An Giang: Phát hành bộ tem ‘Văn hóa Óc Eo’ năm 2020

Theo đó, bộ tem gồm ba mẫu và một blốc được thiết kế tràn lề. Mẫu tem thứ nhất là hình ảnh tượng Avalolitesvara (Avalolitesvara là vị Bồ tát Quan Thế Âm). Bức tượng nguyên gốc là hiện vật độc bản, tiêu biểu cho loại hình điêu khắc tượng Avalokitesvara thế kỷ VIII, IX ở miền Tây Nam bộ. Tượng hiện vật bằng đá sa thạch trong tư thế đứng thân trên ở trần, thân dưới mặc sampot. Tượng có 4 tay, 2 tay sau đưa lên ngang vai cầm tràng hạt và nụ sen, 2 tay trước nắm lại. Bức tượng xuất xứ từ vùng Ngãi Hòa Thượng, tỉnh Trà Vinh. Đây là một trong số những bức tượng thuộc bộ tượng Phật thuộc tôn giáo Bà la môn, tiêu biểu cho văn hóa Óc Eo thế kỷ VIII - IX.

Mẫu tem thứ hai là hình ảnh tượng Phật Hòa Bình. Nguyên mẫu của tem là bức tượng Phật bằng gỗ bằng lăng. Tượng Phật đứng trên đài sen, dáng thanh mảnh, tóc xoắn ốc, mặc áo choàng hở vai, tay trái nắm mép áo, tay phải trong tư thế ban phúc. Tượng có xuất xứ từ khu Hòa Bình, tỉnh Long An. Đây là hiện vật gốc độc bản, có hình thức độc đáo, tiêu biểu cho nghệ thuật tạc tượng trong văn hóa Óc Eo thế kỷ III - IV.

Hiện nay, hai bức tượng hiện vật đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử TP Hồ Chí Minh.

Mẫu tem thứ ba là hình ảnh tượng Thần Brahma Giồng Xoài, niên đại thế kỷ VI - VII. Nguyên mẫu là bức tượng Thần Brahma độc bản, được tìm thấy trong quá trình canh tác ở khu vực di tích Giồng Xoài nằm về phía Tây của Khu di tích Óc Eo - Ba Thê (huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang). Tượng bị vỡ từ vai trái xuống ngang ngực phải. Tượng được làm bằng chất liệu sa thạch hạt mịn, bề mặt ngoài có lớp patin màu xám trắng dày do bị phong hóa. Tượng Thần Brahma là một trong số những tư liệu khảo cổ học rất quan trọng tại di tích Giồng Xoài, phản ánh một phần diện mạo của đô thị cổ Óc Eo trong lịch sử tồn tại và phát triển của khu di tích này cũng như của văn hóa Óc Eo ở Nam Bộ. Bức tượng gốc hiện lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh An Giang.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Lê Văn Nưng cho biết, nền văn hóa Óc Eo được biết đến như một nền văn hóa khảo cổ tồn tại trong nhiều thiên niên kỷ đầu Công nguyên ở vùng đất Tây Nam Bộ của Việt Nam (Văn hóa Óc Eo hình thành và phát triển khoảng từ thế kỷ thứ I đến thế kỷ thứ VII sau Công nguyên). Đây là một nền văn hóa lớn trong lịch sử Việt Nam, gắn liền với Vương quốc Phù Nam và là một bộ phận cấu thành lịch sử của dân tộc Việt Nam (văn hóa Đông Sơn ở miền Bắc, văn hóa Sa Huỳnh ở miền Trung và văn hóa Óc Eo ở Nam bộ).

Những nghiên cứu đầu tiên về văn hóa Óc Eo có lịch sử lâu dài, từ những năm 1940 do các nhà nghiên cứu người Pháp, đặc biệt là Louis Malleret; những kết quả nghiên cứu được Louis Malleret công bố trong bốn tập sách "Khảo cổ học đồng bằng sông Cửu Long" (1959 -1963), giới khoa học trên thế giới đã bắt đầu có những quan tâm và xem đây là những tư liệu chứng minh cho việc hình thành một quốc gia sớm nhất tại khu vực Đông Nam Á - Vương quốc Phù Nam.

Với tầm quan trọng như vậy, trong suốt thời gia qua, tỉnh An Giang đã tăng cường các nguồn lực đầu tư và cùng với các cơ quan khoa học trong nước và quốc tế, tiếp tục nghiên cứu, bảo tồn di tích văn hóa Óc Eo, nhận thức đầy đủ những giá trị lịch sử, văn hóa của di tích quốc gia đặc biệt này. UBND tỉnh An Giang đã cố gắng tiên phong trong việc ban hành nhiều chủ trương, chỉ thị, nghị quyết về việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa Óc Eo; việc đầu tư hàng chục tỷ đồng từ 2012 đến nay để phát triển văn hóa Óc Eo, nhằm có được các điều kiện cần thiết như kết cấu hạ tầng cơ sở, trước hết là hệ thống giao thông nối liền các di tích, đồ án quy hoạch bảo tồn văn hóa Óc Eo, tổ chức nhiều cuộc khai quật, đào thám sát di tích, tổ chức múa Óc Eo và Hội thảo, Tọa đàm, phối hợp viết và phát hành hàng chục đầu sách, ấn phẩm các loại có liên quan về văn hóa Óc Eo...