Tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2019 – 2020: Chỉ cần nắm chắc kiến thức, học theo sơ đồ

Đây là năm thứ hai Hội thảo được tổ chức nhằm trang bị, hỗ trợ cho học sinh và phụ huynh phương pháp, lộ trình học phù hợp, giảm áp lực, lo lắng; từ đó, tự tin đối mặt với những thay đổi của kỳ thi vào lớp 10 năm học 2019 - 2020.

Phụ huynh và học sinh dự hội thảo.

Chắc kiến thức, học theo sơ đồ tư duy

Trước những lo lắng, căng thẳng của hầu hết học sinh, phụ huynh, các thầy, cô giáo khẳng định, chỉ cần các con nắm chắc kiến thức và học theo sơ đồ tư duy thì chuyện đối mặt với bất kỳ sự thay đổi nào không phải là vấn đề. “Công thức” này có thể áp dụng đối với tất cả các môn thi.

Chia sẻ về điều này, cô giáo Thu Trang (giáo viên bộ môn Ngữ văn, Hệ thống Giáo dục HOCMAI) cho rằng: Nhiều người nói học văn là lãng mạn, không cần rành mạch, học và viết theo cảm hứng nhưng điều này là quan niệm sai lầm mà đa số học sinh, phụ huynh. Không chỉ các môn tự nhiên, môn Văn cũng đòi hỏi học sinh phải có tư duy logic. Với hệ thống ý chính được vạch thành sơ đồ, các em vừa dễ dàng nắm chắc nội dung vừa triển khai ý từ đoạn văn, bài văn nhanh, đầy đủ, cô đọng và súc tích.

“Bất kể là Văn hay môn thi nào khác, đáp án của đề thi đều có barem chấm điểm rõ ràng. Chính vì vậy, với môn Văn, dù viết hay, bay bổng, lãng mạn và dài thế nào nhưng không đủ ý thì vẫn bị mất điểm. Các em nên lập sơ đồ kiến thức trong quá trình học để thu lại hiệu quả học cao nhất” – cô giáo Thu Trang chia sẻ thêm.

Cô Nguyễn Thu Trang: Bất kể là Văn hay môn thi nào khác, đáp án của đề thi đều có barem chấm điểm rõ ràng.

Bên cạnh đó, cô giáo Thu Trang cũng chia sẻ sâu hơn đối với từng phần kiến thức trọng tâm trong môn Văn theo khung thiết kế của đề tham khảo mà Sở GD&ĐT Hà Nội mới công bố; từ đó có những tư vấn cho học sinh về cách học, cách phân bổ thời gian khi làm bài.

Đồng quan điểm về áp dụng tư duy logic và việc xây dựng hệ thống sơ đồ tư duy trong quá trình học, thầy giáo Hồng Trí Quang (giáo viên bộ môn Toán, Hệ thống Giáo dục HOCMAI) cho rằng, học sinh cần nắm vững kiến thức trọng tâm. Nhiệm vụ của các em là chia nhỏ và tích lũy dần kiến thức; học cuốn chiếu và kết thúc chuyên đề nào chắc chắn chuyên đề ấy. Trên cơ sở các kiến thức trọng tâm này, học sinh sẽ dễ dàng hệ thống hóa thành lộ trình học tập đối với từng dạng bài, từng mảng kiến thức.

Tại Hội thảo, thầy Trí Quang cũng đưa ra những chia sẻ rất cụ thể về cách học cũng như khoanh vùng kiến thức đối với môn Toán. Với phần Đại số, học sinh làm bài tập nhiều, cẩn thận từng bước và hạn chế tối đa sai sót. Ở phần Hình học, từng bước khai thác đề bài theo hướng tư duy suy luận ngược, học sinh sẽ lần lượt tìm ra vấn đề cần giải quyết.

“Hãy học cách giải quyết như là một nhà thám tử, giải quyết các bài toán như chơi game, từng bước lần tìm ra mấu chốt vấn đề như tìm ra manh mối và tìm ra đáp án như tìm ra thủ phạm” – thầy Trí Quang chia sẻ về cách học.

Thầy Trí Quang đặc biệt lưu ý, việc trình bày trong môn thi Toán rất quan trọng. Học sinh cần trình bày cẩn thẩn, chắc chắn từng bước, tránh tư duy nhanh nhưng làm ẩu, tắt bước dẫn tới mất điểm. Trong quá trình học, hãy học từ sai lầm của bản thân và của bạn bè để rút ra kinh nghiệm. “Phạm sai lần đầu tiên là bình thường, ai cũng sẽ mắc phải nhưng phạm sai lầm lần thứ hai ở cùng một lỗi là điều không chấp nhận được” – thầy Trí Quang nhấn mạnh.

Thầy giáo Hồng Trí Quang cho rằng, học sinh cần nắm vững kiến thức trọng tâm.

Dù có đặc thù hơn nhưng đối với môn Tiếng Anh, cô giáo Mai Hương (giáo viên bộ môn Tiếng Anh, Hệ thống Giáo dục HOCMAI) cũng nhận định, sơ đồ tư duy cũng phát huy tác dụng với môn học này. Bên cạnh đó, cô Hương cũng nhấn mạnh và khoanh vùng kiến thức học sinh cần nắm vững, giúp các em hình dung rõ ràng, rành mạch các mảng kiến thức và dạng bài thi trong đề thi năm nay.

 “Đừng vùi dập ước mơ của con”

Sự thay đổi của kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm nay tại Hà Nội đã mang lại không ít lo lắng cho các bậc phụ huynh. “Để đánh giá thì tôi thấy kì thi vào 10 tại Hà Nội còn áp lực hơn cả thi Đại học nên phụ huynh rất căng thẳng, không biết các con có kịp thích ứng với những thay đổi của kỳ thi hay không. Bản thân tôi xác định, không chỉ phục vụ cho kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, kiến thức còn là nền tảng cho những năm học cấp 3 và sau này nên việc chuẩn bị tâm lý, kiến thức và chủ động tìm hiểu thông tin về kỳ thi là điều rất cần thiết mà mọi phụ huynh nên làm” – phụ huynh Nguyễn Thị Công (Hà Nội) chia sẻ.

Bày tỏ quan điểm về vai trò của phụ huynh đối với việc đồng hành và định hướng cho con trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm nay, thầy giáo Hồng Trí Quang cho rằng, đối với bất kỳ môn học nào cũng vậy, điều quan trọng nhất là học sinh không có ý thức học và không có đam mê. Phụ huynh sẽ là người giúp con tự nâng cao ý thức học và đủ sự yêu thích, đam mê với việc học thay vì cưỡng ép.

Cô giáo Phạm Thúy Ngọc (Hiệu phó Trường THCS Trung Tú, Hà Nội): Việc xây dựng lộ trình học tập phù hợp rất quan trọng.

“Nhiều bố mẹ bắt các con xây dựng tiếp ước mơ dang dở của mình. Các con cần có ước mơ, có ước mơ thì mới yêu thích, đam mê và có đam mê thì sẽ có động lực làm tốt hơn. Vì vậy, bố mẹ đừng vùi dập ước mơ của các con, đừng áp đặt mong muốn lên các con. Thay vào đó, nên đi cạnh, động viên, khích lệ, lắng nghe đề cùng định hướng và chinh phục từng mục tiêu” – thầy Trí Quang chia sẻ.

Thầy Trí Quang cũng nhấn mạnh, bố mẹ hãy cùng con cái thảo luận, đưa ra lộ trình học tập. Khi đã đặt được lộ trình thì cả bố mẹ và con đều cam kết thực hiện không lùi bước. Lộ trình mà thầy Trí Quang gợi ý cho phụ huynh và học sinh là lộ trình xoắn ốc, tức là học kiến thức cơ bản – học nâng cao chuyên đề và trộn vào với nhau, luyện đề và làm bài thi thử.

“Biết con mình ở đâu, định lượng được khả năng của con sẽ giúp định hướng tốt cho con trong việc lựa chọn cách học, cách ôn thi, chọn lựa trường cũng như hướng đầu tư phù hợp. Với môn Tiếng Anh, nếu phụ huynh không biết hoặc không thông thạo, có thể định lượng bằng cách thường xuyên trao đổi với giáo viên bộ môn của con tại lớp cũng như tại lớp học thêm” – cô Mai Hương chia sẻ.

Với sự xuất hiện của môn thi thứ 4 trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2018 – 2019, nhiều học sinh và phụ huynh cảm thấy áp lực bởi môn thi này được công bố vào tháng 3/2019. Như vậy, ngoài 3 môn thi đã được công bố, các em sẽ phải tiếp tục học đồng thời 6 môn học khác cho tới thời điểm được công bố môn thi cuối cùng. Điều này tạo ra thách thức khá lớn, đòi hỏi học sinh và phụ huynh cần có xây dựng lộ trình học để phân bổ thời gian phù hợp, cân đối cho từng môn.

Theo cô giáo Phạm Thúy Ngọc (Hiệu phó Trường THCS Trung Tú, Hà Nội), việc xây dựng lộ trình học tập phù hợp rất quan trọng; đặc biệt trong hoàn cảnh tháng 3/2019 các con mới biết môn thi cuối cùng. Vì vậy, sự đồng hành của phụ huynh cùng các con là vô cùng cần thiết. Tại Hội thảo, cô giáo Phạm Thúy Ngọc đã chia sẻ cụ thể cách học, cách ôn và cách làm bài để các con có thể tự tin làm bài tốt cho dù môn thi còn lại là bất kỳ môn nào.

“Trước mỗi bài học, các con nên đọc trước 2 - 3 lần tại nhà, vạch trước kiến thức trọng tâm. Sau khi học xong tại lớp, các con tự xây dựng sơ đồ tư duy để hệ thống hóa kiến thức trọng tâm. Môn thi cuối cùng sẽ thi theo hình thức trắc nghiệm nên chỉ cần nắm chắc kiến thức trọng tâm và kỹ năng làm bài trắc nghiệm thì không gì có thể làm khó được các con” – cô giáo Phạm Thúy Ngọc chia sẻ.

Bên cạnh đó, với cương vị một phụ huynh từng có con tham gia kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, cô giáo Phạm Thúy Ngọc mong rằng các phụ huynh hãy dành thời gian quan tâm, chăm sóc tới chế độ ăn uống, tạo tinh thần thoải mái nhất cho con để con có thể tự tin bước qua ngưỡng cửa này.