Cần có sự tham gia của người khuyết tật trong các kế hoạch hành động về biến đổi khí hậu, nguồn nước

Theo đó, những tác động bất lợi của biến đổi khí hậu tác động không tương xứng đến dân số NKT toàn cầu. Các sáng kiến môi trường thường không tính đến khuyết tật, kéo dài sự bất bình đẳng và phân biệt đối xử. Chưa hết, NKT đang đi đầu trong việc phát triển các giải pháp sáng tạo nhằm thích ứng và làm chậm biến đổi khí hậu. Để ứng phó và chống lại tình trạng khí hậu đang thay đổi của chúng ta một cách có ý nghĩa, hoạt động từ thiện phải thu hút sự tham gia của NKT vào nỗ lực của họ để hiểu rõ hơn và tài trợ cho các giải pháp

Tại hội thảo, bà Đỗ Thị Huyền cho biết, biến đổi khí hậu đang có tác động lớn nhất tới những người nghèo nhất thế giới và những người dễ bị tổn thương nhất. Trong nhóm này, 20% là NKT, những người gần như luôn bị thiệt thòi gấp đôi. Đó là về quyền tiếp cận y tế, giáo dục và cơ hội sinh kế trong môi trường thay đổi. Đó là về hy vọng và sự đổi mới. Đó là về việc đảm bảo NKT là trung tâm trong việc tìm cách tạo ra nhận thức, sự hiểu biết và giải pháp. Việc phát triển chính sách và can thiệp ở tất cả các cấp cần phải giải quyết các vấn đề cụ thể hoàn cảnh của NKT liên quan đến biến đổi khí hậu, cùng nhau với những người trong gia đình họ.

Phụ nữ và trẻ em gái thường là những người đầu tiên bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu và thường phụ nữ và trẻ em gái khuyết tật thậm chí bị ảnh hưởng nặng nề hơn. Tại Việt Nam, một nước với tỷ lệ làm trong lĩnh vực nông nghiệp chiếm phần lớn, phụ nữ thường tham gia vào các hoạt động nông nghiệp và các hoạt động hàng ngày khác mà phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện thời tiết và nguồn tài nguyên như kiếm củi để nấu ăn, lấy nước.

“Do vậy, khi các nguồn tài nguyên trở nên khan hiếm, khối lượng công việc của người phụ nữ tăng nhiều hơn. Khi công việc này chiếm nhiều thời gian hơn, phụ nữ và trẻ em gái có ít thời gian hơn cho việc giáo dục, giải trí và tham gia vào việc ra quyết định và áp lực tâm lý họ gặp phải qua đó cũng tăng lên. Vai trò chủ động của phụ nữ và trẻ em gái trong hành động biến đổi thời tiết là một phần quan trọng của công bằng khí hậu”, bà Huyền nhấn mạnh.

Chủ tịch Hội NKT TP Hà Nội cho rằng, hành động về khí hậu cũng có thể ảnh hưởng tới quyền con người, khi thực hiện hành động mà không lắng nghe ý kiến của người dân như: Không tính tới NKT, phụ nữ, trẻ em gái và người dân tộc thiểu số trong quá trình xây dựng kế hoạch, ra các quyết định hành động về khí hậu, quá trình này có thể làm tồi tệ hơn sự bất bình đẳng đang tồn tại trong xã hội. Sự an toàn, phúc lợi và sinh kế của con người và cộng đồng bị đặt vào nguy hiểm.

Cùng với đó, rào cản hiện tại và sự phân biệt mà NKT gặp phải trong mọi lĩnh vực của đời sống cũng làm cho họ dễ bị tổn thương hơn với các tác động của biến đổi khí hậu. Biến đổi khí hậu dễ làm tăng thêm sự bất bình đẳng vốn có.

“Do vậy, NKT không nên được coi chỉ như là nạn nhân của tác động biến đổi khí hậu, họ nên có vai trò tích cực trong việc lên kế hoạch và cố gắng thích ứng, giảm thiểu và bảo tồn để đảm bảo những nỗ lực này không bỏ ai lại phía sau. Cần có sự tham gia của NKT trong thiết kế, thực hiện các kế hoạch hành động về khí hậu, sẽ mang lại lợi ích cho xã hội và cộng đồng”, bà Huyền nhấn mạnh.

Đồng thời cho rằng, các tài trợ hướng mục tiêu cụ thể vào nhóm NKT trong việc thích ứng hoặc gây quỹ cho khí hậu nói chung cần bao gồm cả NKT. Các tổ chức của NKT nên đóng vai trò quan trọng trong các nghiên cứu và thu thập số liệu, lồng ghép khuyết tật giữa các tác nhân khí hậu là điều cần thiết.

Công ước quốc tế về Quyền của người khuyết tật (UNCRPD) quy định sự tham gia của người khuyết tật trong việc ra quyết định và Công ước được phê chuẩn rộng rãi bởi các quốc gia hành động và các nhà tài trợ. Điều này bao gồm việc ra quyết định trong việc lập kế hoạch hành động về biến đổi khí hậu và quản lý rủi ro, cũng phù hợp với khung Sendai giảm nhẹ rủi ro thiên tai (SFDRR). Hơn nữa, các quá trình và thỏa thuận của

Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (UNFCCC) khẳng định người khuyết tật là bộ phận dân cư bị ảnh hưởng sâu sắc bởi các tác động biến đổi khí hậu.