Nâng cao chất lượng và quy mô đào tạo giáo dục nghề nghiệp

Đại diện 500 cơ sở GDNN từ Quảng Trị trở ra tham dụ hội nghị

Năm 2017 cơ sở GDNN sẽ tuyển sinh 2,2 triệu người

Theo báo cáo của TCDN, hiện cả nước có hơn 2 nghìn cơ sở GDNN. Kết quả tuyển sinh năm 2016, cả nước đạt hơn 2 triệu 367 nghìn người, trong đó, trình độ cao đẳng nghề và trung cấp nghề chiếm 12%, trình độ sơ cấp nghề và dạy nghề dưới 3 tháng chiếm 88 tổng số tuyển sinh). Kết quả tuyển sinh đạt hơn 96% so với kế hoạch đề ra. Tỷ lệ học sinh, sinh viên tốt nghiệp có việc làm đạt trên 70%. Trong đó, các nghề thuộc khối kỹ thuật-công nghệ như nghề hàn, nghề điện, công nghệ ô tô, cắt gọt kim loại…có việc làm ngay sau tốt nghiệp đạt trên 80%, mức lương từ 4 triệu đồng đến 7 triệu đồng/người/tháng. Hiện, mạng lưới cơ sở GDNN được mở rộng và phân bố đều ở các địa phương trên cả nước, tạo điều kiện cho người học nghề; Chương trình dạy nghề  được xây dựng xuất phát từ nhu cầu thực tế sản xuất, kinh doanh và dịch vụ. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ đào tạo nghề cơ bản đáp ứng theo yêu cầu, nội dung đào tạo; Học sinh, sinh viên sau khi tốt nghiệp có việc làm đúng nghề đào tạo đạt tỷ lệ cao và có thu nhập ổn định…

          Tuy nhiên, công tác phân luồng học sinh chưa thực hiện tốt, hiện chỉ có 5-7% học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở vào học trung cấp nghề và trung cấp chuyên nghiệp, thấp hơn nhiều so với mục tiêu đề ra là 30%. Nhiều địa phương đầu tư cho giáo dục nghề nghiệp ít, mang tính cầm chừng; Một bộ phận xã hội chưa nhận thức đúng và đầy đủ về vai trò quan trọng của giáo dục nghề nghiệp trong đào tạo nguồn nhân lực, quan niệm học nghề ít có tương lai, tâm lý coi trọng bằng cấp còn khá nặng nề. Công tác hướng nghiệp trong các nhà trường trung học cơ sở, trung học phổ thông chưa được quan tâm đúng mức; Nhiều doanh nghiệp chưa phối hợp với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong quá trình đạo tạo, tuyển dụng lao động…

Năm 2017, lĩnh vực GDNN sẽ tuyển sinh 2,2 triệu người, trong đó, trình độ cao đẳng tuyển sinh 540 nghìn người, trình độ sơ cấp và dưới 3 tháng là 1,66 triệu người (hỗ trợ cho lao động nông thôn và người khuyết tật là 60 nghìn người).

TS Nguyễn Hồng Minh, Tổng cục trưởng TCDN và lãnh đạo các vụ chức năng giải đáp những thắc mắc các cơ sở GDNN

Cơ chế tự chủ - thách thức đối với cơ sở GDNN !

Theo ông Đồng Văn Ngọc, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề cơ điện Hà Nội, cơ chế tự chủ trong hoạt động GDNN, nhất là tự chủ về tuyển sinh, đào tạo và tự chủ về tài chính đang tạo ra nhiều thách thức cho các trường nghề. Ông Đồng Văn Ngọc cho biết thêm, để đảm bảo được tồn tại và phát triển nhà trường, đòi hỏi hiệu trưởng các trường phải rất năng động. Các cơ sở GDNN phải làm thế nào để tạo ra cơ chế để vận hành như là doanh nghiệp. Nếu các nhà trường còn ngồi chờ đợi sinh viên thì chắc chắn không thể tồn tại được. Vấn đề là làm thế nào để nhà trường đến với thí sinh, để tuyên truyền và tư vấn cho thí sinh lựa chọn đúng ngành nghề mà hiện nay xã hội đang cần để các em học xong có việc làm và thu nhập ổn định. Bên cạnh đó các cơ sở GDNN cần chủ động tìm đến doanh nghiệp vì nếu không gần doanh nghiệp và không có trách nhiệm với người học. Điều đó có nghĩa là đào tạo ra để sinh viên của mình thất nghiệp! “ Như vậy chắc chắn bài toán tuyển sinh GDNN sẽ là thách thức, thành khó khăn và không có bài giải” -ông Đồng Văn Ngọc khẳng định.

Tại hội nghị, các đại biểu cũng chia sẻ kinh nghiệm, đóng góp nhiều ý kiến, tham luận về hoạt động GDNN; công tác tuyển sinh, tổ chức thi tốt nghiệp, xác định chỉ tiêu tuyển sinh, danh mục ngành nghề đào tạo; xây dựng, thẩm định, ban hành chương trình và tổ chức đào tạo…

Giải đáp những vướng mắc trong công tác tuyển sinh năm nay đối với các cơ sở GDNN, TS Nguyễn Hồng Minh, Tổng cục trưởng TCDN khẳng định, sau khi hệ thống GDNN được chuyển giao cho Bộ LĐ-TB&XH quản lý, hoạt động tuyển sinh và đào tạo của các trường nghề vẫn giữ ổn định. TCDN sẽ khẩn trương kiện toàn cơ quan quản lý nhà nước về GDNN từ trung ương đến địa phương để thực hiện tốt quản lý GDNN. TCDN tiếp tục phối hợp rà soát, sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng và tăng quy mô đào tạo. Đối với công tác tuyển sinh và tổ chức thi tốt nghiệp, yêu cầu các cơ sở GDNN thực hiện nghiêm túc quy định của Bộ LĐ-TB&XH và Bộ Giáo dục và Đào tạo về công tác tuyển sinh và thi tốt nghiệp.

Về những vấn đề liên quan đến hoạt động đăng ký hoạt động GDNN TS Nguyễn Hồng Minh cho biết: “Tất cả các hoạt động GDNN  mà Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép mở ngành, Bộ LĐ-TB&XH  cho phép đăng ký, chúng tôi vẫn giữ ổn định và chỉ chuyển đổi giấy phép thôi, không bắt các trường phải làm lại từ đầu để các trường ổn định các ngành nghề đang tổ chức đào tạo. Hiện nay TCDN đang xây dựng  đề án về đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2016-2020 và định hướng 2025. Các trường phải xây dựng đề án nâng cao chất lượng giáo dục của mình. Chúng tôi sẽ hỗ trợ về mặt cơ chế chính sách, chương trình mục tiêu quốc gia cho một số trường, một số ngành nghề trọng điểm để họ có điều kiện nâng cao chất lượng đào tạo.”

 Các đại biểu cho rằng, các cơ sở GDNN cần duy trì tốt mối quan hệ với học sinh, sinh viên tốt nghiệp và doanh nghiệp để nắm bắt nhu cầu về việc làm và ý kiến phản hồi về chất lượng đào tạo. Liên hệ với doanh nghiệp để ký kết hợp đồng đào tạo và giới thiệu việc làm cho học sinh, sinh viên tốt nghiệp…Tiếp tục phân luồng học sinh sau tốt nghiệp trung học cơ sở vào học nghề. Phối hợp chặt chẽ giữa đào tạo và sử dụng sau đào tạo, tránh học sinh ra trường không có việc làm. Các cơ sở GDNN cần phối hợp với các trường trung học cơ sở và trung học phổ thông; tăng cường hợp tác quốc tế trong giáo dục nghề nghiệp. Đây là những giải pháp để các cơ sở GDNN có thể thu hút học sinh  trong mùa tuyển sinh năm nay.