Vụ sai phạm 67 tỷ đồng của Sở Y tế Gia Lai: Báo chí không được cung cấp tài liệu mới của kiểm toán

 Họp báo nhằm định hướng dư luận, cung cấp thông tin cho báo chí nhưng văn bản chính thức lại không được cung cấp khiến báo chí càng “tù mù thông tin” về Kiểm toán Nhà nước (KTNN) mới đây phát hiện hàng loạt sai phạm của Sở Y tế Gia Lai. Để rút ruột 67 tỷ đồng, Sở Y tế Gia Lai cùng Bệnh viện Đa khoa tỉnh Gia Lai đã đẩy giá thuốc lên cao, thao túng kết quả đấu thầu thuốc, mua sắm trang thiết bị y tế, làm sân sau cho doanh nghiệp (DN) trúng thầu trái quy định.

Toàn cảnh buổi họp báo

Cụ thể trong văn bản kết luận của kiểm toán vùng XII Đối với việc mua sắm TTBYT, Sở Y tế Gia Lai đã tổ chức cho mua sắm máy móc nhập khẩu với mức giá cao hơn dự toán. KTNN tính theo tiêu chí xây dựng dự toán, xây dựng giá gói thầu và căn cứ giá bán của nhà sản xuất, phát hiện số tiền chênh lệch lên đến 37,9 tỷ đồng. Tại BVĐK tỉnh Gia Lai, Giám đốc Phạm Bá Mỹ đã chỉ đạo mua sắm TTBYT nhập khẩu, hóa chất y tế nhập khẩu và VTYT cao hơn giá trị thực, làm thất thoát hơn 18,7 tỷ đồng và không cần quan tâm đến nguồn gốc. Về thao túng giá thuốc, đặc biệt kiểm tra việc mua sắm thuốc mua theo giá trúng thầu từ năm 2013 - 2015, KTNN đã phát hiện Sở Y tế Gia Lai cũng làm trái Luật Đấu thầu. Theo đó, kết quả lựa chọn mặt hàng thuốc trúng thầu theo cả gói thầu mà không theo từng mặt hàng, thì một số mặt hàng thuốc có giá bỏ thầu thấp nhất, sẽ đủ điều kiện trúng thầu theo quy định của Bộ Tài chính (BTC). Tuy vậy, Sở Y tế phớt lờ quy định của BTC, dẫn đến các cơ sở y tế công lập đã mua 124 mặt hàng của DN trúng thầu trái quy định, lại có đơn giá thuốc cao hơn, dẫn đến thất thoát ngân sách 10,6 tỷ đồng.

 Tuy nhiên, tại cuộc họp báo, đơn vị chủ trì cuộc họp chỉ cung cấp cho báo chí thông cáo dài 2 trang nói về vụ việc, trong đó có nêu: “Từ những hạn chế, thiếu sót trên, Kiểm toán Nhà nước Khu vực XII đề nghị Sở Y tế Gia Lai thu hồi” gần 1,1 tỷ đồng trong 2 khoản về “thanh toán vượt trong xây dựng cơ bản và mua sắm trang thiết bị y tế”. Trong khi, thông tin mà báo chí trước đó đã nêu rõ khoản sai phạm lên đến “67 tỷ đồng trong đấu thầu thuốc, mua sắm trang thiết bị y tế theo báo cáo số 11/BC-KV XII ngày 20.1.2017 của cơ quan Kiểm toán nhà nước khu vực XII”.

Ông Trần Đình Hiệp – Phó Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Gia Lai cho biết tại cuộc họp báo: Nội dung mà báo chí đã phản ánh theo báo cáo số 11 của Kiểm toán nhà nước khu vực XII là nội dung đã cũ, không phải là kết luận cuối cùng. Cơ sở của con số này là Thông báo số 07/TB-KV XII ngày 28-2-2017 của KTNN khu vực XII. “Sau khi Sở Y tế tỉnh Gia Lai đã giải trình thông suốt các vấn đề với KTNN thì Thông báo số 07 mới là con số chính thức và là thông tin chính thống nhất, đề nghị các báo thông tin theo thông tin chính thống” - ông Hiệp đề nghị. Theo đó, kết luận cuối cùng là “Thông báo 07/TB-KV XII ngày 28.2.2017 của Kiểm toán nhà nước khu vực XII”. Đồng thời nói nước đôi rằng: “không khẳng định báo cáo số 11 của cơ quan kiểm toán là đúng hay sai”.

Mặc dù khẳng định báo cáo số 11 không phải là kết luận cuối cùng và nội dung này đã được sửa đổi bằng thông báo số 07 nhưng đơn vị chủ trì họp báo lại không cung cấp thông báo 07 cho cơ quan báo chí dựa vào để phản ánh. Khi nhiều PV yêu cầu cung cấp thông báo 07 để có cơ sở để thông tin chính thức thì ông Hiệp nói không thể cung cấp vì chưa có sự cho phép của đơn vị ra thông báo là cơ quan Kiểm toán nhà nước khu vực XII. Một lúc sau ông Hiệp cho biết, ông đã gọi điện xin phép cơ quan Kiểm toán nhà nước để cung cấp thông báo này cho báo chí nhưng không được đồng ý.

Trước câu hỏi của báo chí: “Nếu theo thông cáo báo chí hôm nay thì khoản tiền thất thoát chỉ hơn 1 tỷ đồng trong khi báo cáo số 11 thể hiện rõ là hàng chục tỷ đồng. Vậy có phải cơ quan kiểm toán làm sai, vu khống ngành y tế Gia Lai?”. Ông Hiệp chỉ nói: “câu hỏi này khó trả lời”. Về phía Sở Y tế Gia Lai, trong cuộc họp báo, ông Mai Xuân Hải – Giám đốc Sở giao cho 2 cán bộ cấp dưới trả lời báo chí về 2 nội dung “mua sắm trang thiết bị và đấu thầu thuốc”. Tuy nhiên, nội dung trả lời lại rất chung chung, không đi thẳng vào nội dung cụ thể.

 Một cuộc họp báo nhằm định hướng thông tin dư luận, làm rõ nội dung báo chí phản đúng hay sai nhưng đơn vị tổ chức và ngành y tế Gia Lai chỉ nói mập mờ. Một cuộc họp báo công khai nhưng thông tin chính thức (thông báo số 07), là cơ sở để cho báo chí phản ánh thì lại không được cung cấp. Vô hình trung, các cơ quan báo chí bị đẩy vào tình thế tù mù về thông tin, “tiến thoái lưỡng nan” – Bởi nếu theo báo cáo số 11 thì được cho là đã cũ, được thay thế bằng thông báo số 07 nhưng lại không cung cấp thông báo này cho báo chí. Mục đích nhằm định hướng thông tin dư luận nhưng nội dung từ cuộc họp đã khiến báo chí mất phương hướng.

Trước áp lực yêu cầu cung cấp thông báo số 07, đại diện Ban tuyên giáo đã yêu cầu nhân viên văn phòng phô tô Quyết định số 223/QĐ-UBND ngày 17/3/2017 của UBND tỉnh Gia Lai về “Ban hành kế hoạch thực hiện kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước về chuyên đề công tác mua sắm, quản lý, sử dụng thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị y tế và hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản giai đoạn 2013-2015 tại Sở Y tế và các bệnh viện tuyến tỉnh của tỉnh Gia Lai” kèm theo “Kế hoạch” tổ chức thực hiện, yêu cầu các đơn vị liên quan giải trình, làm rõ trách nhiệm trước ngày 30/3/2017 để gỡ gạc việc không thể cung cấp thông báo số 07.

Báo cáo số 11 ngày 20.1.2017 của cơ quan Kiểm toán nhà nước khu vực XII