năm 2018, một số DN kinh doanh sản xuất khó khăn, đặc biệt là chuyển HĐLĐ sang hình thức khoán cũng khiến thu giảm, nợ tăng lên.

Từ 1/1/2018, những vi phạm nghiêm trọng trong lĩnh vực BHXH, BHYT có thể bị khởi tố theo Bộ luật Hình sự; tuy nhiên, hoạt động này cần phải triển khai theo lộ trình, giai đoạn đầu cơ quan BHXH đang đẩy mạnh thanh tra, xử phạt, sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra xử lý tội hình sự đối với những DN chây ỳ. Hiện nay, mới có TP.HCM đã chuyển hồ sơ một DN nợ đọng BHXH sang cơ quan điều tra...

Đại diện Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng cho biết, công tác khởi kiện các DN nợ đọng BHXH, BHYT mà cơ quan này được giao thực hiện đang gặp nhiều khó khăn, do các quy định về pháp luật chưa đồng bộ. Đến nay tòa án hầu như chưa thụ lý vụ án nào do tổ chức Công đoàn đứng ra khởi kiện...