Phim “Gia phả của đất”: Góc nhìn chân thực về nông thôn thời đổi mới

Đạo diễn Đỗ Thanh Hải, Giám đốc VFC cho biết, “Gia phả của đất” sẽ tiếp tục là một bộ phim hay và sâu sắc về đề tài nông thôn mà VFC đầu tư kỹ lưỡng để gửi tới khán giả. Bên cạnh những bộ phim về chủ đề cuộc sống hiện đại với bối cảnh thành thị, việc VFC dành sự quan tâm, đầu tư cho những bộ phim như “Gia phả của đất” là sự khẳng định nỗ lực muốn tạo nên một dòng phim đậm bản sắc Việt. Những thân phận con người ở các vùng quê bình dị gắn với biến cố thời cuộc, sự chuyển mình của làng quê qua từng giai đoạn phát triển của đất nước, cuộc sống của bao người dân nghèo ở vùng nông thôn… vẫn luôn là hiện thực được cả xã hội quan tâm.

Đạo diễn Đỗ Thanh Hải nhấn mạnh: “Gia phả của đất” được đánh giá là “4K”: Đề tài “khô”, làm phim “khó”, diễn viên “khổ” và khi phát sẽ “kén” khán giả. Được đầu tư tỉ mỉ, công phu với quãng thời gian sản xuất kéo dài gần hai năm, 38 tập phim đã chuyển tải những nội dung quan trọng nhất của nguyên tác, từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Hoàng Minh Tường, đồng thời phát triển và sáng tạo thêm để làm nổi bật những mảnh đời, những thân phận người dân nghèo gắn bó cả cuộc đời với nông thôn, đồng ruộng”.

Cảnh trong phim “Gia phả của đất”.

Bộ phim kể về một vùng quê Bắc bộ với thời gian trải dài từ cuối những năm 70 tới ngày hôm nay. Đó là xã Thanh Bình - vùng đất thuần nông đã phải chứng kiến rất nhiều câu chuyện, đau thương có, nực cười cũng có trong giai đoạn xã hội phát triển từ thời kỳ bao cấp sang đổi mới. Trong bức tranh nông thôn ấy, đạo diễn đã khắc hoạ sinh động những nhân vật điển hình mang đậm tâm tính con người ở một xã nông nghiệp Bắc bộ: Người giáo điều; kẻ hám thành tích, luôn tìm cách đầu cơ trục lợi, thậm chí không thiếu những thủ đoạn nham hiểm; người trung thực luôn đấu tranh và chịu rất nhiều thiệt thòi cho gia đình để quyết tâm nhổ tận gốc sự yếu kém đã bám rễ trên mảnh đất quê hương mình. Bộ phim cũng cho thấy những cuộc đối đầu vô cùng quyết liệt và gian truân trong việc lựa chọn những người cán bộ vì quyền lợi hay vì lý tưởng. Suốt một khoảng thời gian dài, những vấn đề của làng quê cứ thế diễn ra, tạo nên những vết sẹo không thể xóa mờ, nhưng cũng làm nên sự thay da đổi thịt trên chính mảnh đất quê hương.

Đã từng thành công với không ít bộ phim về đề tài nông thôn như “Hương đất”, “Bí thư tỉnh uỷ”, “Bão qua làng”…, đạo diễn, NSƯT Quốc Trọng dành khá nhiều tâm huyết với “Gia phả của đất”, đặc biệt là việc xây dựng những tính cách đa chiều của các nhân vật trong phim. Ông cho biết, trong “Gia phả của đất” không có người xấu hoàn toàn, cũng chẳng có người tốt toàn diện. Họ đa phần là những người nông dân bị cuốn theo dòng chảy của cả một thời kỳ, để rồi sự thuần phác, vô tư, nhiệt tình bị lợi dụng bởi chính sự tha hoá, biến chất của những kẻ tham vọng tiền quyền và tư duy duy ý chí. Thông qua những câu chuyện ở vùng nông thôn, tôi muốn đi sâu hơn vào thân phận con người, tất cả đều có những cái tốt, cái xấu, có những bất hạnh, những góc khuất…

 “Gia phả của đất” có sự kết hợp giữa những diễn viên kỳ cựu và những gương mặt trẻ. Vai chính do NSƯT Hoàng Hải đảm nhận (chủ tịch hợp tác xã Cơ), đã lột tả chân thực hình ảnh người cán bộ đầy nhiệt huyết, chân chất, dần bị những ham hố quyền lực, mưu tính thiệt hơn làm tha hoá. Nghệ sỹ Đàm Hằng cùng lúc đảm nhận hai vai diễn với tính cách trái ngược hẳn nhau, qua đó thể hiện khả năng diễn xuất rất đa dạng. Ngoài ra, thành công của bộ phim không thể không nhắc đến sự đóng góp của NSND Minh Châu, NSƯT Đình Chiến, NSƯT Đỗ Kỷ, Phú Đôn với độ chín về nghề nghiệp, tạo nên những nhân vật vô cùng ấn tượng.

 Với “Gia phả của đất”, khán giả sẽ cảm nhận được sự kỳ công về mặt tạo hình, phục dựng bối cảnh làng quê Việt Nam ở những năm 70. Đoàn  làm phim đã lựa chọn nhiều vùng quê khác nhau để tạo nên một vùng nông thôn Bắc bộ điển hình. Đặc biệt, đây là một trong những bộ phim đầu tiên VFC sử dụng công nghệ chỉnh màu hiện đại, nhằm mang lại hiệu ứng tốt nhất về hình ảnh, không khí làng quê với không gian, thời gian trải dài suốt nhiều thập kỷ. Đạo diễn Quốc Trọng nhấn mạnh: “Gia phả của đất” như một thách thức trong xu hướng xem truyền hình hiện nay, khi có quá nhiều chương trình thực tế lựa chọn các nghệ sỹ giải trí để thu hút người xem. Song, với nội dung chính luận, góc nhìn mới mẻ về nông thôn thời kỳ đổi mới, với những số phận con người... tôi tin “Gia phả của đất” sẽ được đông đảo khán giả truyền hình đón xem”.