Những giải pháp mới chống gian lận thi THPT quốc gia 2019

Ông Mai Văn Trinh trao đổi với báo chí vào chiều 21/2. Ảnh: Dương Tâm

Chiều 21/2, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Quản lý chất lượng (Bộ Giáo dục và Đào tạo) thông tin kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 về cơ bản giữ nguyên các phương thức như năm 2017 và 2018. Tuy nhiên, một số giải pháp mới, chủ yếu về mặt kỹ thuật được đưa ra ở tất cả khâu nhằm khắc phục những hiện tượng tiêu cực đã xảy ra năm ngoái.

Thứ nhất là khâu sắp xếp phòng thi. Dự thảo quy chế thi được ban hành hôm 31/1 nêu rõ mỗi hội đồng thi sẽ chọn ra một số điểm thi, nơi thí sinh tự do, học sinh lớp 12 THPT và học sinh theo học chương trình giáo dục thường xuyên ngồi thi chung. Ông Trinh nhấn mạnh ở các điểm thi đó, thí sinh được trộn lẫn theo bảng chữ cái và được sắp xếp thành phòng thi với sự trợ giúp của máy tính. Đây là điểm hoàn toàn khác so với năm ngoái khi các thí sinh tự do được tập trung ở một điểm.

Thứ hai là khâu in sao đề thi, người phụ trách sẽ là lãnh đạo của một Sở Giáo dục. Khu vực in sao đề thi được cách ly, tổ chức thành ba vòng độc lập.

Thứ ba là vận chuyển đề thi và bài thi, Dự thảo quy chế nói rõ trách nhiệm của các bên liên quan, trong đó nhấn mạnh việc vận chuyển này phải luôn có sự giám sát của công an.

Với khâu coi thi, Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra có một số điều chỉnh như tăng cường giám sát và thanh tra khu vực thi theo hướng thực chất hơn, đồng thời thay đổi phương pháp niêm phong.

"Việc niêm phong túi đựng bài thi sẽ được quy định chi tiết hơn. Cụ thể, chúng tôi sẽ sử dụng một loại tem niêm phong chung theo mẫu và dùng bằng vật liệu dễ rách; trên đó có chữ ký của cán bộ coi thi thứ nhất, thứ hai và phó trưởng điểm thi đến từ trường đại học, cao đẳng. Sau khi dán tem niêm phong lên túi bài thi, một bước nữa được thực hiện là dùng băng dính trong phủ lên tem để đảm bảo mọi can thiệp đều bị phát hiện", ông Trinh nói.

Nơi lưu trữ đề thi và bài thi yêu cầu phải có công an và camera giám sát 24/24. Phó trưởng điểm hoặc thư ký đến từ các trường đại học, cao đẳng sẽ ngủ tại đó. Tương tự, khu vực chấm thi cũng có giám sát của an ninh 24/24. Việc cắt phách bài thi được làm cách ly, đảm bảo không có mối liên hệ nào giữa thông tin học sinh và bài làm của thí sinh.

Ở khâu chấm thi bài tự luận, quy chế năm nay nêu rõ hơn về việc bốc thăm phân chia bài thi như thế nào và chấm hai vòng ra sao. Chấm kiểm tra vẫn được tiến hành với ít nhất 5%.

"Tuy nhiên, chúng tôi quy định ngoài việc chấm ngẫu nhiên như năm trước thì năm nay những bài điểm cao sẽ được lựa chọn để chấm kiểm tra nhằm phát hiện các gian lận nếu có", ông Trinh nhấn mạnh.

Cục trưởng Quản lý chất lượng thông tin thêm điều chỉnh rất lớn trong năm nay là việc chấm thi trắc nghiệm sẽ được giao cho các trường đại học đủ năng lực. Quy trình chấm trắc nghiệm sẽ rõ ràng, chi tiết hơn. Phần mềm chấm thi cũng đã được điều chỉnh, chạy thử và cơ bản đã sẵn sàng vận hành. Đối tượng sử dụng phần mềm được quy định rõ và mọi thao tác trên phần mềm đều được ghi lại để xem lại khi cần thiết. Tất cả dữ liệu chấm thi từ việc ảnh quét bài thi trắc nghiệm đến dữ liệu đều được mã hóa nhằm bảo mật.

Thí sinh thi THPT quốc gia năm 2018. Ảnh: Dương Tâm

Dù chỉ ra nhiều giải pháp về mặt kỹ thuật, ông Trinh khẳng định yếu tố quyết định cho một kỳ thi an toàn, nghiêm túc vẫn là con người. Do đó, trong quy chế năm nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhấn mạnh việc lựa chọn nhân sự. 

Để tránh tiêu cực xuất phát từ chính những người làm giáo dục, ông Trinh khẳng định vai trò của phó trưởng điểm thi đến từ các trường đại học được tăng cường  thêm. Bộ cũng đã cân nhắc đến việc lắp camera trong phòng thi nhưng chưa thực hiện trong năm nay. 

"Chúng tôi đang suy nghĩ đến phương án tổ chức kỳ thi trên máy tính vào một thời điểm nào đó, khi ngân hàng câu hỏi thi đủ lớn, học sinh cả nước sẵn sàng và một số điều kiện khác được đảm bảo. Tuy nhiên, không phải cứ thi trên máy tính là mọi việc được giải quyết bởi những vấn đề mới sẽ được đặt ra", ông Trinh nói và một lần nữa nhấn mạnh đến yếu tố con người.

Lãnh đạo Cục Quản lý chất lượng thông tin thêm văn bản hướng dẫn kèm theo quy chế thi sẽ sớm được ban hành để trong tháng 3, Bộ sẽ tổ chức tập huấn cho các địa phương và các đại học, cao đẳng. Từ ngày 1/4, học sinh có thể bắt đầu đăng ký dự kỳ thi THPT quốc gia năm 2019.