Thơ Teresa Mei Chuc (Mỹ Tuệ)

Thập kỷ rừng chết* 

Con hươu không

ngừng chạy

những con báo đốm

leo lên cây

nhưng những cái cây

không che nổi chúng

Con voọc vá

và con vượn đen má trắng

nguyền rủa

những vị thần

kim loại

mà chúng ta bay tới

trút xuống chúng

khi chúng

bị bom na-pan

đốt cháy

những con voi

sặc sụa bởi thuốc súng

và thuốc độc

những bước chân chúng

nhịp điệu lạ lẫm

khi chúng cố gắng

bay lên

tiếng bom gầm

vang

hoà cùng

tiếng chân voi

những con hổ nổ tung

khi chúng

giẫm phải mìn

trong một cánh rừng

phủ đầy

những chiếc lá

đã rời cành

bởi chất độc da cam

cây đổ

xác động vật

xác người

thối rữa

những con giun

bị mưa cuốn đi

đất không còn sức

bám

vào rễ cây

những con tê giác Java

những con trâu nước

vẫn còn sống sót

lang thang

vô định

mệt mỏi

với những khẩu súng M16

và AK 47, chúng ta lặng lẽ

và nhịp nhàng hành quân

và không hiểu tại sao

chúng ta lại giết nhau

*Trong suốt 10 năm, lực lượng không quân Mỹ thực hiện hơn 20.000 chuyến bay rải chất độc nhằm phá huỷ những khu rừng cũng như các khu đất nông nghiệp ở những vùng trọng điểm của miền Nam Việt Nam.

--- *** ---

Di cư

Bây giờ là tháng Mười

những ngọn gió mùa thu cuồn cuộn thổi

qua Thái Bình Dương 

Chúng tôi, hai ngàn người

- những con cá mòi

bị nén vào nhau, thoi thóp đói

Chúng tôi ngủ trên sàn tàu

tắm táp bằng nước biển

Người người đổ bệnh

Khi ai đó chết vì bệnh nặng

người đó được quấn trong chăn

rồi bị ném xuống biển

trong tiếng khấn  rì rầm

Tôi mới hai tuổi

và không thể nhớ được

cái chết sát bên tôi

cũng không thể nhớ rằng tôi

đã ho không ngớt

không thể nhớ gương mặt

trĩu nặng lo âu của mẹ tôi

khi Người tính toán cho tương lai của chúng tôi. Không thể nhớ

tiếng khóc dằng dặc của tôi

đã khiến mẹ tôi muốn

lao đầu xuống biển.

--- *** ---

Người đánh bạc

Thanh sắt bà cầm là chiếc gậy thần kỳ

Cỗ bài có hơn 52 con bài

Cách giúp bà nhận dạng:

những quả bom mà hai bên đã sử dụng

trong chiến tranh

- M14, đạp lôi, mìn muỗi

bà đi trên những cánh đồng hoang

tìm kiếm những vật vô hình

đưa nó lên trên mặt đất

bằng một vẻ đẹp kỳ lạ của khói và tiếng nổ

sự đặt cược là mạng sống của bà, chân hoặc tay

cái xẻng, chiếc lưỡi đang nâng đất vỡ vụn lên

để chạm tới một quả mìn chưa nổ

bà xoãi đất dưới đôi tay

như thể những lá bài

--- *** ---

Chất xanh

Để giết chính xác

cần sự tính toán

Đến mức khoa học

chất a sen nic

cacodylic axit

Phải hiểu nước và gạo

ở mức độ tế bào

Phải đảm bảo rằng

không hạt giống sống sót nào

có thể lại được gặt

và gieo trồng

Bởi vì cả

một hạt giống nhỏ

có thể đảm bảo

sự tồn tại

Bởi vì

pháo

lựu đạn

và bom

không thể phá huỷ

được hạt

Bởi vì trái tim chúng ta

được hình thành

bởi những hạt giống

Phải hiểu cách làm thế nào để diệt

những hạt giống

Phải hiểu thế nào

để rút nước khỏi cây

làm cho nó chết khô

Phải làm thế nào

để vạn vật được bao quanh

bởi tình yêu

nhưng không thể nào

tiếp nhận được nó.

--- *** ---

Gia đình

sau chiến tranh Việt Nam, những thuyền nhân

Khi họ tỉnh dậy

vào buổi sáng

tất cả còn lại

là bộ xương

Những chiếc xương của người cha

Thịt của ông, phần còn lại

sau khi người vợ

và những đứa con của ông đã ăn

bị đánh cắp

và ngấu nghiến

trong đêm

trên hòn đảo

Vào ngày ông hấp hối

ông bảo gia đình

hãy ăn thịt của ông

để sống

Thịt, khô quắt

dưới ánh nắng gắt của những                                        

 hòn đảo

được ăn như món thịt phơi khô

thịt bò khô

Một món quà.

--- *** ---

Sông Mê Kông

Hôm nay những bông hoa ấp tôi

vào thân thể mang hình bình hoa của chúng

Hôm nay, tôi bơi trên dòng sông này

với đàn cá và những con rùa

với những con cá sấu

và tôi biết dòng sông

không cần có tên

Không có ký ức

về những xác người chết, bập bềnh

no nước, cô độc

và chẳng có ký ức

về những cuộc thảm sát

Hôm nay, tôi không cảm thấy

máu của người chết

đang rỉ vào những lỗ chân lông của tôi

Khi tôi lặn ngụp

trong dòng nước thiêng

của tuổi thơ tôi

mái tóc tôi đẫm ướt

Nắng rực

quanh màu xanh mỡ màng

những cánh rừng và rừng rậm

chất độc làm rụng lá không thể giết nổi

vừa vươn những đôi tay

70 triệu tuổi

vừa ngáp dài

một con vọoc vá

hé nhìn từ vòm lá

bộ lông vàng của nó một mặt trời nữa

Hôm nay, ngày rạng rỡ

nóng và ẩm

Những lá cọ đu đưa

và người người dong thuyền

chở những thúng rau, hoa quả

tiếng họ trôi như lá

theo dòng chảy sông

Một người phụ nữ ngồi

cuối một con thuyền

chất đầy những nải chuối vừa cắt

đầu gối bà gập vào ngực

mái chèo trong tay

bà lái và làm nước sông

cuộn sóng