Xóa đói giảm nghèo và đào tạo nghề- “Điểm sáng” trong bức tranh KT-XH 2018

Lần đầu tiên trong lịch sử, chỉ tiêu đào tạo nghề vượt 100%

Tại buổi thảo luận, các đại biểu Quốc hội cho rằng năm 2018, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng với định hướng, chủ trương kịp thời của Đảng, nỗ lực phấn đấu của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, đồng bộ của Chính phủ, đặc biệt là trong việc tập trung hoàn thiện thể chế, đổi mới chính sách, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tình hình kinh tế - xã hội nước ta đã có nhiều chuyển biến tích cực, toàn diện, đúng hướng và cơ bản thực hiện được mục tiêu tổng quát đã đề ra. Các đại biểu cũng nhấn mạnh đến việc thực hiện thành công mục tiêu kép là vừa giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đã tạo thêm dư địa để thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ bảo đảm an sinh xã hội, tạo việc làm, nâng cao thu nhập và đời sống của nhân dân, ổn định trật tự, an toàn xã hội trong các năm tiếp theo.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa cho rằng, kinh tế vĩ mô đã có bước chuyển biến tích cực so với đầu nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XIV, nền kinh tế có xu hướng đổi chiều từ tăng trưởng chậm dần sang tăng dần. Đây là thành tựu và là thời cơ để có những bước đột phá cao hơn trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV.

Phó Chủ nhiệm UB các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi đặc biệt đánh giá cao những kết quả về đào tạo nghề trong năm 2018

Đặc biệt, ông Lợi cho rằng, trong quá trình phát triển kinh tế xã hội, chúng ta đã đảm bảo được an sinh xã hội đặc biệt là  thực hiện được mục tiêu giảm nghèo và hạn chế tái nghèo. Tất cả báo cáo của Chính phủ, báo cáo của các bộ, ngành , của Ủy ban kinh tế, của Ủy ban Tài chính đều đánh giá cao thành tựu về giảm nghèo, hiện chúng ta còn khoảng dưới 6% tỷ lệ hộ nghèo. Những kết quả về giảm nghèo đã cho thấy phát triển  kinh tế đã gắn với tiến bộ và công bằng xã hội.

“Trong đó, điểm sáng lớn nhất trong chính sách giảm nghèo là chúng ta đã tập trung nguồn lực cho Ngân hàng chính sách để cho vay, chúng ta tăng mức vay tối đa 50 triệu cho hộ nghèo, điều chỉnh lãi suất, nâng thời gian vay, nhưng  hiện nay, cho đến tháng 6/2018,  nợ quá hạn của ngân hàng chính sách cho người nghèo để giảm nghèo bền vững chỉ có 0,42%. Tôi cho đây là kết quả rất đáng ghi nhận.” – ông Bùi Sỹ Lợi nhấn mạnh.

Về công tác đào tạo nghề, ông Lợi cho rằng, đào tạo nghề phát triển rất tốt nhưng mới chỉ dừng ở việc đào tạo để có việc làm, đào tạo từ 3 tháng trở lên mới chỉ đạt 23,5%. “Điều mà chúng ta quan tâm là đào tạo bằng cấp, đào tạo có năng lực có chuyên môn và đào tạo để đáp ứng cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đó mới là điều quan trọng và hiện chúng ta mới chỉ đạt 23,5%. Tuy nhiên, tỷ lệ lao động qua đào tạo thất nghiệp lại rơi vào lao động chất lượng cao là nhiều hơn, bậc đại học và cao đẳng rất nhiều. Điều đó cho thấy, người ta bắt đầu nghĩ đến câu chuyện đào tạo để có việc làm, có thu nhập để đảm bảo cuộc sống chứ không nghĩ đến chạy theo bằng cấp và học vị nữa. Tôi cho đó là một chuyển biến rất tích cực. Theo tôi, năm nay anh Dung (Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung-PV) và ngành lao động có một thành tựu rất lớn, đó là:  lần đầu tiên trong lịch sử đào tạo nghề vượt chỉ tiêu trên 100%, đến giờ phút này là có thể khẳng định năm 2018  là một năm thành công của đào tạo nghề.”- ông Lợi phát biểu.

Cần đầu tư có trọng điểm để giải quyết “lõi nghèo” hiệu quả

Đề cập đến những tồn tại của nền kinh tế, ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng, kinh tế tăng trưởng nhưng cơ cấu lao động luôn chuyển dịch chậm hơn cơ cấu kinh tế. Đây là một “nút thắt”, nếu chúng ta không tập trung nâng cao, cơ cấu lại chất lượng nguồn nhân lực và đầu tư phát triển tăng trưởng để chuyển dịch cơ cấu lao động thì năng suất lao động sẽ rất thấp, đời sống người dân sẽ tác động, lớn nhất là khu vực phi chính thức (chiếm tới 70%).

Về công tác xóa đói giảm nghèo, ông Lợi cho rằng, chúng ta đã đưa 16 chương trình mục tiêu quốc gia trở thành hai chương trình mục tiêu quốc gia nhưng hiện vẫn còn rất nhiều chương trình quốc gia. Theo ông Lợi, không nên để quá nhiều mục tiêu, nhiều chương trình dẫn đến tình trạng phân bổ bố trí ngân sách không đúng kế hoạch, thẩm định kéo dài và giải ngân chậm. Điều đó gây ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng của giảm nghèo bền vững

“Không nên đầu tư tràn lan, đầu tư phải có trọng tâm, trọng điểm, quan tâm đến chất lượng và hiệu quả. Trước đây, xóa đói giảm nghèo trên diện rộng còn giờ phải tập trung vào chất lượng để giải quyết vấn đề trọng điểm “lõi nghèo” sao cho hiệu quả cao hơn.”- ông Lợi nói và lưu ý, hiện nay 5 dịch vụ xã hội cơ bản tối thiểu: giáo dục, y tế, nước sạch, nhà ở, thông tin truyền thông… vẫn còn thiếu trong chuẩn nghèo đa chiều. Nhà ở cho nhân dân cũng là một trụ cột về an sinh xã hội. Công nhân hiện đang khó khăn nhất về nhà ở, Quốc hội nên ủng hộ Chính phủ bố trí nguồn ngân sách để đảm bảo an cư lạc nghiệp cho người dân, đặc biệt là cho những đối tượng thu nhập thấp.

Toàn ảnh phiên họp tổ chiều 23/10

Cũng liên quan đến vấn đề nhà ở, đại biểu Phạm Thị Thu Trang, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi cho rằng, thời gian qua đã có nhiều chính sách về nhà ở, nhưng các chính sách này còn chưa thỏa đáng, chưa hấp dẫn doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, khu chế xuất…Hiện nhà ở xã hội mới chỉ đáp ứng được 28% nhu cầu. Do vậy, đề nghị thời gian tới Chính phủ tiếp tục quan tâm, ưu tiên tạo điều kiện thuận lợi cho công nhân, lao động nghèo ổn định cuộc sống thông qua các chính sách ưu đãi về nhà ở.

Thảo luận về kết quả 3 năm thực hiện các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi, đại biểu Trịnh Ngọc Phương – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh, đánh giá cao những kết quả đã đạt được. Tuy nhiên, theo Đại biểu, hiện nay Bảo hiểm y tế đối với bà con dân tộc thiểu sổ vẫn còn gặp nhiều bất cập tại một số địa phương, vẫn còn tình trạng chậm trễ. Tại những tỉnh có biên giới, đặc biệt như tỉnh Tây Ninh, vẫn luôn có bà con dân tộc vùng khác vào định cư, những người này không có hộ khẩu, không có giấy tờ tuỳ thân dẫn đến việc không lo được việc làm, trẻ em không được đi học, gây rất nhiều khó khăn cho địa phương. Đại biểu đề nghị Chính phủ cùng các bộ ngành liên quan cần nghiên cứu thêm vấn đề này để đưa ra giải pháp khắc phục.