Tạo cơ sở pháp lý vững chắc triển khai các hoạt động trợ giúp nạn nhân bị mua bán trở về

Đạt được những kết quả tích cực

Tham dự hội thảo có bà Nguyễn Thùy Dương, Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội; bà Park Mi Hyung – Trưởng đại diện IOM Việt Nam; ông Kobayashi Ryutaro, Phó Trưởng đại diện JICA Việt Nam cùng các đại biểu đại diện cho các Bộ, ban, ngành liên quan, đại diện các cơ quan ở các địa phương trên cả nước, đại diện Đại sứ quán Hoa Kỳ, các chuyên gia, tổ chức trong nước và quốc tế.

Theo bà Nguyễn Thùy Dương, qua gần 10 năm thực hiện Luật Phòng, chống mua bán người, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị ở các địa phương, sự tham gia tích cực của các tổ chức xã hội, cùng với sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế và cộng đồng người dân, công tác phòng, chống mua bán người và tiếp nhận, hỗ trợ hòa nhập cộng đồng cho nạn nhân trở về đã đạt những kết quả tích cực.

Hệ thống pháp luật, chính sách, dịch vụ về hỗ trợ nạn nhân hòa nhập cộng đồng được ban hành có hệ thống và tương đối đồng bộ về cả quan điểm, chủ trương, biện pháp, phân công trách nhiệm, cơ chế điều phối.

Công tác tiếp nhận, hỗ trợ nạn nhân và đầu tư nguồn lực đã được các Bộ, ngành, đoàn thể, Ủy ban nhân dân các cấp quan tâm, thực hiện và huy động được sự tham gia, phối hợp cùng với các tổ chức xã hội, tổ chức quốc tế.

Các mô hình can thiệp hỗ trợ nạn nhân tại cộng đồng bước đầu triển khai đã đạt được kết quả đáng khích lệ.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình tiếp nhận và xác định, xác minh, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân đang đứng trước những khó khăn, thách thức: Quá trình hội nhập, giao lưu kinh tế giữa Việt Nam và các nước đang ngày càng sâu rộng, dẫn tới việc Việt Nam không chỉ là quốc gia điểm đi mà còn là điểm đến của nạn nhân mua bán người.

Phát triển kinh tế khác nhau giữa các vùng, miền cũng làm gia tăng tình trạng mua bán người trong nội địa…

Bên cạnh đó, những chính sách về tiếp nhận, xác định, xác minh, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân hiện nay tồn tại nhiều bất cập không còn phù hợp với yêu cầu và thách thức đặt ra…

Để nạn nhân bị mua bán được nhận sự hỗ trợ cần thiết

Để khắc phục hạn chế trên, Bộ LĐ-TBXH tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan, rà soát chính sách, pháp luật về hỗ trợ nạn nhân bị mua bán để đề nghị Chính phủ và các đơn vị có liên quan sửa đổi, bổ sung kế hoạch trong năm 2020 và xây dựng chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn tiếp theo.

Nghị định sửa đổi nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của Nghị định số 09/2013/NĐ-CP, hướng dẫn luật phòng chống mua bán người, hỗ trợ toàn diện và hỗ trợ tốt hơn cho nạn nhân bị mua bán, huy động sự tham gia của các tổ chức, cá nhân để nạn nhân bị mua bán được nhận sự hỗ trợ cần thiết và có thể tái hòa nhập cộng đồng một cách bền vững.

Thảo luận và góp ý hoàn thiện nội dung dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 09/2013/NĐ-CP, bà Park Mi Hyung, Trưởng đại diện IOM tại Việt Nam ghi nhận và đánh giá cao những cam kết mạnh mẽ, nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc xây dựng và thực hiện các văn bản chính sách liên quan đến phòng, chống mua bán người trong thời gian qua.

Đồng thuận, ông Kobayashi Ryutaro, Phó trưởng Đại diện JICA Việt Nam nhấn mạnh công tác hỗ trợ nạn nhân cần sự phối hợp của các ngành để hỗ trợ nạn nhân một cách thích hợp nhất.

Ông cũng đề nghị các đại biểu quan tâm tới điều 13 của dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 09/2013/NĐ-CP liên quan tới địa vị pháp lý của đường dây nóng hỗ trợ nạn nhân bị mua bán với mục tiêu đa dạng hóa hình thức hỗ trợ cho nạn nhân mua bán người và đem lại những lợi ích tốt nhất cho những nạn nhân mua bán người trở về.

Trình bày tại Hội thảo, các đại biểu đều nhấn mạnh hệ thống chính sách pháp luật về trợ giúp pháp lý cơ bản đã được hoàn thiện, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc triển khai các hoạt động trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị mua bán trở về.

Các Bộ luật, Luật tố tụng và Luật thi hành tạm giữ, tạm giam… cũng đã có các quy định bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý của nạn nhân.

Bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của nạn nhân

Công tác truyền thông, thông tin về mua bán người và các biện pháp hỗ trợ, bảo vệ nạn nhân cũng được quan tâm hơn. Các cơ quan, tổ chức, cá nhân đã vào cuộc tích cực hơn.

Vai trò, đóng góp, sự phối hợp của tổ chức thực hiện và người trợ giúp pháp lý với các cơ quan, tổ chức hữu quan ngày một tăng cường đã mang lại nhiều kết quả đáng ghi nhận. Nhiều vụ việc phức tạp đã được phát hiện.

Nhiều nạn nhân đã được bảo vệ, chăm sóc kịp thời, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái hòa nhập cộng đồng.

Nhìn chung, công tác trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị mua bán trở về trong thời gian qua đã góp phần không nhỏ trong việc thực hiện các chính sách của nhà nước đối với nạn nhân bị mua bán. 

Thông qua các hoạt động trợ giúp pháp lý (tư vấn pháp luật, tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng) đã bảo vệ một cách tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của nạn nhân bị mua bán trở về.

Đồng thời, công tác này cũng góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của chính quyền cũng như toàn xã hội đối với nạn nhân bị mua bán trở về, giảm thiểu kỳ thị và phân biệt đối xử, giúp họ hòa nhập cộng đồng, thúc đẩy xã hội ngày càng phát triển.