Nhân rộng mô hình HTX kiểu mới

Đóng góp 5% GDP

Báo cáo tại Đại hội, Phó Chủ tịch Thường trực Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Đắc Thắng cho biết, 5 năm qua có 5.000 HTX thành lập mới, cùng với 150.000 tổ hợp tác, hoạt động trên các lĩnh vực, đóng góp vào GDP khoảng 5%. Tốc độ tăng trưởng của khu vực HTX đạt khoảng 3% trong các năm 2012 đến 2014.

Cùng với đó, đã xuất hiện một số mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa. Nhiều HTX đã mở rộng sản xuất, phát triển kinh doanh dịch vụ tổng hợp; đầu tư trang thiết bị để nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh; mở rộng liên doanh, liên kết với các thành phần kinh tế khác để cung ứng vật tư, thực hiện các dịch vụ đầu vào cho thành viên. Điển hình như HTX Bò sữa EverGrowth (Sóc Trăng) với trên 2.720 thành viên, doanh thu 154 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 16,5 tỷ đồng, thu nhập của xã viên 7 triệu đồng/tháng.

Đặc biệt, Liên hiệp HTX thương mại TP.Hồ Chí Minh (Saigoncoop) với 82 siêu thị, gần 300 điểm bán lẻ trải khắp 40 tỉnh, thành phố trong cả nước, doanh thu năm 2015 đạt trên 1 tỷ USD, nộp ngân sách hàng nghìn tỷ đồng, tạo việc làm cho hơn 10.000 lao động trong chuỗi siêu thị mang nhãn hiệu Co.opmart.

Theo ông Nguyễn Đắc Thắng, bên cạnh những kết quả đạt được khu vực kinh tế hợp tác còn những hạn chế. Đó là còn trên 50% HTX ra đời trước Luật HTX năm 2012 chưa chuyển đổi sang HTX kiểu mới; các văn bản hướng dẫn thi hành Luật HTX năm 2012 và các chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với HTX ban hành chậm, thiếu đồng bộ; hệ thống tổ chức bộ máy, lãnh đạo và quản lý nhà nước về kinh tế hợp tác từ Trung ương đến địa phương còn chưa nhất quán. Bên cạnh đó, vai trò và vị thế của Liên minh HTX chưa đáp ứng yêu cầu, chưa đủ các điều kiện để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ được giao cũng như những khó khăn khi hội nhập...

Hợp tác xã kiểu mới - Giải pháp để phát triển nông nghiệp.

Phát biểu tại Đại hội, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh: Trong quá trình phát triển kinh tế thị trường, phù hợp với xu thế hiện nay, để tạo nên sức cạnh tranh mới, phát triển bền vững khu vực HTX cần tổ chức lại, liên kết các hộ sản xuất cá thể hình thành các HTX, tổ hợp tác.Trên cơ sở đó, vay vốn, áp dụng cây con, giống mới, tiến bộ khoa học công nghệ và tự tổ chức tiêu thụ sản phẩm, liên kết với các doanh nghiệp để có năng suất, chất lượng cao, chi phí thấp và tiêu thụ sản phẩm có định hướng.

Ông Nguyễn Thiện Nhân cũng đề nghị Liên minh HTX Việt Nam phải tổ chức nhiều hơn những chương trình tuyên truyền sâu rộng trong cả nước về Luật HTX năm 2012, về vai trò tích cực của HTX kiểu mới để nâng cao hiệu quả sản xuất của xã hội, các hộ sản xuất kinh doanh cá thể, chăm lo đầu ra sản phẩm của các thành viên HTX, tích cực giới thiệu sâu rộng các điển hình HTX kiểu mới trong các lĩnh vực như nông nghiệp, giao thông vận tải, tiểu thủ nông nghiệp... Đồng thời, cần phối hợp khẩn trương với ngành tài chính và sự hỗ trợ của Chính phủ để hình thành các dịch vụ kiểm toán chi phí thấp cho tất cả các HTX trong cả nước, chủ động triển khai các chương trình hỗ trợ kết nối các HTX, tổ hợp tác với các doanh nghiệp để cung cấp đầu vào với chi phí thấp, chất lượng cao và tiêu thụ sản phẩm ổn định, hiệu quả.

HTX - vị trí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới

Phát biểu tại Đại hội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, lịch sử kinh tế HTX đã trải qua nhiều thăng trầm theo từng giai đoạn phát triển của đất nước. Khẳng định trong nền kinh tế thị trường, nhiều mô hình HTX vẫn có thể thành công, Thủ tướng đặt vấn đề, làm sao để nhân rộng nhiều hơn nữa, nhanh hơn nữa các mô hình hiệu quả, thành công?

Thủ tướng khẳng định, bài học thực tiễn thành công trong nước và ở các nước phát triển trên thế giới đều chỉ ra rằng, liên kết giữa các hộ kinh doanh nhỏ lẻ để xây dựng HTX và trên cơ sở đó dần hình thành các liên hiệp HTX là con đường phù hợp nhất, hiệu quả nhất để cải thiện cuộc sống của hàng triệu hộ nông dân. HTX kiểu mới là một thiết chế kinh tế tiến bộ và nhiệm vụ quan trọng nhất là phải tạo ra lợi ích, nâng cao lợi nhuận, thu nhập cho xã viên, phải lấy lợi ích xã viên làm trung tâm. Mô hình mới cho HTX là phải do các HTX, các xã viên đưa ra từ thực tiễn hoạt động, chứ không phải do cấp trên tự đề ra.

Theo Thủ tướng, phải khai thác lợi thế, tiềm năng của mô hình HTX, đó là lợi thế về xã hội và lợi thế về số đông. Liên minh HTX cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trong hệ thống chính trị để phát huy sức mạnh tổng hợp, dẫn dắt phong trào HTX thông qua 8 từ “Khuyến khích, Hỗ trợ, Học hỏi, Truyền bá”. Nghĩa là tạo môi trường thuận lợi cho HTX hoạt động, phát huy tinh thần tự chủ, tinh thần kinh doanh, khởi nghiệp, sáng tạo của các HTX, các xã viên. Kịp thời tháo gỡ những khó khăn, cản trở sự phát triển của HTX phù hợp với cơ chế thị trường; hỗ trợ, nuôi dưỡng những mô hình thành công, kiên quyết không bao cấp cho sự yếu kém.

Các bộ, ngành, địa phương cần nhận thức đầy đủ hơn về vai trò của HTX trong phát triển kinh tế - xã hội, cần xác định HTX có vị trí quan trọng trong chương trình phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn, nhất là trong tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới. “Tôi đề nghị các đồng chí từ nay đến cuối năm nghiên cứu và đề xuất với Chính phủ một kế hoạch hành động để khuyến khích các mô hình kinh tế hợp tác hiệu quả”- Thủ tướng chỉ đạo.