Bánh tráng Bà Lèo nhộn nhịp vào vụ tết

Từ 4 giờ sáng, các lò tráng ở đây đã "đỏ lửa” để bắt đầu một ngày làm việc mới; người ngâm gạo, người xay bột, người nhóm lò… với khí thế rất khẩn trương.

Trên các nẻo đường, vườn nhà, các khu gò đất trống…đâu đâu cũng thấy ngập tràn màu trắng lấp lóa của những phên bánh. 

Bà Nhung chuẩn bị lò tráng bánh.

Theo người dân làng nghề, tuy đây là nghề phụ nhưng mang lại thu nhập chính cho bà con địa phương. Hiện nay, ngoài việc đưa đi tiêu thụ trong tỉnh, sản phẩm bánh tráng bà Lèo còn được tiêu thụ ở các tỉnh khu vực ĐBSCL.

Ngày trước, Tết đến mới tráng bánh, còn bây giờ xóm bà Lèo làm bánh tráng quanh năm. Tết đến tấp nập, sôi động hơn. Trước kia, chỉ có vài chục hộ, bây giờ hơn 150 hộ với hơn 500 lao động chuyên sống bằng nghề bánh tráng.

Từ tháng 11 âm lịch đến Tết, xóm bánh tráng bà Lèo hầu như không ngủ. Cả xóm đèn sáng rực, người pha bột, kẻ tráng bánh, người phơi. Khoảng 4 giờ chiều thì thương lái chờ nhận bánh để đưa đi tiêu thụ.

Xóm bánh tráng Bà Lèo nhộn nhịp vào vụ tết.

Mỗi ngày tiêu thụ hơn 2,5 tấn gạo để cho ra lò 250 – 300 thiên bánh (thiên là 1.000 cái). Hiện tại, mỗi trăm bánh giá 20.000 đồng, với 2 lao động sản xuất được 2.000 bánh/ngày, trừ chi phí còn được 100.000 đồng và còn ít bột bã để nuôi heo.

Thu nhập bình quân của các hộ làm bánh tráng từ 3 – 4 triệu đồng/hộ/tháng, riêng vào tháng cuối năm có thể tăng gấp đôi, gấp ba.

Hầu hết các thợ tráng bánh là phụ nữ, từ hạt gạo, qua bàn tay khéo léo của người dân xóm bà Lèo đã nên những chiếc bánh tráng có màu trắng ngần, dai, với vị mằn mặn.

Bánh tráng xong chuẩn bị phơi nắng.

Nhìn những đôi tay thoăn thoắt dùng gáo múc bột đổ lên trên một tấm vải đã được căng trên một cái nồi to có nước đang sôi tráng bánh, động tác thật nhanh nhẹn và khéo léo, tráng bánh thật mỏng và đều tay tạo nên chiếc bánh tròn trịa, đậy nắp nồi lại khoảng một phút là bánh chín, dùng một thanh tre mỏng luồn dưới bánh gỡ ra, trải trên một cái vỉ tre rồi đem ra phơi nắng đến khi bánh ráo là được.

Động tác tráng bánh phải thật nhanh nhẹn và khéo léo.

Bà Lâm Thị Nhung, chủ một lò sản xuất bánh tráng ở xóm bà Lèo, cho biết: “Gia đình tôi phải dậy thật sớm để tráng được nhiều bánh kịp giao cho khách. Ngày thường tôi chỉ tráng đến 1 giờ chiều là xuống lò, nhưng thời điểm cuối năm thì phải làm đến khi tắt nắng mới hết việc. Thời điểm này, mỗi ngày tôi sản xuất từ 35 – 40kg gạo, tăng gấp đôi so với ngày thường.

Bánh tráng bà Lèo từ trước đến nay làm bằng loại gạo dẻo thơm, nên sản phẩm được người tiêu dùng ưa chuộng và tiêu thụ mạnh khắp các tỉnh.

Phơi bánh tráng Bà Lèo.

Vài năm trở lại đây, nhiều hộ làm bánh tráng ở địa phương đã tích cực mở rộng quy mô sản xuất, đầu tư trang bị máy móc để xay bột, sản xuất bánh tráng bằng máy, nên mọi công đoạn được thực hiện nhanh, ít hao hụt; chất lượng sản phẩm cũng ngày càng được nâng lên nên được người tiêu dùng tín nhiệm cao”. 

Bánh tráng bà Lèo nhờ có ưu thế dai, có vị mằn mặn, để lâu không bị mốc nên nó được rất nhiều người trong vùng ưa thích. Đặc biệt, bánh tráng bà Lèo rất hợp khẩu vị người dân miền sông nước Cửu Long.

Còn ông Nguyễn Văn Tiến, người đã có hơn 50 năm sống bằng nghề làm bánh tráng bộc bạch: “Từ đời ông nội tôi đến nay cả làng bánh tráng bà Lèo đều sống bằng nghề này. Bánh tráng bà Lèo được tiếng nhờ mềm, dẻo, dai, dễ sử dụng.

Phơi bánh tráng trên những chiếc phên bằng lá dừa.

Trước kìa giống lúa Ba Thiệt, Tài Nguyên (lúa mùa) nổi tiếng thơm ngon được chọn để làm bánh. Bây giờ có nhiều gạo ngon để chọn: Một bụi đỏ, Hàm Trâu, IR 64, IR 50404.... Bánh tráng ở đâu không biết, chứ bánh tráng xóm bà Lèo làm ra bao nhiêu cũng không đủ giao. Nghề bánh tráng không giàu bằng ai nhưng sống được”.

Bánh tráng dễ ăn có thể làm gỏi cuốn, chả giò, bì cuốn hay chế biến ăn với thịt bò nướng, cá lóc hấp, tả bí lù, tép luộc…cùng rau sống chấm mắm nêm, tạo nên những món ăn mang hương vị đậm đà tình quê.