Việt Nam nỗ lực để giảm tỷ lệ đuối nước trẻ em

Theo số liệu thống kê, tại Việt Nam mỗi năm có khoảng 2.000 trẻ em bị đuối nước. Trung bình mỗi ngày có khoảng 5 em tử vong vì đuối nước, con số này cao gấp 10 lần so với các nước phát triển. Tử vong do đuối nước chủ yếu xảy ra tại cộng đồng, chiếm tới 77%, tại gia đình là 22,4% và 1% trẻ tử vong vì đuối nước tại trường học. Có đến 55% trẻ em tử vong do đuối nước song trong các hộ gia đình nghèo, tập trung chủ yếu ở vùng nông thôn. Trẻ em trong độ tuổi từ 0 – 4 tuổi có tỷ lệ đuối nước cao nhất. Những vụ đuối nước thường tập trung vào những tháng hè, đặc biệt là đầu mùa hè.

Các đại biểu tham dự hội thảo.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ bị đuối nước, trong đó có nhiều trường hợp trẻ không được giám sát của người lớn, do trẻ em không biết bơi, không có các kỹ năng an toàn dưới nước, môi trường sống xung quanh không an toàn, ý thức chấp hành các quy định an toàn trong vận tải đường thủy của người dân chưa cao. Tổng hợp số liệu báo cáo từ các bộ, ngành, địa phương cho thấy, cả nước chỉ có 30% trẻ em biết bơi. Chính vì thế, việc phổ cập bơi và các kiến thức, kỹ năng phòng chống đuối nước cho trẻ em là giải pháp hết sức cần thiết để ngăn chặn tình trạng đuối nước.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho rằng, trong cuộc sống hàng ngày, chỉ một phút bất cẩn, sự thiếu ý thức, thiếu kỹ năng mà có thể mất đi sinh mạng của các em do đuối nước. Đuối nước không những cướp đi sự sống và ảnh hưởng đến sự phát triển của các em và để lại những nỗi đau không nguôi cho rất nhiều gia đình và xã hội. Trong thời gian qua, Ủy ban quốc gia về trẻ em đã đi kiểm tra tại một số địa phương và thấy rằng tình trạng đuối nước trẻ em trong thời gian gần đây có giảm, nhưng vẫn còn ở mức cao so với khu vực. Để giảm tình trạng đuối nước, thời gian qua, Bộ LĐ-TB&XH đã phối hợp với các bộ, ngành, đoàn thể triển khai tích cực các hoạt động nâng cao kiến thức, kỹ năng phòng, chống đuối nước cho trẻ em, các chiến dịch truyền thông trên toàn quốc đã nâng cao nhận thức của xã hội đối với việc phòng, chống đuối nước trẻ em.

Dạy trẻ em kỹ thuật bơi và kỹ năng an toàn dưới nước.

Để giảm thiểu tai nạn đuối nước, bên cạnh sự chỉ đạo sát sao của các cấp ủy đảng, chính quyền cần sự chung tay của các tổ chức quốc tế, tổ chức xã hội và đặc biệt là sự tham gia của cộng đồng, nhà trường, gia đình.

Theo TS. Kidong Park, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam việc trang bị cho trẻ em biết bơi và các kỹ năng an toàn trong môi trường nước là biện pháp hiệu quả để giảm thiểu các vụ đuối nước trẻ em. Bên cạnh đó, việc cung cấp các dịch vụ chăm sóc giám sát trẻ nhỏ để phòng ngừa đuối nước cũng là biện pháp hiệu quả. Kinh nghiệm phòng chống đuối nước tại Bangladesh cho thấy, tăng cường giám sát trẻ nhỏ đã giúp giảm đuối nước trẻ em gấp 3 lần.

Phát biểu tại hội thảo, bà Kelly Larson, Giám đốc Chương trình Phòng, chống đuối nước toàn cầu, Quỹ từ thiện Bloomberg đánh giá cao vai trò của Bộ LĐ-TB&XH trong việc nỗ lực phòng chống đuối nước trẻ em. Thời gian qua, Bloomberg đã phối hợp để đánh giá đâu là địa phương có tỷ lệ đuối nước cao ở Việt Nam. Bà Kelly Larson cũng cho rằng, nếu trẻ được trang bị kỹ năng bơi an toàn và kỹ năng an toàn dưới nước cũng như có điểm trông giữ trẻ tại cộng động sẽ giảm đuối nước trẻ em đặc biệt nhóm trẻ dưới 5 tuổi.

Bộ VH-TT&DL phối hợp LĐ-TB&XH và WHO xây dựng Đề cương tài liệu dạy bơi an toàn, phòng chống đuối nước trẻ em phục vụ nhóm đối tượng từ 6 - 15 tuổi. Bộ tài liệu bão gồm các nội dung chính như: Đuối nước và các biện pháp pháp chống đuối nước; Công tác tổ chức dạy bơi, phòng chống đuối nước cho trẻ em; Hướng dẫn trẻ em kỹ năng an toàn trong môi trường nước và cứu đuối nước an toàn; Giới thiệu chương trình mẫu dạy bơi an toàn cho trẻ em.

Bộ tài liệu dạy bơi an toàn, phòng chống đuối nước trẻ em được đánh giá là cẩm nang để trang bị những kiến thức, kỹ năng phòng chống đuối nước cho trẻ.  Bởi theo kinh nghiệm phòng chống đuối nước đã được triển khai tại Bangladesh cho thấy, các chiến lược phòng chống đuối nước được điều chỉnh theo độ tuổi của trẻ như sau: Cải thiện việc giám sát trẻ nhỏ (dưới 5 tuổi); Trang bị cho trẻ lớn hơn (4 – 10 tuổi) các kĩ năng bơi an toàn và bảo toàn tính mạng đã giúp giảm số trẻ bị đuối nước. Đặc biệt, để phòng chống đuối nước cần có sự tham gia của cộng đồng – thành lập Ban phòng chống tai nạn thương tích của thôn. Các điểm trông trẻ trong ngày tại cộng đồng (Anchal) được thành lập nhằm hỗ trợ phát triển trẻ thơ toàn diện. Các điểm này mở cửa 6 ngày/tuần, 9h sáng – 1h chiều. Mỗi điểm có hai người trông trẻ được đào tạo (mẹ Anchal trông trẻ chính và một người hỗ trợ) trông nom khoảng 20 - 25 trẻ. Từng Anchal được thành lập ở nhà riêng của thành viên nữ trong cộng đồng. Các hoạt động của trẻ ở lớp gồm: Các chương trình học tập phát triển trẻ thơ; Các hoạt động xã hội như múa, hát; Hướng dẫn về vệ sinh sức khỏe.