"Từ thiện chuyên nghiệp" và chuyện của giới nghệ sĩ

Mới đây, ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng đã nộp đơn khởi kiện bà Nguyễn Phương Hằng vì cho rằng bà này đã vu khống ca sĩ "ăn chặn tiền từ thiện" với số tiền rất lớn. Đàm Vĩnh Hưng cũng cho biết đã mời kiểm toán làm việc để xác nhận sự tường minh trong hoạt động tự thiện của mình.

Vài tháng gần đây, nhiều dư luận xung quanh nghi vấn về dấu hiệu thiếu minh bạch trong hoạt động kêu gọi quyên góp từ thiện của một số nghệ sĩ. Được biết, những nghệ sĩ bị "chĩa mũi nhọn" là những người đã đứng ra kêu gọi được những khoản tiền rất lớn từ các mạnh thường quân. Thực tế, họ đã tổ chức nhiều hoạt động cứu trợ đồng bào vùng bị thiên tai nhưng dư luận cho rằng số tiền bỏ ra cứu trợ "không tương xứng" với tổng số tiền đã kêu gọi, vận động quyên góp được.

Vì thế mới có chuyện nhiều cư dân mạng yêu cầu những nghệ sĩ này phải sao kê các khoản thu - chi để công khai trước "bàn dân thiên hạ".

Hoạt động từ thiện của giới nghệ sĩ không phải chỉ có ở Việt Nam. Trên thế giới, rất nhiều nghệ sĩ cũng làm từ thiện. Nhưng cách làm từ thiện của họ rất khác. Đơn cử như "ông hoàng nhạc pops" Michael Jackson, nếu thống kê tất cả những người mà Michael Jackson đã từng giúp thì con số phải lên đến hàng triệu (đặc biệt là trẻ em). Ông đã đóng góp cho 39 tổ chức từ thiện trên toàn thế giới với số tiền ước hơn 300 triệu USD cùng hàng tấn nhu yếu phẩm cho trẻ em và người nghèo.

Ngay từ nhỏ, Michael đã có ý thức về những điều ông sẽ làm trong tương lai – những suy nghĩ mà hiếm có ở một đứa trẻ. Đến tuổi trưởng thành, là ca sĩ nổi tiếng, ông đã giữ được lời hứa. Đi diễn ở khắp nơi trên thế giới và cứ mỗi tour diễn, ông lại đến một thành phố, bí mật ghé vào một bệnh viện nhi hay trại trẻ mồ côi để tặng quà. Michael còn thường xuyên tiếp xúc và giúp đỡ những người khó khăn.

Ngoài việc ủng hộ cho 39 tổ chức từ thiện, ông còn tài trợ các dự án nhân đạo hoặc tham gia các cuộc đấu giá gây quỹ từ thiện. Làm từ thiện với khoản tiền khổng lồ như vậy nhưng không một ai yêu cầu ông phải... sao kê. Bởi ông làm từ thiện bằng tiền của chính mình, rót vào những quỹ hoặc dự án tầm cỡ - nơi mà tính minh bạch luôn được đặt lên hàng đầu.

Người viết không có ý hoài nghi hay hạ thấp giá trị hoạt động từ thiện của các nghệ sĩ xứ ta. Nhưng việc huy động nguồn tiền từ thiện bằng cách kêu gọi dựa trên uy tín và cảm xúc cá nhân nghệ sĩ, rồi khán giả đóng góp dựa trên niềm tin đã tạo ra những sơ hở đáng tiếc. Việc đòi hỏi công khai minh bạch là quyền của khán giả, cũng là trách nhiệm của nghệ sĩ. Nếu không tự giác minh bạch ngay từ đầu, nghệ sĩ Việt có thể bị cộng đồng ngờ vực, vướng vào tai tiếng và ảnh hưởng sự nghiệp.

Đồng ý là "nghệ sĩ sinh ra không phải chỉ để làm từ thiện" nhưng một khi đã có tâm làm từ thiện, nghệ sĩ cũng như mọi người khác đều cần phải đảm bảo tính minh bạch. Mà muốn minh bạch thì cần làm từ thiện một cách chuyên nghiệp.