Phú Yên: Trang bị kiến thức cho nhân viên công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng

Các học viên tham dự lớp tập huấn được nghe phổ biến các nội dung: CTXH trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng; lập kế hoạch can thiệp, các phương pháp giải quyết vấn đề sức khỏe cộng đồng; một số vấn đề và bệnh thường gặp trong cộng đồng; vai trò của nhân viên CTXH trong chăm sóc sức khỏe tâm thần cho phụ nữ và trẻ em tại cộng đồng; vấn đề sức khỏe tâm thần ở phụ nữ, trẻ em và những can thiệp, hỗ trợ của nhân viên CTXH. Qua đợt tập huấn, học viên được trang bị kiến thức, kinh nghiệm để áp dụng tại địa phương, giúp đỡ các đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trong cộng đồng vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống.

Theo thạc sỹ Hoàng Thị Thu Hoài, giảng viên khoa CTXH Trường Đại học Lao động-Xã hội (cơ sở II), nhân viên CTXH cần phải biết được vai trò, mục tiêu và phạm vi hoạt động của mình trong công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Nếu vai trò của ngành y tế chủ yếu chăm sóc "con người sinh học", thì nhân viên CTXH nói chung và tại tuyến cộng đồng nói riêng tập trung vào nâng cao năng lực, hỗ trợ và chăm sóc "con người xã hội".

Thực tế, vai trò của nhân viên CTXH trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng cũng hết sức đa dạng như đánh giá, thúc đẩy, hòa giải, vận động, tư vấn, tổ chức, trị liệu, lập kế hoạch, giám sát, nghiên cứu… Nhân viên CTXH được ví như "cầu nối" giữa cộng đồng và các dịch vụ y tế xã hội nhằm hướng đến một sức khỏe thực thể và sức khỏe tâm trí khỏe mạnh. Thông qua quá trình hợp tác với các nhóm chuyên gia từ nhiều ngành khác nhau, nhân viên CTXH chủ yếu tập trung vào can thiệp sớm, dự phòng và thúc đẩy sức khỏe cộng đồng. Đây chính là yếu tố chính trong chăm sóc sức khỏe ban đầu.

"Khái niệm chăm sóc sức khỏe cho một cộng đồng cũng có những điểm tương đồng với chăm sóc sức khỏe cho từng cá nhân. Khi nói đến chăm sóc sức khỏe cá nhân có nghĩa là nói đến các hoạt động nhằm tăng cường sức khỏe của cá nhân đó. Tương tự, chăm sóc sức khỏe cho một cộng đồng có thể hiểu là các hoạt động có kế hoạch theo thời gian nhằm tăng cường, cải thiện sức khỏe của cộng đồng. Hay nói theo cách khác, các hoạt động chăm sóc được đánh giá thông qua việc cải thiện các chỉ số sức khỏe của cộng đồng như tỷ lệ bệnh tật, tỷ lệ tử vong… Đây chính là vai trò của chăm sóc y tế ban đầu"-Thạc sỹ Hoàng Thị Hoài Thu phân tích.

Giảng viên Hoàng Thị Hoài Thu đưa ra một ví dụ cụ thể như đối với vấn đề suy dinh dưỡng trẻ em ở một xã A, nhân viên CTXH cần lập kế hoạch can thiệp như thể nào để giải quyết vấn đề sức khỏe cộng đồng? Trước hết, nhân viên CTXH tổ chức các cuộc họp thôn để phân tích tính khả thi của các giải pháp và khả năng lồng ghép với các hoạt động khác.

Các giải pháp đưa ra là: Hướng dẫn các bà mẹ, gia đình cách nấu ăn và chế độ ăn cho trẻ theo độ tuổi thông qua câu lạc bộ nấu ăn; Cung cấp thông tin về triệu chứng các bệnh thông thường cần đưa trẻ đến Trạm y tế khám; Hướng dẫn bà mẹ cân đo trẻ hàng ngày tại Trạm y tế để theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ. Các giải pháp này được đánh giá có thể lồng ghép vào các hoạt hoạt động của Trạm y tế, Hội Liên hiệp phụ nữ, có khả năng làm được bằng cách sử dụng chính các nguồn lực của cộng đồng.

Giải pháp quan trọng nữa là cải thiện an ninh lương thực của gia đình thông qua hướng dẫn trồng rau và nuôi gia cầm trong nhà trường. Mặc dù chi phí của giải pháp này cao hơn các giải pháp trên nhưng góp phần giảm nghèo, có thể lồng ghép thông qua các hoạt động quỹ tín dụng của Hội Liên hiệp phụ nữ, Ngân hàng Chính sách xã hội cho hộ nghèo. Riêng về kỹ thuật, giải pháp này có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ Hội Nông dân để có thể trồng rau và nuôi gia cầm theo mùa, đảm bảo an ninh lương thực của gia đình.

Vấn đề giáo dục về truyền thông sức khỏe cũng được xem là một trong các phương pháp quan trọng giải quyết vấn đề sức khỏe cộng đồng. Ngoài phương thức truyền thông gián tiếp qua các phương tiện truyền thông như sách báo, loa đài, tivi… nhân viên CTXH là những người thực hiện công tác truyền thông trực tiếp bằng các hình thức nói chuyện giáo dục sức khỏe và giáo dục tư vấn sức khỏe.

Để buổi nói chuyện giáo dục sức khỏe chất lượng, nhân viên CTXH cần chuẩn bị đầy đủ nội dung: xác định chủ đề nói chuyện, đối tượng tham dự, nội dung cốt lõi cần trình bày, các phương tiện hỗ trợ thích hợp với chủ đề và thực tế địa phương. Kết thúc buổi nói chuyện cần tóm tắt những vấn đề mấu chốt cho đối tượng dễ nhớ và giới thiệu nơi liên hệ khi cần.

Đối với hoạt động giáo dục tư vấn sức khỏe, nhân viên CTXH phải hướng đến giúp đối tượng hiểu rõ vấn đề của họ, cung cấp thông tin, thảo luận giúp họ chọn lựa giải pháp, đưa ra quyết định thích hợp. Điểm đặc biệt trong tư vấn sức khỏe là giúp đối tượng lựa chọn cách giải quyết vấn đề chứ không phải ép buộc thực hiện hành động theo ý kiến người tư vấn. Đây là biện pháp thích hợp để giúp đối tượng hiểu rõ vấn đề sức khỏe nhạy cảm, ví dụ như sức khỏe sinh sản.