Nghề công tác xã hội ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu trợ giúp của đối tượng yếu thế

TS Nguyễn Văn Hồi, Cục trưởng Cục Bảo trợ xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, Việt Nam là nước có số lượng đối tượng cần trợ giúp của các dịch vụ công tác xã hội (CTXH) lớn. Để trợ giúp đối tượng yếu thế, Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách từng bước ổn định và nâng cao đời sống cho đối tượng, bảo đảm an sinh xã hội và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Đặc biệt, ngày 25/3/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 32/2010/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển nghề CTXH giai đoạn 2010-2020. Đến nay, sau hơn 6 năm triển khai, với sự nỗ lực của các cấp, ngành, địa phương, Đề án đã đạt nhiều kết quả quan trọng và thực sự đi vào cuộc sống, góp phần chăm lo đời sống nhân dân, xây dựng hệ thống an sinh xã hội tiên tiến.

Giai đoạn từ năm 2010 đến nay, nhiều văn bản quy phạm pháp luật đã được ban hành, các chính sách ngày càng toàn diện hơn, bao trùm các nhu cầu cơ bản của đối tượng về nuôi dưỡng, giáo dục, chăm sóc sức khoẻ, phục hồi chức năng, hướng nghiệp, dạy nghề. Đối tượng được trợ giúp từng bước được mở rộng đáp ứng với bức xúc của thực tế. Mức trợ cấp ngày càng cao hơn, cơ hội tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản ngày càng nhiều.

Sau 10 năm triển khai Đề án phát triển nghề công tác xã hội, các cơ sở liên quan đến cung cấp dịch vụ công tác xã hội được phát triển ở nhiều ngành, lĩnh vực. Đến nay, rất nhiều mô hình Trung tâm Công tác xã hội đã vận hành rất hiệu quả, như ở: Quảng Ninh, Đà Nẵng, Bến Tre, Long An, Thanh Hóa, Thành phố Hồ Chí Minh…

Các Trung tâm này cung cấp dịch vụ công tác xã hội cho hàng ngàn lượt đối tượng, như: Đối tượng xã hội cần sự bảo vệ khẩn cấp; người cao tuổi, người khuyết tật, người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí, người nhiễm HIV/AIDS, người nghèo, trẻ em, nạn nhân của phân biệt đối xử về giới; người nghiện ma túy, người bán dâm; người sau cai nghiện; cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em cần sự bảo vệ khẩn cấp và các đối tượng khác.

Đến nay, 45 cơ sở bảo trợ xã hội có chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trong đó: 27 cơ sở chăm sóc chuyên biệt, 19 cơ sở tổng hợp. Một số tỉnh, thành phố đã xây dựng mô hình tốt về lao động trị liệu và phục hồi chức năng luân phiên cho người tâm thần nặng như: Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh Sơn La, Thừa Thiên Huế, Hải Dương, Thái Nguyên; Trung tâm điều dưỡng và PHCN người tâm thần Việt Trì.

Các tỉnh, thành phố đã thành lập mạng lưới cộng tác viên công tác xã hội tương đối rộng khắp, với khoảng 235 nghìn người làm công tác xã hội, trong đó: Trên 35.000 công chức, viên chức và người lao động làm việc tại các cơ sở xã hội công lập và ngoài công lập, gần 100 nghìn người làm việc tại các hội, đoàn thể các cấp, trên 100 nghìn cộng tác viên giảm nghèo, phòng chống tệ nạn xã hội, bảo vệ trẻ em và phát triển cộng đồng… tạo thành một mạng lưới cán bộ, nhân viên và cộng tác viên công tác xã hội trợ giúp các nhóm đối tượng yếu thế tiếp cận, thụ hưởng các chính sách phúc lợi, y tế, giáo dục, học nghề, tìm việc làm để ổn định cuộc sống.

Hàng năm, Bộ LĐ-TB&XH phối hợp với các Bộ, ngành cùng hỗ trợ các Trung tâm công tác xã hội xây dựng mạng lưới cộng tác viên công tác xã hội, cung cấp dịch vụ công tác xã hội cho các nhóm đối tượng yếu thế, dễ bị tổn thương tại cộng đồng; tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ, nhân viên, cộng tác viên công tác xã hội thông qua các khóa tập huấn kỹ thuật vận hành mô hình Trung tâm cung cấp dịch vụ công tác xã hội.

Về đào tạo dài hạn, Đề án phát triển nghề công tác xã hội đã hỗ trợ Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu hoàn thiện kế hoạch phát triển giáo dục đào tạo công tác xã hội hệ cử nhân ở 55 trường đại học, cao đẳng và 21 cơ sở dạy nghề có đào tạo chuyên ngành công tác xã hội. Về đào tạo ngắn hạn, Bộ LĐ-TB&XH phối hợp với các trường đại học đã tổ chức đào tạo 500 giảng viên dạy nghề công tác xã hội cho các trường cao đẳng, trung cấp nghề trong cả nước; đào tạo 8 lớp 320 cán bộ, quản lý công tác xã hội cấp cao tại 2 miền Nam - Bắc… Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền đã đạt kết quả nhất định. Các cơ quan báo chí đưa hàng nghìn tin, bài liên quan đến phát triển nghề công tác xã hội tại Việt Nam, giúp nhân dân và cán bộ các cấp, ngành hiểu biết về vai trò, nhiệm vụ và dịch vụ công tác xã hội.

Vấn đề hợp tác quốc tế được Bộ LĐ-TB&XH chú trọng tăng cường, vận động các đối tác quốc tế hỗ trợ triển khai Đề án 32, như: Dự án hợp tác hỗ trợ phát triển nghề công tác xã hội giai đoạn 2010 - 2014 với tổ chức Atlantic Philanthropies, UNICEF; Dự án hợp tác hỗ trợ kỹ thuật trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí giai đoạn 2013-2015; Dự án hợp tác với tổ chức FHI về phát triển nghề công tác xã hội trong lĩnh vực cai nghiện; hợp tác với UNICEF trong việc phát triển nghề công tác xã hội chuyên nghiệp tại Việt Nam; hợp tác với Học viện Xã hội châu Á phát triển đào tạo thạc sĩ công tác xã hội tại Việt Nam...