Ngao nuôi chết hàng loạt, người dân lao đao đón tết

Chỉ còn chưa đầy một tháng nữa là đến Tết Nguyên đán 2017, thế nhưng hàng trăm tấn ngao giống, ngao thịt đến kỳ thu hoạch bỗng nhiên chết trắng đồng nuôi. Sự việc càng trở nên bức xúc hơn khi người dân cùng chính quyền xã Hải Lộc, huyện Hậu Lộc phát hiện, bắt giữ thuyền vận chuyển hàng chục thùng chất tẩy rửa, chế biến hải sản đang có hành vi đổ thải ra biển.

Người dân Hải Lộc thu gom ngao chết

Lao đao vì ngao

Hậu Lộc là một trong những vùng nuôi ngao được đánh giá là có tiếng ở Thanh Hóa, con ngao không chỉ giúp nhiều hộ thoát nghèo, vươn lên làm giàu mà còn làm thay đổi diện mạo địa phương nơi đây. Thế nhưng, có mặt tại xã Hải Lộc những ngày này, câu chuyện ngao chết, người dân phát hiện, bắt giữ thuyền đổ chất thải ra biển vẫn đang là một đề tài nóng gây bức xúc trong dư luận.

Có mặt tại gia đình anh Phạm Văn Ba, trú tại thôn Lộc Tiên, xã Hải Lộc, một trong những chủ đồng ngao lớn nhất của xã Hải Lộc, anh Ba cho biết: Tôi nuôi ngao từ năm 2006, nhưng chưa năm nào có hiện tượng ngao chết bất thường với diện tích lớn như năm nay. Gia đình tôi có hơn 16 ha nuôi ngao, trong đó có 10 ha nuôi ngao thương phẩm và 6 ha ngao giống. Thời điểm này ngao thương phẩm đang cho thu hoạch nhưng giờ thì bị chết trắng đồng, phần còn lại đang chết lác đác.

Anh Phạm Văn Ba (trái) một trong những chủ đồng ngao lớn bị thiệt hại nặng nề

“Khoảng 3 năm trở lại đây ngao thường bị chết nhiều vào dịp trước và sau tết âm lịch, nhưng cao điểm chỉ chết khoảng 30%, nhưng năm nay mất trắng. Thời điểm ngao chết, tôi phát hiện trên bãi có nhiều tua mực, nhầy mực và có mùi hôi khó chịu, rất có thể nguyên nhân ngao chết là do việc xả thải của các công ty chế biến thủy hải sản trên biển” - anh Ba tâm sự.

Cũng trong tâm trạng bức xúc vì cánh đồng ngao thịt nuôi gần một năm nay đã đến kỳ thu hoạch bán vào dịp Tết sắp tới bỗng dưng há miệng chết hàng loạt, anh Mai Văn Thủy, thôn Tân Lập cho biết: “Gia đình tôi có gần 2 ha nuôi ngao thịt ở vùng triều bãi ngang của xã, cả gia đình cũng trông chờ vào vựa ngao để có một cái Tết khá giả, đầm ấm. Nào ngờ ngao nuôi đến kỳ thu hoạch thì cách đây tầm nửa tháng bắt đầu há miệng chết hàng loạt. Đến ngày 3/1/2017 lượng ngao chết tới gần 80% và vẫn còn chết.

Nhìn cánh đồng “ngao cười” mà ứa nước mắt bởi toàn bộ số tiền đầu tư ban đầu gần 500 triệu thu hồi chưa được thì nay lại lâm vào cảnh nợ nần. Đến giờ có thu hoạch số ngao còn lại đem bán cũng chả vớt vát được bao nhiêu. Ngao chết đã đành, giờ lại phải thuê người đi thu gom, tiêu hủy để tránh ô nhiễm. Số tiền nợ 400 triệu không biết đến khi nào mới trả nổi...”

Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Ngọc Toản, Phó trưởng phòng nông nghiệp huyện Hậu Lộc cho biết: Từ ngày 19/12/2016, tại vùng nuôi ngao tập trung của xã Hải Lộc và Đa Lộc có hiện tượng ngao nuôi thuộc mọi kích cỡ chết bất thường, trong đó tập trung chủ yếu ở xã Hải Lộc. Cá biệt, có một số hộ tỷ lệ ngao nuôi chết từ 30 – 70%. Xã Hải Lộc có khoảng 150 hộ nuôi ngao với khoảng 240 ha thì có hơn 40 ha ngao nuôi bị ảnh hưởng, ước tính sơ hộ thiệt hại trên 400 tấn.

“Ngay sau khi có thông tin ngao nuôi chết, từ ngày 23/12, UBND huyện, các phòng chức năng đã phối hợp với Chi cục Thú y, Sở NN&PTNN tỉnh trực tiếp kiểm tra, giám sát, thu thập mẫu và gửi đi xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm số 1235/CĐ-XN ngày 27/12 của Trung tâm chuẩn đoán thú y Trung ương (Cục thú y) cho thấy ngao nuôi không mắc bệnh truyền nhiễm Perkinsus có khả năng lây lan và gây chết cho ngao. Nguyên nhân ngao chết vẫn chưa được xác định. UBND huyện, các cơ quan chức năng cũng đã chỉ đạo cho các xã, các chủ đồng ngao tích cực theo dõi, thu gom số ngao chết để đảm bảo vệ sinh vùng triều nuôi ngao và an toàn cho các đồng ngao khác...” - ông Toản nói.

Nóng chuyện thuyền đổ chất thải

Bức xúc vì đồng ngao chết hàng loạt chưa rõ nguyên nhân, hàng trăm người dân xã Hải Lộc lại càng thêm bức xúc khi phát hiện, bắt giữ thuyền chở chất thải chưa qua xử lý đang có hành vi đổ thải ra biển gần với vùng triều nuôi ngao.

3 thùng chất thải niêm phong tại UBND xã Hải Lộc

Trước đó, người dân vùng triều nuôi ngao xã Hải Lộc nghi ngờ nguồn nước bị ô nhiễm là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng ngao chết hàng loạt, quá trình mật phục, đến 4h30' sáng 31/12, các hộ nuôi ngao đã bắt quả tang một thuyền do 2 vợ chồng Hoàng Văn Thành (SN 1973) và Hoàng thị Huệ (SN 1980) trú tại xã Ngư Lộc, đều là người làm thuê cho cơ sở chế biến hải sản Hoàng Thắng (xã Ngư Lộc, huyện Hậu Lộc) đang chở chất thải độc hại xả trộm ra biển.

Ông Bùi Văn Tảo, Phó trưởng Công an xã Hải Lộc cho biết: Ngay sau khi nhận được thông tin người dân thông báo về việc phát hiện hành vi đổ thải ra biển, chính quyền UBND xã Hải Lộc và ban Công an xã đã ra tiến hành lập biên bản và thu giữ tang vật vi phạm. Quá trình làm việc tại cơ quan Công an xã, vợ chồng anh Thành, chị Huệ khai nhận chở thuê cho doanh nghiệp Hoằng Thắng vận chuyển chất thải từ trong bờ ra ngoài biển đổ. Thời gian đổ từ đầu năm 2016 đến nay, mỗi tháng từ 7-10 chuyến, mỗi chuyến từ 10-15 thùng. Quá trình kiểm tra phương tiện có 14 thùng thì đã đổ 11 thùng xuống biển, 3 thùng còn nguyên, mỗi thùng khoảng 50-60 lít, màu nước gạch, đặc, chất nhầy có da mực, ruột mực, mùi tanh, hôi thối và nhiều chất khác chưa xác định được.

Đến thời điểm hiện tại toàn bộ tang vật đã được niêm phong tại UBND xã. Ngay trong chiều 31/12 đại diện chính quyền UBND huyện, Công an huyện, Công an môi trường tỉnh, Sở tài nguyên môi trường đã tiến hành lấy mẫu. Đến ngày 1/1 Công an tỉnh Thanh Hóa, huyện và địa phương xã tiếp tục tiến hành lấy mẫu ngao, mẫu đất, mẫu nước để đi giám định.

Một trong số 3 thùng chất thải chưa kịp đổ bị bắt giữ

Nói thêm về vấn đề này, anh Mai Văn Thủy cho biết: Người dân chúng tôi bức xúc lắm, gần tháng nay đứng ngồi không yên vì con ngao - tài sản bỗng nhiên mất trắng. Việc vợ chồng Hoàng Văn Thành bị bắt quả tang đổ chất thải ra biển càng khiến người dân xã Hải Lộc rất bất bình, họ cho rằng nguyên nhân ngao chết bất thường có thể do những chất trên gây ra.

“Những chất đó có mùi hôi thối nống nặc, khó thở, tức ngực, ngửi vào mũi cay xè, mắt sưng… nên bà con chúng tôi mong muốn cơ quan chức năng sớm làm rõ xem chất thải trên là gì, có ảnh hưởng đến việc ngao chết không. Chúng tôi cũng chỉ mong các cơ quan chức năng sớm tìm ra nguyên nhân đồng thời xử lý nghiêm sự việc trên. Doanh nghiệp, cá nhân vi phạm thì phải bồi thường cho người dân...” – anh Thủy nói.

Về việc xả chất thải chưa qua xử lý ra biển có liên quan đến việc ngao chết hàng loạt tại xã Hải Lộc không, ông Nguyễn Ngọc Toản cho biết thêm: “Vụ việc hiện tại đã vượt ngoài thẩm quyền của huyện. Việc xả chất thải ra ngoài môi trường chưa qua xử lý là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, nguyên nhân trực tiếp có phải do xả thải hay không chúng tôi vẫn đang chờ kết luận cuối cùng từ các cơ quan chức năng để có hướng xử lý” – ông Toản cho biết.