Khởi sự kinh doanh cho người cao tuổi trước bối cảnh xã hội già hóa trong ASEAN

Hội nghị có sự tham dự của 10 cơ quan, đầu mối phụ trách Phúc lợi xã hội và Phát triển các nước thành viên ASEAN, Tổng thư ký ASEAN, các đối tác hợp tác trong ASEAN và Ban Thư ký ASEAN.

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Văn Hồi, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho biết, gần một năm trôi qua kể từ cuộc họp lần thứ 4 của mạng lưới và đã 5 năm kể từ ngày mạng lưới của chúng ta được thành lập. Mục tiêu của mạng lưới là nhằm hình thành một nền tảng để hỗ trợ, thúc đẩy sự tham gia của người khuyết tật (NKT) và các nhóm dễ bị tổn thương khác trong xã hội thông qua một chiến lược hỗ trợ những người, những nhóm yếu thế dễ bị tổn thương có thể tham gia các hoạt động kinh doanh, khởi sự doanh nghiệp bằng cách thích ứng những mục tiêu và kế hoạch kinh doanh để phù hợp với đặc thù và nhu cầu của từng nhóm, cũng như tăng cường khả năng tiếp cận tới các nguồn lực tài chính đa dạng từ cộng đồng và các đối tác. Qua 5 năm cùng tiến bước, đây là thời điểm để các thành viên rà soát lại những thành tựu và nỗ lực đã được thực hiện, rút ra những bài học cũng như tạo động lực tiếp tục tiến lên phía trước.

“Chúng ta cần phải nhắc tới những nỗ lực của Thái Lan trong vai trò sáng lập và điều phối mạng lưới suốt 3 năm khi mạng lưới mới thành lập, tập trung vào vấn đề kỹ năng kinh doanh cho NKT và các phương thức thực tiễn nhằm hỗ trợ cho họ tại các nước thành viên ASEAN. Tiếp bước những nỗ lực đó, Việt Nam cũng đã tăng cường trao đổi về vấn đề việc làm và những chính sách hỗ trợ việc làm, tăng cường kỹ năng tìm kiếm việc làm cho NKT. Những chia sẻ của mạng lưới thời gian qua đã góp phần thúc đẩy sự phát triển hòa nhập và sự tham gia của NKT trong Cộng đồng ASEAN, giúp hiện thực hóa và thúc đẩy thập kỷ ASEAN của NKT; tăng cường hợp tác khu vực và quốc tế trong thực hiện các quyền của NKT; và khuyến khích các nước thành viên ASEAN ban hành, thực thi các chính sách, chương trình về hỗ trợ việc làm, kinh doanh hòa nhập cho NKT”, Thứ trưởng nói.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi, ASEAN luôn dành sự chú trọng đặc biệt tăng cường quyền năng, đặc biệt là quyền năng kinh tế trong đó có kỹ năng kinh doanh cho phụ nữ, thanh thiếu niên, NCT và NKT. Đặc biệt, với sự thay đổi nhanh chóng về nhân khẩu học trong khu vực, tỷ lệ NCT trong ASEAN dự kiến sẽ nhân đôi chỉ trong thập kỷ tới, từ 7.73% vào năm 2015 lên 15.49% vào nằm 2035. Mặc dù sự thay đổi này tác động tới mỗi quốc gia một cách khác nhau, sự dịch chuyển này là hết sức rõ ràng.

Tại Việt Nam, hiện có gần 13 triệu NCT, chiếm 12% dân số cả nước, trong đó, khoảng gần 2 triệu người hơn 80 tuổi. Là một trong những nước được coi là có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất, tỷ lệ NCT sẽ còn tiếp tục tăng nhanh về số lượng và tỷ trọng, theo đó đến năm 2030, tỷ lệ dân số trên 60 tuổi sẽ tăng lên 18% và đến năm 2050 là 30%. Tỷ lệ NCT trên 80 tuổi cũng sẽ tăng và đến 2050 chiếm trên 6% dân số. Điều này đặt ra thách thức lớn về an sinh xã hội, chăm sóc, bảo vệ và phát huy vai trò của NCT đối với Đảng và Chính phủ Việt Nam. Do đó, Việt Nam, giống như các nước thành viên ASEAN, ngày càng quan tâm hơn đến việc bảo vệ, thúc đẩy và phát huy vai trò của NCT trong xã hội, để họ không chỉ sống khỏe mạnh, vui vẻ mà còn sống có ích, góp phần vào sự thịnh vượng của các nền kinh tế - xã hội của các quốc gia.

“Trong bối cảnh đó, phù hợp với chủ đề của ASEAN 2021 do Brunei Darrusalam đưa ra “Chúng ta quan tâm, Chúng ta chuẩn bị, Chúng ta thịnh vượng”, Việt Nam đã lựa chọn chủ đề “Thúc đẩy khởi sự kinh doanh cho NCT trước bối cảnh xã hội già hóa trong ASEAN" cho Cuộc họp lần thứ 5 lần này của mạng lưới. Chúng tôi rất hy vọng được nghe chia sẻ của các chuyên gia quốc tế về xu hướng và thực tế của vấn đề già hóa, các chính sách và chương trình, điển hình tốt của các quốc gia và cả câu chuyện của những NCT làm kinh tế giỏi, cùng thấu hiểu được khó khăn và thách thức trong việc tăng cường quyền năng kinh tế và kỹ năng kinh doanh của chính bản thân của NCT để từ đó có được những giải pháp hỗ trợ phù hợp ở tầm khu vực và quốc gia; đặc biệt trong bối cảnh của sự phát triển của kỹ thuật số, của cách mạng công nghiệp 4.0 và dịch bệnh… để NCT có thể phát huy những kinh nghiệm, kiến thức mà họ đã có để chủ động sống vui, khỏe và tiếp tục cống hiến cho xã hội”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi nhấn mạnh.

“Đây là mong đợi của Đảng, Chính phủ Việt Nam cũng như Chính phủ các nước thành viên ASEAN trong công tác NCT”, Thứ trưởng nói.

Tại hội nghị, các đại biểu tham dự đã chia sẻ những kinh nghiệm, bài học và đưa các ý kiến về xu hướng và thực tế của vấn đề già hóa, các chính sách và chương trình, điển hình tốt của các quốc gia và cả câu chuyện của những NCT làm kinh tế giỏi, cùng thấu hiểu được khó khăn và thách thức trong việc tăng cường quyền năng kinh tế và kỹ năng kinh doanh của chính bản thân của NCT để từ đó có được những giải pháp hỗ trợ phù hợp ở tầm khu vực và quốc gia; đặc biệt trong bối cảnh của sự phát triển của kỹ thuật số,  cách mạng công nghiệp 4.0 và dịch bệnh Covid-19… để NCT có thể phát huy những kinh nghiệm, kiến thức mà họ đã có để chủ động sống vui, khỏe và tiếp tục cống hiến cho xã hội.

Cũng tại hội nghị, các nước thành viên ASEAN đã cùng nhau xây dựng một bản Khuyến nghị chung về Thúc đẩy Doanh nghiệp hòa nhập cho NCT hướng tới một Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng để gửi lên các quan chức, các Bộ trưởng phụ trách Phúc lợi xã hội và Phát triển ghi nhận.

Mạng lưới các chuyên gia về doanh nghiệp hoà nhập ASEAN (NIEA) được hình thành với mục tiêu như một nền tảng để hỗ trợ, thúc đẩy sự tham gia của NKT và các nhóm dễ bị tổn thương khác trong xã hội thông qua một chiến lược hỗ trợ những người, những nhóm yếu thế và dễ bị tổn thương có thể tham gia các hoạt động kinh doanh và khởi sự doanh nghiệp bằng cách thích ứng những mục tiêu và kế hoạch kinh doanh để phù hợp với đặc thù và nhu cầu của từng nhóm cũng như tăng cường khả năng tiếp cận tới các nguồn lực tài chính đa dạng từ cộng đồng và các đối tác.