Còn nhiều trở ngại và hiếm hoi lợi nhuận từ các dự án điện gió Việt Nam

Trong đó, trang trại gió tại Tuy Phong, Bình Định (2012) (vốn tư nhân) công suất 30 MW (20 x 1.5 MW Fuhrlaender); Trang trại gió Công Lý, Bạc Liêu (2013/15) (do VDB tài trợ) công suất 99,2 MW (62 x 1,6 MW General Electrics); Hệ thống năng lượng hỗn hợp đảo Phú Quý (do PVN tài trợ)công suất 6 MW (3 x 2.0 MW Vestas); Trang trại gió Phú Lạc (2016) (do EVN/KFW tài trợ) công suất 24 MW (12 x 2.0 MW Vestas). Danh mục các dự án mang lại lợi nhuận rất hiếm hoi, chưa đáp ứng được mục tiêu khi ban hành chính sách về điện gió.

Nguyên nhân chủ yếu là do suất đầu tư dự án điện gió cao so với các nguồn điện truyền thống, giá mua điện gió chưa đảm bảo lợi ích của nhà đầu tư, nguồn cung cấp linh kiện, thiết bị và dịch vụ trong nước còn hạn chế, nguồn nhân lực kỹ thuật chưa đáp ứng yêu cầu, thị trường vốn còn hạn chế.

Tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng chia sẻ, cùng với sự tăng trưởng mạnh về kinh tế của Việt Nam trong những thập kỷ qua và dự báo trong thời gian tới nhu cầu về điện năng sẽ rất lớn. Dự báo tốc độ tăng trưởng điện sản xuất bình quân trong giai đoạn 2016 - 2020 là 10,7%/năm và giai đoạn 2021-2025 là 8,6%/ năm.

Để đáp ứng nhu cầu sử dụng năng lượng ngày càng cao trong khi việc cung ứng năng lượng đang và sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề thách thức, Chính phủ Việt Nam đánh giá việc khai thác và sử dụng nguồn năng lượng tái tạo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng mang tính chiến lược xét trên mọi khía cạnh cả về kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, an ninh năng lượng và phát triển bền vững, giảm thiểu tác động môi trường.

Việt Nam là nước có tiềm năng năng lượng tái tạo khá lớn gồm các nguồn thủy điện nhỏ, gió, sinh khối, mặt trời, rác thải... Với hơn 3.200 km bờ biển, diện tích tiềm năng điện gió tốt và khá tốt tại Việt Nam vào khoảng 2.700 km2, tương đương khoảng 10.000 MW điện gió trong đất liền. Tiềm năng ước tính là 24GW (công suất hệ thống hiện tại: 39 GW).

Để thúc đẩy đầu tư phát triển điện gió, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 37/2011/QĐ-TTg ngày 29/6/2011 về cơ chế hỗ trợ phát triển các dự án điện gió tại Việt Nam, trong đó quy định giá điện FIT cho điện gió và quy định Bên mua điện phải bao tiêu toàn bộ sản lượng điện gió phát lên hệ thống. Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng đã phối hợp với các tổ chức như WB, GIZ và KfW đang tiến hành Chương trình đo gió tại khoảng 30 điểm trên toàn quốc nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu tiềm năng gió đầy đủ và cập nhật bản đồ gió Việt Nam.

Trước thực tế đó, Chính phủ Việt Nam đang tiếp tục hoàn chỉnh khung chính sách pháp lý, hoàn thiện và nâng cao hiệu quả bộ máy tổ chức và phương thức quản lý trong lĩnh vực điện gió. Đặc biệt thực hiện chỉ đạo của Thủ tưởng Chính phủ, Bộ Công Thương đã tổ chức nghiên cứu sửa đổi giá bán điện gió ở các mức khác nhau cho các khu vực dự án trong đất liền và trên biển để thống nhất áp dụng cho tất cả các dự án điện gió trên phạm vi cả nước theo hướng tăng giá mua điện gió quy định tại Quyết định 37/2011/QĐ-TTg.

Cũng tại Hội thảo các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp, các tổ chức nghiên cứu và các đơn vị tư vấn tại Việt Nam có cơ hội tốt để tìm hiểu, trao đổi các giải pháp kỹ thuật tiên tiến, chính sách và giải pháp tài chính quốc tế nhằm tăng cường hoạt động hợp tác đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp điện gió.