Vườn Cau Đỏ địa chỉ đỏ về nguồn ở Thành phố Hồ Chí Minh

Vườn Cau Đỏ có diện tích khoảng 300 mẫu, chạy dọc theo mé Tân Thới Hiệp và giáp ranh với xã Nhị Bình (Hóc Môn). Tuy địa hình bằng phẳng nhưng kênh rạch chằng chịt như mạng nhện.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh thăm Mẹ Việt Nam anh hùng tại quận 12

Tên gọi Vườn Cau Đỏ ra đời cách đây khá lâu, không ai còn biết chính xác nguồn gốc ra đời của nó. Theo các đồng chí lão thành cách mạng đã từng hoạt động trên địa bàn này, trong chiến tranh ở đây cau mọc thành từng đám nên gọi là “Vườn cau”, còn màu “đỏ” của địa danh “Vườn Cau Đỏ” không chỉ đơn thuần là màu sắc của thân cau bị ngả màu do tàn phá ác liệt của chiến tranh mà còn mang ý nghĩa là những hy sinh xương máu của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, nhân dân đã ngã xuống mảnh đất này.

Các em học sinh đến thắp hương tại Khu Tưởng niệm Vườn Cau Đỏ

Ngoài tên gọi Vườn Cau Đỏ địa danh này còn có tên gọi khác là Căn cứ  Lõm, tên gọi này xuất hiện trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Khái niệm “Lõm” dùng để chỉ cơ sở của ta xây dựng ngay trong tầm kiểm soát của địch, có khi chỉ là hai, ba gia đình, có khi là cả xóm. Đây là nơi che giấu, nuôi dưỡng cán bộ, chiến sĩ ta ở Thạnh Lộc – Thạnh Xuân. Căn cứ gồm nhiều “Lõm” khác nhau giàn trải trên một địa bàn rộng.

Năm 1968, Căn cứ Lõm đã đủ sức chứa nhiều đơn vị bộ đội cấp tiểu đoàn, trung đoàn về đây ém quân để chuẩn bị cho tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Trong chiến dịch Hồ Chí Minh Lịch sử, Vườn Cau Đỏ là nơi dấu quân của các đơn vị như E115, Trung đoàn Gia Định, Bộ đội Gò Môn... chuẩn bị tiến đánh vào Sài Gòn, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Mặc dù đã nhiều lần địch dùng pháo binh, máy bay ném bom để càn quét và đánh phá ác liệt nhằm tiêu diệt Vườn Cau Đỏ nhưng cán bộ, chiến sĩ và nhân dân Thạnh Lộc – Thạnh Xuân đã dũng cảm chấp nhận hy sinh, gian khổ bảo vệ khu căn cứ đến cùng.

Đã nhiều năm trôi qua, sau ngày đất nước được thống nhất, Vườn Cau Đỏ đã có nhiều sự đổi thay và phát triển. Những dấu vết đau thương của chiến tranh đã dần dần được khép lại. Giờ đây Vườn Cau Đỏ đã trở thành khu di tích lịch sử, không chỉ là địa điểm họp mặt, tham quan mà còn là nơi để thế hệ trẻ thể hiện lòng biết ơn, tinh thần “uống nước nhớ nguồn” qua việc chăm sóc, dâng hương, học tập về chương trình lịch sử địa phương trong nhà trường. Và hơn tất cả Vườn Cau Đỏ là niềm tự hào của nhân dân Thạnh Lộc – Thạnh Xuân trong những tháng năm kháng chiến hào hùng của dân tộc.