3 nguy cơ của kinh tế Việt Nam

GS. Trần Văn Thọ, tác giả Cuốn sách Cú sốc thời gian và Kinh tế Việt Nam

3 nguy cơ này được GS. Trần Văn Thọ điểm mặt trong cuốn sách "Cú sốc thời gian và Kinh tế Việt Nam" vừa được Nhà xuất bản Trí thức xuất bản với sự trăn trở rất lớn.

Đó là, Việt Nam chưa trải qua một thời đại "phát triển với tốc độ cao mặc dù đã ở trong giai đoạn dân số vàng. Với lợi thế của dân số vàng và lợi thế của nước đi sau, nhưng chưa có thời kỳ nào cả tỷ lệ đầu tư và TFP đều cao.

Đó là, công nghiệp hóa còn ở giai đoạn thấp nhưng có nguy cơ sớm chuyển sang thời đại hậu công nghiệp. Trào lưu mậu dịch tự do sẽ làm cho khuynh hướng đó mạnh hơn.

Nỗi lo lớn nhất mà ông Thọ dành nhiều dữ liệu để phân tích, đó là chỉ còn khoảng 10 năm là chấm dứt giai đoạn dân số vàng mà thu nhập đầu người còn rất thấp.

“Cùng trong giai đoạn dân số vàng, các quốc gia Đông Á đã đạt được thi nhập bình quân đầu người ở mức cao, Nhật Bản là 30.000 USD, Hàn Quốc khoảng 20.000 USD. Các nước ASEAN ở mức thấp hơn, nhưng Thái Lan cũng đã đạt khoảng 4.000 USD. Trong khi Việt Nam với các cách tính thì đến điểm kết thúc giai đoạn dân số vàng là 2020-2025, GDP đầu người ở kịch bản tốt nhất cũng chưa đến 2.000 USD (tính theo giá gốc năm 2005)”, ông Thọ phân tích khi nói về nỗi lo “chưa giàu đã già” đang hiển hiện.

Khi nói về chủ đích khi viết cuốn sách này, ông Thọ thẳng thắn muốn làm cho người có trách nhiệm với đất nước phải bị sốc khi nhìn lại 40 năm qua và cảnh báo một cú sốc khác sẽ đến trong tương lai nếu không đề cao chủ nghĩa phát triển để có những cải cách mạnh mẽ và triệt để.

“Tôi nghĩ Việt Nam đang rất cần những người lãnh đạo có tinh thần yêu nước, có sứ mệnh và quyết tâm xây dựng Việt Nam thành một quốc gia thượng đẳng và ý thức sâu sắc các nguy cơ nói trên. Mũi đột phá có thể bắt đầu tư bộ máy hành chánh, thay đổi quy trình tuyển chọn và đề bạt quan chức, biện pháp cụ thể và triệt để chống tham nhũng, lãng phí”, ông Thọ nói.

Ông cũng nhắc đến lộ trình xây dựng tư bản dân tộc, “tốt nghiệp ODA sớm, chấm dứt xuất khẩu lao động...

“Cam kết chính trị về mấy chỉ tiêu này sẽ là áp lực để cải cách hành chánh, chống tham nhũng, lãng phí”, ông Thọ đề xuất.