Lương của Thứ trưởng về hưu không bằng lương của một Trung tá

Sáng ngày 12/10, Bộ Nội vụ tổ chức Hội thảo khoa học “Bối cảnh và khả năng cải cách tiền lương”. Chính sách tiền lương, chế độ tiền lương đã trải qua 4 đợt cải cách. Qua mỗi lần thì chế độ tiền lương được cải thiện, đổi mới lên 1 bước nhưng đều gắn liền với cơ chế quản lý đội ngũ cán bộ công chức.

Hội thảo với mục đích lấy ý kiến của các chuyên gia, các nhà quản lý trong quá trình nghiên cứu, hoàn thiện chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang theo Kết luận số 63-KL/TW ngày 27 tháng 5 năm 2013 của Hội nghị Trung ương khóa XI về “Một số vấn đề cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội trợ cấp ưu đãi người có công và định hướng cải cách đến năm 2020”.

Quang cảnh Hội thảo

Cần sớm cải cách cơ bản chính sách tiền lương hiện nay

Mối liên hệ giữa cải cách chính sách tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang đối với các vấn đề đặt ra hiện nay như: Việc sắp xếp tổ chức bộ máy và tinh giản biên chế trong hệ thống chính trị; công tác phòng, chống tham nhũng; công tác cải cách hành chính; đổi mới cơ chế tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập và các chính sách có liên quan (bảo hiểm xã hội, ưu đãi người có công)… được các chuyên gia bàn thảo sôi nổi tại Hội thảo. 

Dựa trên ý kiến đóng góp của các chuyên gia, nhà quản lý tại hội thảo lần này, Bộ Nội vụ sẽ tổng hợp, kiến nghị các cấp có thẩm quyền trong quá trình hoàn thiện chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang.
Đồng thời, phân tích bối cảnh chính trị, kinh tế - xã hội của thế giới và Việt Nam, các thuận lợi, khó khăn, thách thức ảnh hưởng đến cải cách tiền lương ở nước ta trong giai đoạn tới để xác định vai trò và nguồn lực dành cho cải cách tiền lương trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước giai đoạn tới.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trần Anh Tuấn nhấn mạnh: Cải cách chính sách tiền lương là một trong những chương trình trọng tâm cải cách hành chính. Trong thời gian qua, cải cách chính sách tiền lương luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm giải quyết. Tuy nhiên, chính sách tiền lương là câu chuyện rất khó, liên quan tới rất nhiều cải cách hành chính, công vụ, công chức. Khi tiến hành cải cách tiền lương chúng ta không thể bỏ qua được. 

Theo ông Tuấn, Luật công chức, viên chức có rất nhiều nội dung đổi mới trong cơ chế quản lý như xác định vị trí việc làm. Ngoài ra, một nguyên tắc mới là xác định tiêu chuẩn chức danh với vị trí việc làm để quản lý tốt hơn về biên chế. 
“Chính sách tiền lương, chế độ tiền lương đã trải qua 4 đợt cải cách. Qua mỗi lần thì chế độ tiền lương được cải thiện, đổi mới lên 1 bước nhưng đều gắn liền với cơ chế quản lý đội ngũ cán bộ công chức” – ông Tuấn nói.

Với tham luận “Cải cách cơ bản chính sách tiền lương cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn 2011- 2020. Vấn đề và giải pháp”, TS Thang Văn Phúc, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng tiền lương công chức hiện nay không phản ánh đúng giá trị sức lao động của họ.

“Các giá trị xã hội của người công chức bị giảm sút, làm cho hiệu lực thực thi công vụ thấp, dễ bị tổn thương và là mảnh đất để tình trạng quan liêu, tham nhũng có cơ hội phát triển, trở thành vấn nạn của quá trình phát triển đất nước. Vì vậy, cần phải sớm cải cách cơ bản chính sách tiền lương hiện nay”, ông Thang Văn Phúc, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ nói.

Các thu nhập ngoài lương phải được kiểm soát

Dẫn dụ một việc cụ thể về tiền lương công chức hiện nay không phản ánh đúng giá trị sức lao động của họ, ông Phúc nói: Lương của Thứ trưởng về hưu hiện nay không bằng lương của một ông Trung tá. Đồng thời ông Phúc cũng cho hay, dù đã nhiều lần bàn tới cải cách tiền lương, nhưng khi nói tới “tiền đâu” thì lại dừng.

"Cần phải sớm cải cách cơ bản chính sách tiền lương hiện nay”, ông Thang Văn Phúc – nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ nói

Theo ông Phúc, cần có bước đi cụ thể quá trình tiền tệ hoá tiền lương, các thu nhập ngoài lương phải được kiểm soát. Nguyên tắc chủ đạo là phải có những bứt phá mới trong việc thiết kế lại hệ thống thang bảng lương đơn giản, phù hợp hơn. Đồng thời tổng rà soát, sắp xếp tinh giản biên chế nhà nước, tiến hành quyết liệt việc tách quản lý hành chính Nhà nước với quản lý sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nhà nước và sự nghiệp dịch vụ công.

PGS.TS Trần Đình Thảo, Trưởng khoa Tổ chức và quản lý nhân lực, Đại học Nội vụ Hà Nội phân tích, việc tăng lương tối thiểu không dựa vào năng suất cùng việc ràng buộc lương tối thiểu với hệ thống an sinh tạo nên sức ép với cả doanh nghiệp và ngân sách Nhà nước, đồng thời thu nhập người lao động không thực sự được cải thiện.

Theo ông Thảo, cách xác định mức lương tối thiểu bị phụ thuộc, hệ số trung bình quá thấp dẫn đến hệ quả tiêu cực là người hưởng lương không sống được bằng lương, thu nhập ngoài tiền lương ở nhiều ngành, nghề, vị trí công tác, chức vụ ngày một cao, phức tạp, vượt khỏi tầm kiểm soát của Nhà nước.

Theo đó, các chuyên gia tại Hội thảo nhấn mạnh, tiền lương thấp cũng là lý do dẫn đến hiện tượng “chảy máu chất xám” từ khu vực Nhà nước sang khu vực ngoài quốc doanh, đồng thời là nguyên nhân khó thu hút nhân tài và gây nên các hiện tượng tiêu cực, tham nhũng, tạo lực cản trong cải cách hành chính ở nước ta.

“Chính sách tiền lương giống như chiếc áo lâu ngày đang bục dần. Nó cần được thay thế nhanh để thay đổi diện mạo của một con người”, TS Trần Xuân Cầu, nguyên Trưởng khoa Kinh tế và Quản lý nguồn lực, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân phân tích.