Tư cách diễn viên và số phận của bộ phim
- Văn hóa - Giải trí
- 08:45 - 28/10/2021
Đề xuất trên đã gây những phản ứng trái chiều trong dư luận. Trên một diễn đàn về giới giải trí, khá đông cư dân mạng ủng hộ đề xuất này. Họ bình luận nên áp dụng với cả gameshow, chương trình truyền hình và cho rằng biện pháp này sẽ răn đe những nghệ sĩ phát ngôn coi thường khán giả, có bê bối đời tư, hành xử không đẹp...
Nhưng một số người khác cho rằng hình phạt đó là quá nặng. Thực tế, tư cách của một nghệ sĩ không thể định đoạt số phận của một tác phẩm điện ảnh, bởi đó là hai thực thể hoàn toàn khác nhau.
Thật ra, biện pháp này chỉ mới ở Việt Nam chứ không mới ở một số nước có nền điện ảnh phát triển. Đơn cử Trung Quốc, chiến dịch "phong sát" các nghệ sĩ vi phạm đạo đức, vi phạm pháp luật đã khiến nhiều tên tuổi lớn nhanh chóng rơi cảnh "thân bại danh liệt". Trước đó, nhiều nghệ sĩ ở Hàn Quốc dính các vụ bê bối đời tư lẫn hành vi phạm pháp cũng bị trừng phạt một cách nghiêm khắc, như: Cấm sóng, hủy phim, cắt hợp đồng quảng cáo...
Ở Trung Quốc, Ban Tuyên giáo Trung ương đã ban hành “Thông báo về việc thực hiện công tác quản lý toàn diện trong lĩnh vực văn hóa và giải trí”, yêu cầu tăng hình phạt đối với những nghệ sĩ vi phạm pháp luật và thiếu đạo đức, đồng thời nghiêm cấm quay trở lại sân khấu biểu diễn, bao gồm cả nền tảng mạng; không được xúi giục trẻ vị thành niên thực hiện các hành vi không phù hợp lứa tuổi, bao gồm việc thần tượng ngôi sao một cách cuồng loạn và phi lý.
Ở Việt Nam, thời gian qua cũng có những nghệ sĩ vi phạm đạo đức bị cộng đồng tẩy chay, khiến những tác phẩm của họ bị "chết yểu", tên tuổi cũng dần bị chìm vào quên lãng. Nhưng việc "luật hóa" hành vi vi phạm đạo đức của một nghệ sĩ cụ thể gắn với số phận của một tác phẩm, thường là sản phẩm của cả một tập thể thì đây là lần đầu tiên được đề xuất tại diễn đàn Quốc hội.
Theo một số người trong giới nghệ thuật, nghệ sĩ thường là những người có tính cách phóng khoáng, cá tính nên khó có thể đặt họ trong "hệ quy chiếu" của những người "ngoại đạo" để đánh giá, nhận xét. Vì vậy, ngoài những hành vi hay phát ngôn vi phạm đạo đức, vi phạm pháp luật một cách rõ ràng, không ít hành động hay phát ngôn của họ chưa hẳn là vi phạm nhưng vẫn gây tranh cãi trong dư luận, nếu đặt trong những ngữ cảnh khác nhau.
Ở góc độ khác, chắc chắn không ê kíp làm phim nào muốn hợp tác với diễn viên có tư cách xấu, tai tiếng. Nhưng có những điều không ai có thể lường trước nên thỉnh thoảng vẫn có một số "nhân vật cộm cán" xuất hiện trong phim - như Đường Nhuệ là ví dụ điển hình. Việc không để những "nhân vật" này xuất hiện trên phim ảnh là điều cần thiết nhưng có nhiều cách để xử lý vấn đề, ngoại trừ "nhân vật" đó là diễn viên chính, chứ không nhất thiết phải cấm chiếu hay rút phép bộ phim đó.
Sứ mệnh của nghệ thuật nói chung, điện ảnh nói riêng là rất quan trọng. “Văn hóa soi đường quốc dân đi” - tại diễn đàn Quốc hội, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh về vai trò của điện ảnh trong sự phát triển đất nước. Dẫn chứng nhiều nước có nền công nghiệp điện ảnh sâu rộng, quảng bá được hình ảnh đất nước, con người, Chủ tịch nước cho rằng, làm điện ảnh phải giữ gìn văn hóa dân tộc thông qua truyền bá những hình ảnh đất nước, con người, truyền thống Việt Nam. Vì vậy, Luật Điện ảnh cần có những quy định rõ ràng, cụ thể để định hướng cho điện ảnh phát triển trên con đường phụng sự dân tộc, phục vụ đại chúng và phát huy tối đa năng lực sáng tạo của giới nghệ sĩ.