Cấm hút thuốc lá trên các phương tiện giao thông

Thực trạng về việc hút thuốc lá

Tại Việt Nam, theo Điều tra toàn cầu năm 2010 về tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành (từ 15 tuổi), tỉ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc là 47,4%. Việt Nam là một trong 15 nước dẫn đầu thế giới về số người hút thuốc. Tỷ lệ hút thuốc lá cao và thói quen hút thuốc trong nhà là nguyên nhân dẫn đến việc phơi nhiễm với khói thuốc thụ động khá cao. Việt Nam hiện có 33 triệu người (67,6%) không hút thuốc thường xuyên hít phải khói thuốc tại nhà và 5 triệu người (49%) bị phơi nhiễm với khói thuốc thụ động tại nơi làm việc.

Theo điều tra y tế quốc gia năm 2001 - 2002 trên 70% trẻ em dưới 5 tuổi sống trong các gia đình có người hút thuốc,kết quả điều tra hút thuốc trong học sinh từ 13 đến 15 tuổi năm 2007 (GYTS 2007) cho thấy, gần 60% học sinh nhóm tuổi này thường xuyên bị hút thuốc thụ động tại nhà và trên 70% bị hút thuốc thụ động tại nơi công cộng.

Lực lượng chức năng tích cực phát tờ rơi tuyên truyền về phòng chống tác hại của thuốc lá tại nhà ga, xe lửa.

Vì sao phải cấm hút thuốc lá nơi công cộng?

Phần lớn người tham gia giao thông không hút thuốc và mong muốn được di chuyển trên các phương tiện giao thông không khói thuốc, nhất là những người dễ bị say xe, người cao tuổi, phụ nữ, trẻ em. Môi trường không khói thuốc còn tạo cho hành khách thấy rằng chủ phương tiện quan tâm tới sức khỏe của họ. Về phía chủ các phương tiện giao thông, điều này sẽ thu hút nhiều hành khách, góp phần tăng doanh thu cho các công ty; giảm các chi phí vệ sinh môi trường và bảo trì bảo dưỡng phương tiện; giảm nguy cơ cháy nổ góp phần giảm nguy cơ thiệt hại về tài sản cho chủ phương tiện và người tham gia giao thông; giảm chi phí BHYT chi trả cho điều trị bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá, đồng thời hạn chế sự suy giảm năng suất lao động do nghỉ ốm do bị hút thuốc lá thụ động của các cán bộ nhân viên; môi trường không khói thuốc tạo điều kiện thuận lợi cho những người hút thuốc tăng quyết tâm bỏ thuốc, bỏ được thuốc lá hay giảm số lượng điếu hút; môi trường không khói thuốc góp phần tạo nếp sống văn minh nơi làm việc của cán bộ nhân viên ngành giao thông vận tải.

Trên các xe khách hiện nay phần lớn đã treo biển “CẤM HÚT THUỐC”.

Xây dựng phương tiện GTCC, bến tàu, bến xe, nhà ga, bến cảng không khói thuốc

Phương tiện GTCC không khói thuốc là phương tiện mà tại đó không có hiện tượng hút thuốc, quảng cáo, tiếp thị, mua, bán, các sản phẩm thuốc lá. Phương tiện GTCC bao gồm:Xe buýt, taxi, xe chạy đường dài, tàu hỏa, tàu thủy, tàu điện, tàu bay và các phương tiện vận chuyển hành khách công cộng khác. Bến tàu, bến xe, nhà ga bến cảng không khói thuốc là nơi không có hiện tượng hút thuốc, kinh doanh, quảng cáo, tiếp thị các sản phẩm thuốc lá trong toàn bộ khu vực “trong nhà” của các địa điểm này. Phương tiện GTCC cấm hút thuốc lá hoàn toàn bao gồm: Ô tô, tàu bay, tàu điện. Phương tiện GTCC cấm hút thuốc nhưng được phép có nơi dành riêng cho người hút thuốc bao gồm: Tàu thủy, tàu hỏa. Theo Luật PCTH của thuốc lá, các khái niệm về “địa điểm công cộng”, “nơi làm việc” và “trong nhà” được hiểu như sau:

- Địa điểm công cộng là nơi phục vụ chung cho nhu cầu của nhiều người.

- Nơi làm việc là nơi được sử dụng cho mục đích lao động.

- Trong nhà là nơi có mái che và có một hay nhiều bức tường chắn hoặc vách ngăn xung quanh.

Tiêu chí đánh giá “Phương tiện GTCC không khói thuốc”

- Có biển báo “CẤM HÚT THUỐC”

- Không có hiện tượng hút thuốc trên phương tiện GTCC, bất kể là phương tiện này đang chạy hay đang dừng, nghỉ.

- Không có hiện tượng mua, bán, quảng cáo, tiếp thị thuốc lá trên các phương tiện GTCC.

- Có hoạt động kiểm tra, giám sát, nhắc nhở thường xuyên việc tuân thủ quy định cấm hút thuốc

- Đối với các phương tiện được phép có nơi dành riêng cho người hút thuốc thì nơi dành riêng phải đáp ứng yêu cầu: Khép kín hoàn toàn; có hệ thống thông gió riêng biệt;có biển báo tại vị trí dễ quan sát; có dụng cụ chứa mẩu, tàn thuốc lá; có thiết bị phòng cháy, chữa cháy.

Tiêu chí đánh giá “bến tàu, bến xe, nhà ga, bến cảng không khói thuốc”

- Niêm yết nội quy cấm hút thuốc lá tại các khu vực trong nhà của bến tàu, bến xe, nhà ga, bến cảng cùng với những chế tài cụ thể.

 - Treo biển báo “CẤM HÚT THUỐC” tại các vị trí dễ quan sát ở các khu vực trong nhà của nhà ga, bến tàu, bến xe, bến cảng.

- Không có dụng cụ chứa mẩu, tàn thuốc lá ở tất cả các khu vực trong nhà của nhà ga, bến tàu, bến xe, bến cảng.

- Các căng tin, dịch vụ các khu vực trong nhà của nhà ga, bến tàu, bến xe, bến cảng không kinh doanh thuốc lá. Không có hiện tượng quảng cáo và tiếp thị thuốc lá.                  

- Có hình thức xử lý cán bộ, nhân viên khác đến làm việc vi phạm các quy định cấm hút thuốc lá.

- Có kế hoạch và phân công kiểm tra, giám sát và nhắc nhở các hành vi vi phạm.

- Có triển khai các hoạt động truyền thông để tăng cường thực hiện các quy định cấm hút thuốc tại cơ quan.

- Không có hiện tượng hút thuốc tại các khu vực trong nhà của nhà ga, bến tàu, bến xe, bến cảng.