25 năm bộ phim kinh điển Đông Dương và những điều chưa biết

Lấy bối cảnh Đông Dương thập niên 1930 -1950, INDOCHINE ngay khi vừa ra mắt đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm của giới phê bình, gây được tiếng vang lớn trong và ngoài nước. Phim từng giành được giải Oscar danh giá ở hạng mục Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất, và đề cử hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất dành cho diễn xuất xuất thần của Catherine Deneuve. Ngoài ra, phim còn giành được giải Quả Cầu Vàng ở hạng mục dành cho phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc.

Quay trở lại sau 24 năm lịch sử, INDOCHINE tái hiện khán giả trong một diện mạo mới, tại một thời điểm đặc biệt: được lựa chọn để trình chiếu ra mắt tại sự kiện Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội – HANIFF lần thứ 4. Nhân dịp này, người hâm mộ điện ảnh Việt Nam sẽ có dịp được gặp gỡ đạo diễn gạo cội Regis Wargnier và nữ diễn viên huyền thoại của điện ảnh Pháp Catherine Deneuve trong quá trình tham gia các hoạt động quảng bá của bộ phim. INDOCHINE chính thức khởi chiếu rộng rãi tại các rạp trên toàn quốc từ 4/11/2016.

Bộ phim INDOCHINE xoay quanh cuộc đời của hai mẹ con Eliane Devries (Catherine Deneuve) và Camille (Phạm Linh Đan). Eliane là một phụ nữ Pháp sống ở Việt Nam, nơi cha cô có một đồn điền cao su rộng lớn, mặc dù có nhiều người theo đuổi nhưng cô vẫn sống vậy và nhận Camille, một cô gái Việt mang dòng dõi vua chúa bị mồ côi từ nhỏ làm con nuôi. Hai mẹ con cùng nhau sống bình lặng tại Việt Nam trong những năm tháng thực dân Pháp đô hộ cho tới khi gặp viên sĩ quan hải quân trẻ tuổi Jean-Baptiste Le Guen (do Vincent Perez thủ vai).

Vô tình và trớ trêu thay, cả Eliane và Camille đều phải lòng viên sĩ quan. Nhận ra tình cảm của con gái, Eliane đã chôn vùi tình cảm cá nhân riêng của mình, nhưng với Camille, khi đó đã được sắp đặt hôn lễ với một thanh niên quyền quý khác, cô sẵn sàng từ bỏ tất cả để đi theo tiếng gọi của con tim.

Để ngăn cản con khỏi một cuộc hôn nhân không lối thoát, Eliane đã sắp xếp để Jean-Baptiste được điều đi làm việc tại một khu vực khác. Bằng mọi giá, Camille bỏ trốn để tìm người tình trong mộng. Trong suốt hành trình tìm kiếm Jean-Baptiste, Camille chu du qua những vùng đất, gặp gỡ những con người cô chưa từng được biết đến mà vốn vẫn hay gọi bằng hai tiếng thân thương « quê hương ». Từ đây, Camille nhận ra được cái tôi cá nhân ẩn chứa sau dáng vẻ tiểu thư khuê các của mình là gì, tinh thần tự tôn và lòng yêu nước khiến Camille dần giác ngộ cách mạng.

Gặp lại người tình và cùng nhau bỏ trốn, Camille đã kịp mang trong mình dòng máu của chàng sĩ quan trẻ tuổi. Sau cái chết của Jean-Baptiste, con trai của hai người được Eliane nhận nuôi, còn Camille đi theo cách mạng. Bộ phim kết thúc với hình ảnh hai mẹ con Camille đoàn tụ tại Hội nghị Geneve 1954, cũng là khi chiến tranh tại Việt Nam kết thúc.

Catherine Deneuve, biểu tượng vẻ đẹp của điện ảnh Pháp, được cả thế giới ngưỡng mộ không chỉ bởi khả năng diễn xuất mà còn bởi sự đóng góp cho các hoạt động từ thiện phục vụ nhân loại. Hình ảnh của bà đã được sử dụng để đại diện cho Marianne, biểu tượng quốc gia của Cộng hòa Pháp, từ năm 1985 tới năm 1989.

Deneuve bắt đầu sự nghiệp điện ảnh lúc 13 tuổi, trong một vai nhỏ ở phim LES COLLÉGIENNES (1956) do Roger Vadim đạo diễn. Tiếp đó, vai diễn đột phá trong phim LES PARAPLUIES DE CHERBOURG của Jacques Demy đã mang tới cho Deneuve Giải Cành cọ vàng dành cho nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Sau vai diễn này, bà tiếp tục nhận được vô số lời đề nghị hợp tác và xuất hiện trong rất nhiều bộ phim nổi tiếng của Roman Polanski (REPULSION) và Luis Buñuel (BELLE DE JOUR).

Năm 1967, bà xuất hiện trong phim ca nhạc LES DEMOISELLES DE ROCHEFORT của Jacques Demy, cùng với chị gái Françoise Dorléac.

Deneuve tham gia tích cực trong các phim châu Âu trong thập niên 1960 và 1970, và chỉ xuất hiện trong một vài phim Mỹ như THE APRIL FOOLS (1969) và HUSTLE (1975). Trong thời gian này, bà xuất hiện trong các phim như TRISTANA (1970, cũng do đạo diễn Luis Buñuel đảm nhiệm) và A SLIGHTLY PREGNANT MAN (1973, diễn cặp cùng Marcello Mastrioanni). Trong thập niên 1980, một số bộ phim bà tham gia có thể kể đến là LE DERNIER MÉTRO (1980) của François Truffaut’, (đoạt giải César cho nữ diễn viên chính xuất sắc nhất), THE HUNGER (1983) của Tony Scott (đóng cặp với David Bowie và Susan Sarandon).

Đầu thập niên 1990, Deneuve được giới phê bình và người hâm mộ quốc tế biết đến qua bộ phim INDOCHINE. Với diễn xuất tài tình, Deneuve đã vinh dự nhận thêm một Giải César cho nữ diễn viên chính xuất sắc nhất và được đề cử cho Giải Oscar cho nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Liên tiếp sau đó bà tiếp tục gây tiếng vang với bộ phim MA SAISON PRÉFÉRÉE (1993) và LES VOLEURS (1995).

Năm 1994 bà là phó chủ tịch Ban giám khảo Liên hoan phim Cannes danh giá. Các năm tiếp theo bà tham dự một số dự án phim như L’UNIVERS DE JACQUES DEMY, PLACE, EST-OUEST, LE TEMPS RETROUVÉ, POLA X, BELLE-MAMAN và LE VENT DE LA NUIT.

Năm 2000, Deneuve tham gia diễn xuất trong phim DANCER IN THE DARK (2000) của Lars von Trier, đóng cặp cùng nữ ca sĩ người Iceland Björk. Bộ phim đã gây được tiếng vang lớn và được bầu chọn Giải Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes. Hai năm sau đó, bà tiếp tục tham gia bộ phim 8 WOMEN và nhận Giải Gấu bạc cho ê-kíp diễn viên xuất sắc của phim.

Không chỉ nổi tiếng trong lĩnh vực điện ảnh, Catherine Deneuve còn được biết đến như “nàng thơ” của nhà mốt trứ danh Yves Saint Laurent. Bên cạnh việc được Saint Laurent thiết kế một số trang phục độc quyền trong phim, Deneuve còn là gương mặt đại diện của dòng nước hoa kinh điển Chanel No.5. Tính cho đến nay, đây vẫn là một trong những dòng nước hoa có số lượng bán ra kỷ lục trong lịch sử các hãng mỹ phẩm trên toàn thế giới. Tiếp sau đó, bà liên tục được lựa chọn làm gương mặt đại diện cho các nhãn hàng danh tiếng khác như L’Oreal Paris, M.A.C, Louis Vuitton…

Deneuve còn được biết đến với vai trò là một nhà hoạt động xã hội, người đã đóng góp nhiều cho lĩnh vực y tế, giáo dục …. tại các nước chậm phát triển trên thế giới.

Vincent Pérez chạm ngõ điện ảnh với bộ phim GARDIEN DE NUIT (1986) của đạo diễn Jean-Pierre Limosin. Cũng trong năm này, anh hoàn thành một dự án khác mang tên HOTEL DE FRANCE do Patrice Chéreau chỉ đạo diễn xuất. Pérez được khán giả Việt Nam cũng như toàn thế giới biết đến qua bộ phim kinh điển CYRANO DE BERGERAC của đạo diễn Jean-Paul Rappeneau, đóng cùng với Gérard Depardieu và Anne Brochet.

Năm 1992, anh tham gia dự án phim được giải Oscar dành cho phim nước ngoài hay nhất mang tên INDOCHINE, đóng cặp cùng Catherine Deneuve và Phạm Linh Đan. Kể từ lúc đó, Pérez thường được giao những vai diễn lịch lãm chung tình trong các bộ phim LA REINE MARGOT, FANFAN. Trong hai năm liên tiếp 1998, 1999, anh được đề cử giải César cho nam diễn viên phụ xuất sắc nhất trong phim BOSSU và CEUX QUI M’AIMENT PRENDRONT LE TRAIN.

Bộ phim đầu tay L’ÉCHANGE do anh làm đạo diễn đã vinh dự được đề cử tại Liên hoan phim Cannes 1992  cho hạng mục Giải Ban giám khảo dành cho phim ngắn. 7 năm sau, anh tiếp tục cương vị chỉ đạo diễn xuất với dự án phim điện ảnh RIEN DIRE (1999). Vào năm 2002, anh thử sức với phim điện ảnh dài PEAU D’ANGE, bộ phim cũng do anh đồng viết kịch bản.

Phạm Linh Đan – Nữ diễn viên gốc Việt này sinh ra tại thành phố Hồ Chí Minh và cùng gia đình tới định cư tại Pháp vào năm 1975. Vai diễn Camille trong INDOCHINE là vai diễn đầu đời của Phạm Linh Đan khi cô mới chỉ 17 tuổi. Tình cờ tìm thấy mẩu quảng cáo đăng tuyển diễn viên cho bộ phim trong một nhà hàng Việt Nam tại Pháp, bố Linh Đan đã khuyến khích cô thử vai nhưng cô không đăng ký vì không nghĩ mình có khả năng diễn xuất. Tình cờ sau đó, một người bạn đã đăng ký hộ cô, từ đó Linh Đan nhận được vai diễn con gái nuôi của Eliane Devries do Catherine Deneuve thủ vai. Bộ phim được Linh Đan thừa nhận là “sự mở màn tuyệt vời” cho sự nghiệp diễn xuất của cô. Cô được đề cử giải César cho Nữ diễn viên triển vọng cho vai diễn Camille trong phim.

Năm 1994, Linh Đan tham gia bộ phim thứ hai Jamila. Sau sự khởi đầu thành công đó, Linh Đan không tham gia thêm bất kỳ dự án làm phim nào khác và chuyên tâm vào hoàn thành việc học của mình với chuyên ngành Marketing.

Năm 2001, Linh Đan tham gia một khoá học diễn xuất tại Học viện Lee Strasberg để bày tỏ mong muốn nghiêm túc cống hiến cho lĩnh vực diễn xuất. Sau 4 năm học, cô quay trở lại Pháp với vai diễn Lu Ann trong phim LES MAUVAIS JOUEURS. Cùng năm, cô tham gia một dự án khác của đạo diễn Jacques Audiard mang tên DE BATTRE MON COEUR S’EST ARRÊTÉ, Bộ phim này đã đem lại cho cô giải César cho Nữ diễn viên triển vọng.

Một năm sau đó, Linh Đan trở về Việt Nam để giới thiệu bộ phim PARS VITE ET REVIENS TARD (2007) trong chương trình Toàn cảnh điện ảnh Pháp tại Việt Nam lần thứ nhất. Hai năm sau, cô tham gia bộ phim nổi tiếng của đạo diễn trẻ Bùi Thạc Chuyên, kịch bản của Phan Đăng Di mang tên CHƠI VƠI với vai diễn một người phụ nữ đồng tính. Bộ phim đã vinh dự nhận giải thưởng của giới phê bình tại Liên hoan phim Venice.

Régis Wargnier (đạo diễn của phim) sinh ra tại Paris, Pháp và theo học văn học cổ điện tại đại học Nanterre. Trong suốt thời sinh viên, ông còn được biết đến với vai trò là một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp khi đang theo đuổi chương trình cao học tại Hy Lạp.

Wargnier bắt đầu chạm ngõ điện ảnh với vai trò trợ lý cho đạo diễn Claude Chabrol trong bộ phim LA DECADE PRODIGIEUSE và DOCTEUR POPAUL, tiếp đến là đao diễn Michel Deville cho bộ phim LA FEMME EN BLEU. Sau năm 1973, Wargnier làm việc với tư cách là trợ lý chuyên biệt cho Chabrol trong một số dự án phim điện ảnh. Từ thập kỷ 80, ông tiếp tục trau dồi them kỹ năng nghề khi thử sức với vai trò trợ lý đạo diễn thứ nhất cho bộ phim LA BANQUIERE (1980, do Francois Girod đạo diễn), LE FAUSSAIRE (1981, do Volker Schlondorff đạo diễn) cùng một số đạo diễn khác như Margarethe von Trotta, Patrice Leconte và Valerio Zurlini.

Năm 1986, ông bắt đầu chỉ đạo diễn xuất bộ phim đầu tay của mình mang tên LA FEMME DE MA VIE. Bộ phim đã giúp ông giành được giải thường danh giá César cho Dự án điện ảnh đầu tay xuất sắc nhất. Năm 1989, ông tiếp tục chỉ đạo diễn xuất bộ phim JE SUISE LE SEIGNEUR DU CHATEAU. INDOCHINE là bộ phim thứ 3 của ông, đồng thời được coi là “kiệt tác” trong suốt quá trình phát triển sự nghiệp của vị đạo diễn tài ba này. Bộ phim sau đó đã vinh dự được trao giải Oscar và César cho phim nước ngoài hay nhất. Nữ diễn viên chính Catherin Deneuve nhận giải Oscar Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất qua bộ phim.

Năm 1995 ông thực hiện tiếp bộ phim UNE FEMME FRANCAISE với sự tham gia của các diễn viên  Emmanuelle Béart, Daniel Auteuil và Jean-Claude Brialy. Năm 1999. Resgis gặp lại Catherine Deneuve trong dự án phim EST-OUEST, đóng cùng với Oleg Menchikov, Sandrine Bonnaire trong bộ phim về những tháng ngày đen tối dưới chế độ độc tài chuyên chế Stalin.

Một số dự án phim khác của ông phải kể đến là COEURS D’ATHLÈTES, MAN TO MAN, PARS VITE ET REVIENS TARD, LE TEMPS DES AVEUX.