Giúp người lao động vượt qua khó khăn, chuyển đổi nghề nghiệp từ chính sách BHTN

Chị Nguyễn Thị Tuyết (trú tại phường Xuân Phú, TP Huế) là học viên vừa tốt nghiệp khoá đào tạo nghề pha chế đồ uống cho NLĐ đang hưởng chế độ BHTN do Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức. Trước đó, chị Tuyết có 10 năm làm công nhân may tại Công ty TNHH Hanesbrands Việt Nam Huế (HBI Huế, KCN Phú Bài, thị xã Hương Thuỷ). Tuy nhiên do điều kiện gia đình, đến tháng 5/2022, chị Tuyết xin nghỉ việc tại HBI Huế và đăng ký hưởng trợ cấp thất nghiệp. Qua sự tư vấn của cán bộ Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thừa Thiên Huế, tháng 10/2022, chị quyết định đăng ký tham gia khoá đào tạo nghề ngắn hạn với mong muốn có thêm những kỹ năng nghề nghiệp mới cho bản thân. “Bước đầu tôi nghĩ học để có thêm một kỹ năng, có thể pha chế ra những đồ uống ngon hơn cho gia đình và sau đó nếu có điều kiện thì khỏi nghiệp từ chính nghề này”, chị Tuyết chia sẻ. 

Cũng nộp hồ sơ và đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp, anh Trần Văn Thu (ở thị xã Hương Thủy) thì cho biết, bản thân cảm thấy may vì công ty nơi trước đây anh từng làm việc không nợ bảo hiểm xã hội. Theo anh Thu, nhiều lao động khi làm thủ tục không được trợ cấp do doanh nghiệp nợ BHXH nên rất thiệt thòi. Khoản tiền này tuy không quá lớn, nhưng nó là nguồn tài chính quan trọng hỗ trợ NLĐ ổn định cuộc sống trong thời gian tìm việc mới.

Lãnh đạo một doanh nghiệp may mặc lớn tại Thừa Thiên Huế cho biết, bên cạnh việc duy trì sự phát triển của doanh nghiệp, tạo công ăn việc làm cho NLĐ, đơn vị thực hiện đúng, đầy đủ các quy định của pháp luật, trong đó có lĩnh vực lao động và BHXH, BHYT, BHTN. Công ty thực hiện việc khai báo và đóng các loại bảo hiểm cho NLĐ đầy đủ, không có tình trạng nộp chậm, muộn và nợ tiền bảo hiểm; kịp thời giải quyết, chi trả chế độ, chính sách BHXH, BHTN.

Theo số liệu thống kê của cơ quan quản lý Nhà nước, năm 2022, trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế có 7.307 doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức trong đó, số đơn vị thuộc đối tượng tham gia BHTN là 4.956 đơn vị; số đơn vị đã tham gia BHTN là 3.628 đơn vị. Cùng với những chính sách bảo hiểm khác như BHXH, BHYT..., BHTN giúp đảm bảo một phần an sinh xã hội trong việc giải quyết được một khó khăn cho NLĐ khi họ bị mất việc làm, hỗ trợ NLĐ học nghề, duy trì và tìm kiếm việc làm, hỗ trợ tư vấn, giới thiệu việc làm. 

Thực tế, trong thời gian qua, chính sách BHTN đã góp phần bảo vệ quyền lợi và ổn định cuộc sống của NLĐ trong thời gian chưa tìm được việc làm mới, nhất là trong thời gian dịch Covid-19 bùng phát mạnh khiến số lượng lớn NLĐ mất việc làm. Theo Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thừa Thiên Huế, trong khoảng thời gian từ năm 2019 - 2022, đơn vị đã tiếp nhận 36.982 trường hợp NLĐ nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp. Số người đủ điều kiện và đã có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp là 36.110 người. Đơn vị cũng đã tư vấn, giới thiệu việc làm cho 36.357 lượt người; số người được giới thiệu việc làm: 1.527 lượt người; số người có quyết định hỗ trợ học nghề: 1.845 người. Tổng số tiền chi trả trợ cấp thất nghiệp, hỗ trợ học nghề hơn 560 tỷ đồng, trong đó, số tiền hỗ trợ học nghề cho người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp gần 8,3 đồng.

Với mục tiêu giảm tỷ lệ thất nghiệp, xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp, thời gian qua tỉnh Thừa Thiên Huế luôn quan tâm ưu tiên thực hiện các chính sách hỗ trợ tìm việc làm, ổn định việc làm cho NLĐ và giảm nghèo bền vững. Việc giải quyết chính sách BHTN được cơ quan chức năng thực hiện theo phương châm 3 đúng: “đúng đối tượng, đúng chế độ và đúng thời hạn”.

Lãnh đạo Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, để nâng cao nhận thức của NLĐ lẫn người sử dụng lao động về chính sách BHTN, đơn vị thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên truyền với nhiều hình thức. Theo đó, Trung tâm tổ chức in ấn, cấp phát tờ rơi về BHTN cho NLĐ, trong đó chú trọng đến nội dung về quyền và trách nhiệm của NLĐ, thông tin liên quan đến thị trường lao động, chính sách hỗ trợ đào tào nghề; thực hiện đăng tải những nội dung mới về chính sách BHTN trên Website trung tâm, báo, đài; tổ chức hội nghị tuyên truyền về nội dung mới của chính sách BHTN cho các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn; tư vấn, tuyên truyền quy định mới về việc tiếp nhận và giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia nhằm hỗ trợ NLĐ thực hiện thủ tục hưởng BHTN được nhanh chóng, thuận lợi. Nhờ vậy, đến nay không còn tình trạng NLĐ nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp chậm, số lượng hồ sơ không đầy đủ, NLĐ phải đi lại nhiều lần giảm thiểu đáng kể. 

Trung tâm cũng thường xuyên tăng cường hoạt động tư vấn chính sách lao động, việc làm, giới thiệu việc làm, tư vấn học nghề cho người thất nghiệp ngay từ khi người lao động đến giao dịch; phối hợp tổ chức các phiên giao dịch việc làm trực tiếp và trực tuyến định kỳ hàng tháng tại Trung tâm cho đơn vị sử dụng lao động và lực lượng lao động trên địa bàn, trong đó có lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp nhằm tạo cơ hội tìm kiếm việc làm mới; triển khai hỗ trợ đào tạo nghề cho lao động thất nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả công tác tư vấn, giới thiệu việc làm mới cho NLĐ.

Trung tâm phối hợp chặt chẽ với cơ quan Bảo hiểm xã hội nhằm rà soát phục vụ quá trình thẩm định, xét duyệt hồ sơ và giải quyết các chế độ về BHTN; theo dõi đối tượng hưởng nhằm phát hiện NLĐ có việc làm, xác minh, rà soát, liên hệ để tư vấn và hướng dẫn NLĐ đến cung cấp hồ sơ có liên quan về việc có việc làm; phối hợp với các đơn vị, doanh nghiệp để có căn cứ xử lý, ra quyết định chấm dứt và thu hồi tiền hưởng các chế độ BHTN không đúng quy định; đôn đốc và hướng dẫn NLĐ hoàn trả tiền trợ cấp thất nghiệp kịp thời, đúng quy định.

Cũng theo lãnh đạo Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thừa Thiên Huế, bên cạnh kết quả đạt được, quá trình thực hiện chính sách BHTN vẫn còn gặp một số  khó khăn. Theo đó, vẫn còn một số đơn vị sử dụng lao động, NLĐ không chấp hành đúng các quy định của pháp luật và đóng BHTN. Việc thu hồi tiền hưởng BHTN không đúng quy định vẫn còn gặp nhiều khó khăn và không dứt điểm được vì nhiều lý do khác nhau. Hiệu quả của công tác tư vấn, giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề vẫn còn thấp.