Khơi dậy cái đẹp ở làng bích họa

Nhân lên điều cao đẹp

Trở làng ngôi làng chài Trung Thanh những ngày mùa thu năm 2016, chúng tôi hết sức ngỡ ngàng trước khung cảnh hiện ra ngay từ cổng làng đến từng ngõ ngách, từng căn nhà là những bức tranh tuyệt đẹp. Những bức tranh như biết nói. Ai nhìn vào cũng có những cảm nhận về cái đẹp, cái cao cả. Lão ngư Lê Văn Bước cho biết; Những ngày các họa sỹ về vẽ tranh bích họa trên các bức tường, trong các căn nhà và những bức biển thông báo ở nhiều địa điểm công cộng, chúng tôi thấy thích thú lắm. Cả làng kéo nhau ra cùng quan sát tỉ mỷ theo từng nét vẽ của các họa sỹ chuyên nghiệp người Hàn Quốc. Họ còn nói được tiếng Việt bập bẹ và hướng dẫn cho những người dân chài chúng tôi cầm cọ vẽ tranh”.

Hầu như nhà nào ở Trung Thanh cũng có vài bức tranh trong nhà. Tranh được vẽ trực tiếp lên vách tường, lên giấy cứng, lên ván gỗ bằng các chất liệu màu vẽ khác nhau. Chị Lê Thúy Hằng, một người buôn bán trong làng cho biết; trước đây gia đình mình hay cãi lộn. Chồng thì hay thích đi đánh bài bạc. Mình nghĩ đó là tệ nạn nhưng không có cách nào khuyên giải anh ấy được. Cho đến khi các họa sỹ đến nhà vẽ tranh về tác hại tệ nạn sẽ dẫn đến tội phạm. Rồi vẽ bức tranh về sự đoàn viên, hạnh phúc trong gia đình sau đó còn phân tích cho cả gia đình cùng hiểu nữa. Thế là từ đó cứ mỗi lần nhìn vào các bức tranh ấy chồng tôi lại từ bỏ ngay ý định đi đánh bạc, hay gây mất trật tự công cộng của mình.

                                               Tranh cổ động rèn luyện thể thao

Anh Nguyễn Văn Đạt cũng ngỡ ngàng cho biết; nghệ thuật và sức hút từ những bức tranh cổ động này thật kỳ diệu. Trước đây tôi hay đi quậy và nhậu say mèm mới về. Thế mà từ khi thấy những bức tranh bích họa hiện hữu ngay trên vách tường nhà mình nói về sự khó nhọc của những người vợ, sự đau khổ của những đứa con khi có cha phạm tôi hay gây rối không chịu làm ăn. Ngắm những bức tranh ấy mãi thế là tôi tỉnh ngộ ra ngay và chuyên tâm vào làm ăn, xây dựng gia đình và tuyệt đối không đi làm những việc xấu như trước kia nữa. Chị Trần Diệu Ly, điều phối viên chương trình dự án Giao lưu mỹ thuật công đồng Việt-Hàn cho biết; chương trình này nhằm mục đích vẽ tranh cổ động chống tệ nạn, vẽ về những nét đẹp cuộc sống. Chủ yếu do các họa sỹ Hàn Quốc thực hiện. Những người dân sẽ được giảng giải chi tiết về tranh, được hướng dẫn vẽ nếu có nhu cầu và đam mê. Thế nên ai cũng mê và háo hức cả.

 Nông dân thành “nhà thẩm định tranh”

 Lão ngư Trần Quý Tùng hồ hởi khoe; trước đây mù tịt, chẳng biết nghệ thuật, nghệ thiếc là gì cả. Thế nhưng từ khi học cách cầm cọ vẽ phụ những bức tranh cổ động cùng các họa sỹ chuyên nghiệp thì tôi hiểu thêm về mỹ thuật nhiều lắm. Sau khi hiểu thì về phân tích cho con cháu, cho những người thân quen của mình. 

                                                 Yêu đại dương như yêu cuộc sống

Mỗi người đam mê một kiểu tranh khác nhau nhưng cái độc đáo ở làng tranh bích họa Thanh Trung là ai cũng hiểu được ý nghĩa những bức tranh muốn truyền tải đến mình, đến xã hội. Chị Nguyễn Thị Thắm cho biết; trước đây gia đình mình cũng hay lục đục, chẳng coi việc gắn kết gia đình là quan trong. Thế mà từ khi được các họa sỹ vẽ và cùng hướng dẫn vẽ theo một bức tranh “mái ấm gia đình” ngay trên vách tường trong nhà mình. Thế là thấy ấm cúng hẳn lên. Vợ chồng không cãi nhau nữa vì mỗi lần giận lại cùng nhau ngồi thưởng lãm và phân tích tranh.

Có những bức tranh khơi dậy đam mê đi biển, vươn khơi lại được nhiều ngư dân say xưa phân tích cả ngày không biết chán. Họ bảo; có khi ngắm tranh, phân tích tranh quanh làng mình còn vui hơn cả đi đá gà như trước kia nữa. Những người yêu cái đẹp và sự hoài cổ thì lại say xưa phân tích những bức tranh về thiếu nữ bên hoa sen, về làng chài thuở xa xưa. Anh Phạm Hậu bảo; làng chài thưở xa xưa mình chỉ được nghe qua các chuyện kể. Giờ được các họa sỹ vẽ và hướng dẫn nhân dân cùng vẽ trên các vách tường khiến chúng mình cảm nhận được sự đẹp đẽ ngày ấy. Bức tranh cho thấy ngày ấy không ai phạm tội, không ai trộm cắp của nhau mà cùng nhua vươn lên. Thế là ai cũng mê mẩn bức tranh này cả.

                                                   Nét đẹp chợ quê

Đã có trên 100 ngôi nhà trong làng chài Thanh Trung có tranh vẽ cổ động trên vách tường hoặc trong nhà mình. Anh Hoàng, một người vẽ thành thạo cho biết; cứ dịp cuối tuần chúng tôi lại quây quần bên nhau thi phân tích tranh, thi thẩm định tranh. Dù không chuyên nghiệp mới dừng ở dạng bàn luận nhưng từ những cuộc bàn luận ấy thấy gắn bó nhau hơn. Ai cũng nhủ với lòng mình đừng phạm tội và phải bài trừ kẻ xấu khi chúng đến làng mình ngay. Những bức tranh có tác dụng như một liều thuốc tinh thần kỳ diệu vậy đấy”. Nhiều học sinh ở làng Trung Thành cũng cho biết; nhìn ngắm những bức tranh cổ động học tập trong làng rồi được các bậc phụ huynh phân tích cho nữ nên hiểu ra mà tránh xa những trò chơi game bạo lực hay những cuộc tụ tập chơi bời khác. Nhất là những bức tranh các học sinh say mê học tập, hiếu lễ với gia đình được các em học sinh rất yêu thích.