Thái Bình: Khai mạc Lễ hội Chùa Keo mùa thu năm 2016

Lễ hội chùa Keo với tục thờ thiền sư Không Lộ, theo xuân thu nhị kỳ đã có sức cuốn hút mọi lứa tuổi, mọi tầng lớp cư dân. Các nghi lễ  trong những ngày hội thu của chùa Keo vừa mang tính lễ hội nông nghiệp, đua tài giải trí, vừa mang tính chất của một lễ hội lịch sử.

Năm nay, Lễ hội chùa Keo mùa Thu 2016 diễn ra trong 6 ngày (từ ngày 10/10 đến ngày 15/10) trùng với dịp kỷ niệm 1.000 năm ngày sinh của Quốc sư Dương Không Lộ, người có công lớn chữa bệnh cho Vua Lý Thần Tông và là người có công xây dựng nên ngôi chùa Keo này.

 Công tác tổ chức lễ hội năm 2016 theo đúng nghi thức truyền thống, buổi sáng ngày đầu tiên của Lễ hội (10/10) bắt đầu từ 5h30 phút, Ban tổ chức làm lễ Khai chỉ tại tòa Giá Roi, một nghi lễ linh thiêng mở cửa đền Thánh tiếp đến là chương trình khai mạc với màn trống hội hoành tráng và màn biểu diễn hát du thuyền giao duyên trên hồ trước cửa Tam Quan nội. Buổi chiều và các ngày tiếp theo là các hoạt động tế lễ Phật, Thánh trong nội tự chùa; rước kiệu Đức Thánh ra Tam quan ngoại và vào Đền Thánh, vào nội tự chùa.

Một cảnh rước thuyền Rồng ở lễ hội Chùa keo

Đến với lễ hội, ngoài phần lễ trang trọng và linh thiêng, du khách phương xa còn chứng kiến những nét độc đáo, các hoạt động văn hóa, thể thao và những trò chơi dân gian mang đậm bản sắc địa phương như: Thi têm trầu cánh phượng, chọi gà, thi hát văn, đập niêu, bịt mắt đánh trống, leo cầu ngô bắt vịt, kéo co, bơi chải cạn…   

Hát du thuyền giao duyên trên hồ ở lễ hội Chùa keo

Chùa Keo (tên chữ là Thần Quang tự) tọa lạc tại xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, được xây dựng vào năm 1632 (thời Lê Trung hưng,  thế kỷ XVII) là một công trình kiến trúc nghệ thuật đặc sắc, độc đáo. Toàn cảnh chùa Keo xây dựng thời đó gồm 21 công trình, với 157 gian trên khu đất rộng 58.000 m². Chùa Keo ngoài thờ Phật còn thờ Thánh (tiền Phật, hậu Thánh). Vị thánh được thờ là Thánh tổ Dương Không Lộ, một nhà sư thời Lý có hiểu biết sâu sắc về Phật học.

Hiện nay, khu di tích chùa Keo có tổng diện tích 41.561,9m2, gồm 17 công trình với 128 gian, được xây dựng cân đối theo lối kiến trúc đặc trưng “Nội công ngoại quốc”. Nổi bật trong khuôn viên chùa là những công trình kiến trúc như: Tam quan, Chùa Phật, Điện Thánh, tòa giải vũ, vườn tháp, gác chuông, hành lang, khu tăng xá …

Gác chuông chùa Keo

Công trình kiến trúc nổi tiếng của chùa là gác chuông. Gác chuông chùa Keo là một công trình nghệ thuật bằng gỗ độc đáo, tiêu biểu cho kiến trúc cổ Việt Nam thời hậu Lê. Được dựng trên một nền gạch xây vuông vắn, gác chuông cao 11,04m, có 3 tầng mái, kết cầu bằng những con sơn chồng lên nhau. Tầng một có treo một khánh đá dài 1,20m, tầng hai có quả chuông đồng cao 1,30m đường kính 1m đúc vào thời Lê Hy Tông năm 1686, tầng ba và tầng thượng treo chuông nhỏ cao 0,62m, đường kính 0,69m đúc năm 1796.

Kiến trúc chùa keo

Từ trên mặt đê đi xuống qua bậc tam cấp, gặp một sân nhỏ lát đá tảng, công trình đầu tiên là tam quan ngoại. Rẽ phải, hoặc trái theo con đường men theo hồ nước hai bên tả, hữu gặp hai cổng tò vò, giữa là tam quan nội. Điều đáng quan tâm nhất ở tam quan nội là bộ cánh cửa gian trung quan chạm rồng chầu – một kiệt tác chạm khắc gỗ thế kỷ XVII. Từ tam quan nội, qua một số sân nhỏ rộng ta đến khu chùa phật gồm Chùa ông Hộ, tòa thiêu hương (ống muống) và điện phật.

Khu chùa Phật là nơi tập trung nhiều nhất các pho tượng Phật có giá trị nghệ thuật cao vào thế kỷ 17, 18 đó là tượng Tuyết Sơn, La Hán, quan thế âm Bồ Tát...

Khu đền thánh thờ đức Dương Không Lộ - Vị đại sư thời nhà Lý được kết nối với khu thờ Phật gồm tòa giá roi, tòa thiêu hương, tòa phụ quốc và thượng điện. Những công trình này nối tiếp với nhau tạo thành một kết cấu kiểu chữ công

Cảnh quan chùa keo

Trải qua gần 400 năm tồn tại, qua nhiều lần tôn tạo, Chùa vẫn giữ nguyên kiến trúc cổ độc đáo của ngôi chùa Việt.

 Ngày 28/4/1962, chùa Keo được công nhận là Di tích lịch sử văn hoá Quốc gia. Tháng 9/2012, chùa Keo được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt, bao gồm hai cụm kiến trúc: Khu Chùa là nơi thờ phật và khu Đền thánh thờ đức Dương Không Lộ - Vị đại sư thời nhà Lý có công dựng chùa.

 Đến thăm chùa, du khách còn nhìn thấy những đồ thờ quý giá tương truyền là đồ dùng của Thiền sư Không Lộ như một bộ tràng hạt bằng ngà, một bình vôi to và ba vỏ ốc lóng lánh như dát vàng mà người ta kể lại rằng chính do Không Lộ nhặt được thuở còn làm nghề đánh cá và giữ làm chén uống nước trong những năm tháng tu hành.

Lễ hội năm 2016 còn là dịp kỷ niệm 1000 năm ngày sinh của Đức Thánh Dương Không Lộ và đề nghị công nhận Lễ hội Chùa Keo là Di sản phi vật thể Quốc gia.