Tuyển sinh "vơ bèo vạt tép", chất lượng và uy tín của nhà trường bị giảm sút

Bà Nguyễn Thị Kim Phụng tư vấn cho thí sinh tại ngày hội tuyển sinh.

Tổ hợp xét tuyển bất hợp lý, trường sẽ bị "mất nhiều hơn được”

Theo bà Nguyễn Thi Kim Phụng, thực hiện quy định tại Điều 34 của Luật GD Đại học: “Cơ sở giáo dục đại học tự chủ quyết định phương thức tuyển sinh và chịu trách nhiệm về công tác tuyển sinh”, Quy chế tuyển sinh đã quy định: Các trường được “Sử dụng kết quả của 3 bài thi/môn thi, trong đó có ít nhất một trong hai bài thi Toán, Ngữ văn để xét tuyển. Các bài thi/môn thi đưa vào tổ hợp để xét tuyển phải gắn với yêu cầu của ngành đào tạo; không sử dụng nhiều hơn 4 tổ hợp bài thi/môn thi để xét tuyển cho một ngành”.

Như vậy, các trường được đảm bảo quyền tự chủ nhưng phải có trách nhiệm giải trình về việc bài thi/môn thi đưa vào tổ hợp để xét tuyển có gắn với yêu cầu của ngành đào tạo và quy trình xác định tổ hợp tuyển sinh ra sao. “Thông thường, ít nhất phải có một hoặc hai môn thi trong tổ hợp được coi như là môn kiến thức nền tảng, tiên quyết để có thể vào học chương trình đào tạo. Quy trình xác định tổ hợp cho các ngành thường do hội đồng khoa học đào tạo hoặc hội đồng tuyển sinh tham mưu... Và, nhà trường phải giải trình được tính liên quan, hợp lý, cần thiết của tổ hợp đó đối với ngành đào tạo”, bà Kim Phụng nhấn mạnh.

Đồng thời, bà Kim Phụng cũng cảnh báo, nếu trường xác định những tổ hợp môn thi không liên quan thì trường sẽ bị "mất nhiều hơn được”. Trước hết là dư luận xã hội nghi ngờ, đánh giá thấp chính sách chất lượng của trường và khối trường đang đào tạo cùng ngành. Bên cạnh đó, những em học sinh có học lực tốt sẽ không chọn trường này, dẫn đến đây chỉ là điểm đến của những thí sinh không có tinh thần thực học, đi học chỉ cốt để kiếm tấm bằng.

Đối với thí sinh chưa suy nghĩ chín chắn vào trường không phải bằng kiến thức nền tảng vững chắc thì cũng khó tiếp thu kiến thức, không hứng thú trong khi học và sau này, nếu có tốt nghiệp cũng khó xin việc làm, có xin được việc làm thì cũng khó trở thành công việc yêu thích, đam mê, để cống hiến và phát triển... Thực tế đã chứng minh, nhiều thí sinh bỏ học giữa chương trình thường rơi vào những trường hợp này, chấp nhận mất học phí, thời gian, công sức...

Dừng tuyển sinh đối với các trường vi phạm

Điều quan trọng hơn là chất lượng đào tạo và uy tín của nhà trường sẽ bị giảm sút khi thấy trường tuyển sinh bằng cách ”vơ bèo vạt tép”, người sử dụng lao động sẽ nghi ngờ chất lượng đào tạo của trường, không muốn nhận sinh viên của trường. Nhà trường lại tiếp tục không thu hút được sinh viên giỏi, giảng viên giỏi... Bởi vì, trong điều kiện thông tin minh bạch như hiện nay, khó có thể "vàng thau lẫn lộn”, nếu điều đó cứ tiếp diễn thì đó sẽ là quá trình "tự sát”.

Kỳ thi THPT quốc gia 2018 diễn ra từ ngày 24 đến 27/6.

Bà Kim Phụng tin rằng: "Những trường lựa chọn cách trên không nhiều nhưng đã có hiện tượng như vậy, chúng tôi sẽ theo dõi sát tình hình. Nếu thấy những tổ hợp quá bất thường, sẽ trao đổi, yêu cầu nhà trường giải trình. Nếu không có căn cứ thuyết phục, chúng tôi có thể lựa chọn những trường có dấu hiệu tiêu cực này để trước hết, kiểm tra, thanh tra về các điều kiện đảm bảo chất lượng, việc thực hiện các quy định về tuyển sinh, đào tạo, việc đảm bảo chuẩn đầu ra và việc làm của sinh viên sau tốt nghiệp... Theo đó, những trường chất lượng thấp sẽ bị cảnh báo, nếu có vi phạm thì bị xử lý nghiêm theo quy định; thậm chí đến dừng tuyển sinh và công khai cho xã hội biết để phòng ngừa chung”.

Năm nay, các trường được trao quyền tự chủ xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào (trừ các ngành đào tạo giáo viên). Nhưng Bộ GD&ĐT vẫn yêu cầu sau khi có điểm thi, các trường phải công bố công khai điểm sàn nhận xét tuyển trước khi thí sinh thay đổi nguyện vọng. Đồng thời phải nhập lên cơ sở dữ liệu thi tuyển sinh để quản lý.
Trên cơ sở đó, các phương tiện truyền thông hoặc Bộ GD&DT có thể lập danh sách điểm sàn của các trường để công khai, minh bạch thông tin cho thí sinh có lựa chọn phù hợp. Đây cũng là cách để các trường phải giữ uy tín, xây dựng “thương hiệu” cho mình.
Theo bà Phụng, để giảm thiểu tình trạng trên, tới đây, trong nội dung tập huấn thi tuyển sinh, Bộ GD&ĐT cũng sẽ trao đổi trực tiếp với các trường. Và, cùng với sự đồng hành tuyên truyền của các cơ quan truyền truyền thông, thí sinh sẽ nhận thức đúng vấn đề, lựa chọn đúng tổ hợp và ngành sở trường để đăng ký xét tuyển.